«Драма теориясың курсы арнаулы мамандану пәні болып саналады. Пәннің негізгі мақсаты-студенттердің мамандану бойынша қажетті білім алып, режиссура ілімінің негіздерімен танысуына бағдар беру. Маманданудың теориялық негізінде К.С.Станиславский мен В.И.Немирович-Данченконың режиссура ғылымы жайлы еңбектері және қазіргі заманғы режиссерларының прогрессивтік ғылыми көзқарастары енеді. Болашақ мамандану студенттерін тәрбиелеу және оқытып-үйрету процесі мынадай бөліктерден тұрады: Драма теориясының теориялық негіздерін меңгеру; Драма теориясына байланысты жаттығулар, этюдтар, пьеса үзінділерімен өзіндік жұмыс, спектакльдің қойылымдық жоспары, режиссерлық ой-түйіні; дайындық процесі; музыкалық және көркемдік безендіру жұмысы; «Драма теориясың курсына теориялық, тәжірибелік және жеке дәрістер енеді. Студенттерді оқытып-үйрету кезеңдерінің қорытындысы олардың мамандану тәжірибесінде өтіп, өзіндік режиссерлық жұмысын көрсету болып саналады. Мамандану тәжірибесі курстың жетекшісі мен мамандық оқытуышларының алдында көрсетіліп қорғалады. Пәннің мемлекеттік емтиханына, режиссура негіздері курсының теориялық сұрақтары және өзіндік қойылымдық жұмысы енгізіледі.
Мазмұны
Дәріс сабақтары: Драматургияның шығу тарихы. Драматургияның жанрлары және олардың түрлері. Драма туралы түсінік. Драма,эпос, лирика-көркем әдебиеттің түрлері. Ұлы ғұламалардың ой пікірлері Аристотель,Лессинг,Гегель, Белинскийдің көркем әдебиетті зерттеулері. Қазақ драматургиясының дамуы мен қалыптасуы. Драмалық образдың жасалу құрылымы. Драмадағы диалогтык қарым-қатынас. Драмадағы әрекеттің құрылымы мен динамикасы. Драматургиялық шығармадағы коллизия мен тартыс. Драмадағы әрекет, қақтығыс. Драматургиялық шығарманың композициясы. Лирика-көркем әдебиет түрі. К.С.Станиславский этикасының негіздері. Оқиға-драматургиялық шығарманың құрамасын құрайтын негіз.
Практикалық сабақтар:Драматургия ерекшеліктері. Драма жанрларына талдау. Шығарманың композициялық құрылымын анықтау. Драматургиялық шығармаға талдау жасау. Көркем прозалық шығармалар арқылы жасалынған әдеби композицияны талдау. Драматургияның шығу тарихы. Драма,эпос, лирика-көркем әдебиеттің түрлері. Көркем бұхаралық шара драматургиясының ерекшеліктері. Ұлы ғұламалардың ой пікірлері Аристотель,Лессинг,Гегель, Белинскийдің көркем әдебиетті зерттеулері. Мәдени-тынығу жұмыс сценариіндегі сюжет және оның композициялық құрылымына талдау жасау. Қазақ драматургиясының дамуы мен қалыптасуы. Драмалық образдың жасалу құрылымы. Бұқарлық іс-шаралар режиссерлары туралы реферат жазу. Драмадағы диалогтык қарым-қатынас. Оқиға-драматургиялық шығарманың құрамасын құрайтын негіз.
Оқу жұмысының нәтижелері / қорытынды бақылау түрлері
Драматургия негіздерін меңгереді. / Емтихан.
050906 (01,03)
Пәннің аталуы
МТЖ безендіру әдістемесі
Қысқартылған атауы
МТЖБӘ
Оқу іс-шаралары/ оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәріс, практикалық, жеке сабақ, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
7
Оқытушының Т.А.Ә
Туреханов К.
