Құс шаруашылығы. Құс шаруашылығы өнімдерін өндіру технологиясы дәрістер жинағы шымкент, 2021

2. Бөдене шаруашылығына өндірістік негіз

3. Өндірістік бөдене шаруашылығының жолына шығу

13-дәріс.
Үйректердің биологиялық және шаруашылығының ерекшеліктері

Мақсаты: Үйректердің биологиялық және шаруашылығының ерекшеліктері
Жоспары:

1. Үйректердің биологиялық және шаруашылығының ерекшеліктері

2. Үйректердің асыл тұқымдары, кросстары және танымалдығы
Үй үйректерінің жабайы тегі Европада Азияда Африка мен Америкада тараған. Үйрек ерте заманнан бері қолға үйретілген (Ертедегі Римде ол сол заманның өзінде үйде өсірілген). Асыранды үй мунде үйректері Оңтүстік Америкадағы жабайы мунде үйректерінен шыққан. Жұмыртқа, ет өнімдерін ендіру бағытындағы үйрек тұқымдары шығарылды, олардың көпшілігі өндірісте пайдаланылады.

Өсірілетін үйректертері- жабайы үйрек ()ол Европада, Азияда және Солтүстік Америкада кең таралған. Керекті үйректер сумен, дәндермен, жәндіктенмен, құрт- құмырсқамен қоректенеді және ол өз қорегін және сулы жерлерден оңай табылады.

Үй құстары (үйректер) жабайы құстардан (пердкі) сыртқы ортаның әр-түрлі шарттарына оңай үйренетін қабілеті солардан қалған. Сонымен қатар үйректі асыру және үйректің селекционды жұмысқа бағыттанумен оның өнім сапасының жоғарлауына алып келеді, яғни үйректің еті көптеген елдердің ет өндірісінде үлкен (белгілі) орын алады. Үйректердің биологиялық ерекшеліктерінің санынан құстандырумен үйрек ет өнімдерінің негізінде эффективті өндіруге қабілетті – үйрек еті спецификалық дәнімен ерекшеленеді, ол жұмсақ, шырынды және биологиялық толыққанды.

Үйрек етінің құрамында, % су -63-68, шикі протейін 18-20, белок –шамамен 17. Белоктардың жалпы санынан 98 %-ы толыққандылыққа жатады. Үйрек баланыстанған аминқышқыл оптималды (тиімді) формулаға жақын. Үйрек етіндегі миниралды заттар 1% жуық, сондай-ақ витаминдерге бай. Үйректердің тұрақты ерекшеліктеріне молодняктың өмірдің алғашқы кезеңде жоғарғы өсу қарқындылығы жатады.

Жаңадан тұқым жарып өмірге келген үйректер 7-8 аптадан соң 50-60 есе өседі және 2,5-3,0 кг-ға жетеді, массаның 1-кг-ға артуына 3,2-3,4

6

кг азық шығындалады. Қалыпты жағдайда өсіріліп жатқан 7-8- апталық үйректердің шығарылуы 80-82%, соққыланған салмақтан жаңа қайнатылған бөлігінің саны шамамен 70%.