Ревматоитды артрит диагностикалық критерилері

1. Таңертеңгі құрысулық — 1 сағаттан кем уақыт емес сақталатын, буындар немесе буын айналасындағы тіндер айналасының таңертеңгілік құрысуы.

2. Үш немесе одан да көп буындардың артриті — дəрігермен кем дегенде үш буында анықталған ісінулер мен дөңдер. 14 буынның зақымдалуы мүмкін (2 жақтан): алақан сүйектер бунақтық, проксималды бунақаралық бунақаралық, білезік буындары, шынтақтық, сирақ асықтық.

3. Саусақ буындарының артриті — кем дегенде келесі топ буындарының бірінің ісінуі: білезік, алақан сүйектер бунақтық жəне проксималды алақан сүйектер бунақтық.

4. Симметриялық артрит — тəрізді, бірақ абсолютті симметриясыз, буынның екі жақтық зақымдануы: алақан сүйектер бунақтық, проксималды алақан сүйектер бунақтық, табансүйектік бунақтық.

5. Ревматоидтық түйіндер — көбінесе дененің шығыңқы учаскелерінде, бүгілетін беттерде немесе буын айналасында орналасатын теріасты түйіндері (дəрігермен анықталған).

6. РФ — Қан сарысуындағы РФ титрінің артуын кез келген əдіспен байқау.

7. РА үшін типті рентгенологиялық өзгерістер: саусақ жəне аяқ басы буындарында орналасатын жəне клиникалық зақымдалған буындарда аса байқалатын жалақ жара немесе буын айналасының остеопорозы.

РА диагнозы 7 критерийден кем дегенде 4 болған кезде қойылады, бұл кезде біріншіден төртіншіге дейінгі критерийлер кем дегенде 6 апта бойы сақталуы қажет. Аталған критерийлердің сезімталдығы 91-94% құрайды, ал өзіндік ерекшелігі— 89%.

Жүйелік склеродермия критерийлері.

А. "үлкен" критерий. Проксимальді склеродермия: симметриялық қалыңдауы, тығыздау және индурация тері саусақ және проксимальді жылғы саусақ-фалангалық және плюснефалангалық буындарда. Өзгерістер бетке, мойынға, кеуде және іште.

Б. "Шағын" критерийлер.

1. Склеродактилия: саусақтармен шектелген жоғарыда аталған тері өзгерістері.

2. Дигитальді тыртықтар - тері-саусақтың ұшында түсіп қалу аймақтары

немесе саусақ жастықтарының жоғалуы.

3. Екі жақты базальды өкпе фиброзы: стандартты рентгенологиялық зерттеу кезінде өкпенің базальды аймақтарында айқын көрінетін екі жақты торлы немесе сызықты-нодулярлық көлеңкелер; "ұялы өкпе"түріндегі көріністер болуы мүмкін. Бұл өзгерістер өкпенің біріншілік зақымдануымен байланысты болмауы керек.

Критерийлер склеродермияның жергілікті нысандары, эозинофильді фасциит және псевдо-склеродермияның әртүрлі түрлері бар науқастарды алып тастауға мүмкіндік береді. Науқаста үлкен критерий немесе кем дегенде 2 кіші критерий болуы керек. Сезімталдық-97%, ерекшелігі - 98%. Бұл критерийлер тән және айқын ЖҮЙЕЛІК СКЛЕРОДЕРМИЯ-ны анықтауға жарамды, бірақ аурудың барлық клиникалық түрлерін қамтымайды, оның ішінде ерте шектеулі, кросс және висцеральды ЖҮЙЕЛІК СКЛЕРОДЕРМИЯ.

Дерматомиозит диагностикалық критерилері

Тері синдромы: дененің ашық бөліктерінде, буындардың үстінде, параорбитальды ісіну, күлгін реңі бар жоғарғы қабақтың эритемасы-"дерматомиозит көзілдірігі", алақанның, саусақ жастықшаларының капиллярлары; беттің, қолдың, аяқтың, сирақтың, кеуде мен іште тығыз немесе қамыр ісінуі (эритемамен бірге).

Қаңқа-бұлшықет синдромы: көлденең-жолақты бұлшықеттердің жалпыланған зақымдануы, ерте кезеңдерде-иық белдеуі бұлшықеттерінің және төменгі аяқтардың проксимальді бөліктерінің үдемелі әлсіздігі, миалгия, бұлшықет ісінуі; кейінірек миосклероз, контрактуралар, аяқ-қолдардың проксимальді бөлімдерінің атрофиясы.

Висцеральды-бұлшықет синдромы: диафрагманы қоса, тыныс алу бұлшықеттерінің зақымдануы (ентігу, диафрагманың тыныс алу экскурсияларының жоғары тұруы және летаргиясы, өкпенің өмірлік сыйымдылығы мен тыныс алу резервінің төмендеуі), жұтқыншақ,өңеш, көмей (дисфагия, тұншығу, дисфония), миокард (миокардит, дистрофия, интерстициальды ісіну).

Конституциялық белгілер: қызба, шаштың түсуі, аменорея.

Зертханалық деректер: креатинурия, қандағы трансаминазалардың, миоглобиннің, алдолазаның, креатинин фосфокиназасының, лактатдегидрогеназаның жоғарылауы.

Морфологиялық көрініс: склероздың дамуымен, бұлшықет талшықтарының атрофиясымен, кальцинозбен аяқталатын қабыну-дистрофиялық өзгерістер; бұлшықет талшықтарының дистрофиясы талшықтың ыдырауымен, көлденең жолақты жоғалуымен, талшықтың жұқаруымен, кесек ыдырауымен, гомогенизациямен және олардың біртіндеп жоғалуымен, некрозға дейін бұлшықет талшықтарының фрагментациясымен сипатталады; қабыну реакциясы периваскулярлық ісінумен, лимфоциттер мен плазмалық жасушалардың дөңгелек жасушалық инфильтрациясының ошақтарымен көрінеді; қабыну инфильтрациясы бұлшықет талшықтары мен бұлшықет аралық дәнекер тінінің арасында периваскулярлық түрде орналасады; бұлшықет талшықтары ісінген, бөлінген.

Электромиография: зардап шеккен бұлшықеттердің биокернеулігі амплитудасының төмендеуі.

"Дерматомиозит" диагнозы екі-үш белгі болған кезде сенімді және тері мен бұлшықет синдромдары міндетті болып табылады, олар 100% жағдайда аурудың алғашқы белгілері болып табылады. Висцеральды патологиямен дерматомиозит іс жүзінде басталмайды.