Доцент/оқытушы
Аға оқытушы
Жұмыс тілі
Қазақша, орысша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Базалық таңдау компоненті
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәріс 15, практикалық 15, жеке сабақ 15, СӨЖ 45, ОСӨЖ 45
Еңбек сыйымдылығы
135 сағат
Кредиттер/сынақ бірліктері
Кредит 3
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквезиттері: Сахна құрылымы, Режиссура
Білім беру мақсаттары/құзіреттілігі
Программалық тәжірибенің негізі режиссер мен суретшінің қойылым мен мәдени іс – шараның көркемдік безендіруінің шешімін бірігіп отырып табудың заңдылықтары. Сахналық көркем – безендіру тарихын біліп және сахналық көркем безендіу заңдылықтары мен түрлерін толық меңгеріп оларды қойылымдар мен мәдени іс – шараларға қолдануға қажеттісін таңдауға негізделген.
Мазмұны
Дәріс: Режиссер мен суретшінің өзара шығармашылық қатынасы. Пікір алмасу, щығармашылық бағытты анықтау. Пьессамен жұмыс істеу, талдау, талқылау. Пьесса не қойылым жанырына қатысты мәселерді талқылау. Пьесса жанрына байланысты қойылымның режиссерлық трактовкасына, стиліне, формасына қатысты мәселелерді талқылау. Режиссер трактовкасына байланысты қойылымның көркемдік безендіру шешімінің формасын іздестіру. Табылған көркем безендіру шешімінің формасының сахна кеңістігіндегі үйлесімін,көрінісін, әсерлілігі мен нақтылығын талдау, талқылау. Қойылымның көркем безендіруінің жобасымен (эскиз) не макетімен жұмыс жасау. Сценограф және қойылым сценографиясы. Декорация – бұл сахна безендіруі. Кеңістіктік декорация. Кеңістіктік декорация өзінің көркемдеу құрамыда тек сахна қорабымен шектелмей бүкіл теа тр ғимаратын қамту мүмкіндігі.
Практикалық сабақ:. Режиссер мен суретшінің жұмысы. Пьесамен жұмыс істеу, талдау, талқылау. Пьеса не қойылым жаныры. Режиссерлық трактовка, стилі, формасы. Қойылымның көркемдік безендіру шешімінің формасын, түрін, стилін іздестіру. Табылған көркемдік безендіру шешімінің формасын сахна кеңістігіне үйлесімін, көрінісін, әсерлілігі мен нақтылығын талдау. Қойылымның көркемдік безендіруінің жобасын не макетін жасау.
Жеке сабақ: Режиссер мен суретшінің жұмысын зерттеу. Пікір алмасу, шығармашылық бағытты анықтауды меңгеру. Пьеса не қойылым жанырына қатысты мәселерді шешуді меңгеу. Режиссерлық трактовкаға қатысты мәселелерді шешуді меңгеру. Сценография – қойылымның образдық шешімін жасаудағы көркемдік безендіруі. Декорация – бұл сахна безендіруі, олардың түрлерін біліп меңгеру. Жарықпен безендіру жолдары мен заңдылықтарын зерттеу. Қойылымның көркем безендіру шешімдерін іздестіру жолдарын меңгеру. Режиссер трактовкасына байланысты безендіру шешімдерінің формасын табу жолдарын қарастыруды үйрену. Қойылымның безендіру жобасы не макетімен жұмыс жасау. Сахналық киім тарихын зерттеу. Антикалық, Европалық киім үлгілерінің тарихын білу. Қазақ киімдерінің тарихы мен салт – дәстүрге байланысты мәселелерді зерттеу. Жарықты қойылымның көркемдік шешіміне тигізетін әсері мен қажеттілігі.
Оқу жұмысының нәтижелері / қорытынды бақылау түрлері
Суретші мен режиссердің қойылым не мәдени іс – шараның сценариін не сценарлық жоспарын бірігіп талдап, қойылым мен мәдени іс – шараның режиссерлық трактовкасының формасы мен стилінің шешіміне қарай көркемдік безендіруге деген талап пен тапсырмаларды сауатты қоя білуді үйрену, қойылым не мәдени іс – шараның суретшісімен жұмыс жасауды үйрету. / Емтихан
050906 (01,03)
Пәннің аталуы
Спорттық мерекелер
Қысқартылған атауы
СМ
Оқу іс-шаралары/ оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, практикалық, жеке сабақ, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 7
Оқытушының Т.А.Ә
Отарбаева Б
Доцент/оқытушы
оқытушы
Жұмыс тілі
Қазақ, орыс
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Базалық, таңдау компонент
Оқу түрі/ академиялық сағаттардың саны
Дәріс 15, жеке сабақ 15, практикалық 15, ОСӨЖ 45, СӨЖ 45
Еңбек сыйымдылығы
135 сағат
Кредиттер/сынақ бірліктері
кредит 3
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквезиттері: Мерекелік ойын әрекеттері,
демалыс пен ойын- сауықтарды ұйымдастыру
Білім беру мақсаттары/құзіреттілігі
Спорт алаңындағы мерекелерді ұйымдастыру. Спорт алаңындағы мерекелердің сценарийлік жобасын құрастыру. Спорт алаңында түрлі спорттық ойындарды ұйымдастырып, мереклік шерулер өткізу. Соның ішінде эстетикалық және педагогикалық мазмұны , жіктелу жүйесі туралы студенттердің ғылыми ұғымын қалыптастыруға бастапқы дәрежедегі маңызы бар. Осыған байланысты курс материалдарын оқығанда спорттық мәселелерге қай көлемде болмасын қатысы бар көпшілік басылымдардың әр түрлі тарихи социологиялық, педагогикалық өнертанулық зерттеулерін кең көлемде қолдану ұсынылады.
Мазмұны
Дәріс сабақтары: Спорттық ойындардың шығу тарихы. Денешынықтыру мерекесін ұйымдастыру әдісі. Спорт алаңындағы мерекелер. Су бетіндегі қойылымның көрінісі. Қазақтың ұлттық тоғызқұмалақ ойыны. Қазіргі кездегі Қазақстандағы спорт. Спорттық жарыстар мен олардың түрлері. Спорт алаңдарындағы ұлттық спорттық ойындар. Олимпиада ойындары. Көркем спорттық қойылым режиссурасының ерекшелгі. Жарыс ережесі және оның түрлері. Спорттық алаңдардағы мерекелерді бейнелеу. Ауыл спортын ұйымдастыру. Түрлі жайларда өткізілетін ұлттық спорт түрлері. Спорттық мереке сценарийі.
Практикалық сабақтар: Спорттық ойындардың шығу тарихы. Денешынықтыру мерекесін ұйымдастыру әдісі. Спорт алаңындағы мерекелер. Су бетіндегі қойылымның көрінісі. Қазақтың ұлттық тоғызқұмалақ ойыны. Қазіргі кездегі Қазақстандағы спорт. Спорттық жарыстар мен олардың түрлері. Спорт алаңдарындағы ұлттық спорттық ойындар. Олимпиада ойындары. Көркем спорттық қойылым режиссурасының ерекшелгі. Жарыс ережесі және оның түрлері. Спорттық алаңдардағы мерекелерді бейнелеу. Ауыл спортын ұйымдастыру. Түрлі жайларда өткізілетін ұлттық спорт түрлері . Спорттық мереке сценарийі.
Жеке сабақ: Көркем –спорттық қойылым режиссурасын зерттеу. Көркем –спорттық қойылым режиссурасының ерекшелігін анықтау. Режиссерлық, сценарийлік түпкі ой. Қойылым композициялық негізін құрастыру. Көпшілік үгіт-насихат жұмысыстарын талқылау. Спорт кешеніндегі мерекелер тізбегін жасау. Көпшілік гимнастикалық өнер түрлерін анықтау. Музыкалывқ және көркемдік безендіру жұмыстарын ұйымдастыру. Мереке сценарийінің драматургиялық әрекеттерін анықтау. Режиссерлық қойылым жоспарын жасау. Спорттық ойындардың музыкамен көркемделуін қадағалау. Салтанатты ашылу рәсімі, шеруін жобасын жасау. Қазақтың ұлттық ойындарына талдама жүргізу. Театрализациялау және иллюстрациялау әдісін қолдану. Спорт ойындарының маңызын анықтау.
Оқу жұмысының нәтижелері / қорытынды бақылау түрлері
Спорт алаңындағы мерекелерді ұйымдастыру. Спорт алаңындағы мерекелердің сценарийлік жобасын құрастыру. Спорт алаңында түрлі спорттық ойындарды ұйымдастырып, мереклік шерулер өткізу. / Емтихан.
Режиссердің композитормен жұмысы немесе спектакльді музыкамен безендірілетін автормен жұмыс жасауға үйрету. Көпшілік қойылымдағы музыканы пайдаланудың әртүрлі принциптері мен тәсілдерін студенттерге таныстыру.
- музыкалық материалдарды ұйымдастыру бойынша арнайы машықтарды дамыту;
- композиторлармен немесе қойылымды музыкамен безендіретін автормен жұмыс жасаудың арнайы дағдыларын дамыту. Спектакльдегі музыкаға байланысты барлық сұрақтарға дұрыс бағыт сілтеу үшін режиссердің өзі қарапайым музыка теориясын, музыкалық терминологияларды, едәуір атақты музыкалық шығарманың құрылым принциптерін білу талап етіледі.
Мазмұны
Дәріс: Театрлық шудың классификациясы,қойылымдағы олардың функциясы..Режиссердың композитормен жұмыс технологиясы. Композитормен жұмыстың кезеңдері .Музыканы таңдаудағы дыбыс режиссерімен жұмыс. Спектакльдің жарық пен музыкалық партитуралары. Жарық пен музыка информациялық және эмоциялық бастау ретінде.
Музыканың лаконизмдік көркемдік құралы (әуен,ритм,динамикалар,Үндестік,аспаптық). Драмдағы музыканың даму туралы. Көпшілік қойылымдардағы музыка-музыкалық мәдениетті үндеудегі ролі мен көркемдік эстетикалық тәрбиелеудің құралы ретінде. Музыканы пайдаланудың негізгі принциптері. Музыканың көрерменге эмоциялық әсер етуші күші. Шығарманың жанры.
Практикалық:
Көпшілік қойылымдардағы музыка қойылымның көркемдік құралдарының бірі ретінде. Музыканың лаконизмдік көркемдік құралы (әуен, ритм, динамикалар, үндестік, аспаптық) Драмдағы музыканың дамуы туралы. Көпшілік ойылымдардағы музыка-музыкалық мәдениетті үндеудегі ролі мен көркемдік эстетикалық тәрбиелеудің құралы ретінде Музыканы пайдаланудың негізгі принциптері . Музыканың көрерменге эмоциялық әсер етуші күші. Шығарманың жанры. қойылымда музыканы пайдаланудың әртүрлі тәсілдері .Шулар сахналық қойылымның көркемдік құралы ретінде.
Театрлық шудың классификациясы,қойылымдағы олардың функциясы..Режиссердың композитормен жұмыс технологиясы. Композитормен жұмыстың кезеңдері .Музыканы таңдаудағы дыбыс режиссерімен жұмыс. Спектакльдің жарық пен музыкалық партитуралары. Жарық пен музыка информациялық және эмоциялық бастау ретінде.
Жарық пен музыканың образдық бірлігі. .Сахнаның ішкі желісін айқындаушы фактор ретінде, әрекеттің дәлдігіне сәйкес музыканы қолдану принципі.
Жеке сабақ: Курстың мақсаты мен міндеттері. Көпшілік қойылымдардағы музыка қойылымның көрмедік құралдарының бірі ретінде. Музыканың лаконизмдік көркемдік құралы (әуен,ритм,динамикалар,Үндестік,аспаптық). Драмдағы музыканың даму туралы. Көпшілік қойылымдардағы музыка-музыкалық мәдениетті үндеудегі ролі мен көркемдік эстетикалық тәрбиелеудің құралы ретінде. Музыканы пайдаланудың негізгі принциптері. Музыканың көрерменге эмоциялық әсер етуші күші. Шығарманың жанры. Қойылымда музыканы пайдаланудың әртүрлі тәсілдері. Сахнаның ішкі желісін айқындаушы фактор ретінде,әрекеттің дәлдігіне сәйкес музыканы қолдану принципі.
Оқу жұмысының нәтижелері / қорытынды бақылау түрлері
Режиссердің композитормен жұмысы
жоғары білімді режиссер мамандарды дайындау, ән салудағы тыныс, дем алу тәсілдерін және дауыстың физиологиялық құрылыстарын білу.
