С. В. Кожанова Жалпы иммунология

154
II Бөлім. Туа біткен иммунитет
аппараттын болуы және біркатар цитокиндер мен биологиялык 
белсенді заттарды өндіру мен бөлуі аркасында аткарады. 
Моноциттер
мен макрофагтардың ңитотоксикалың эсері
көбіне 
нысана жасушамен
тікелей байланысуы кезінде бөлінетін лизосомды ферменттердің, сонымен
қатар басқа цитокиндердің көмегімен жузеге асады.
Осындай касиетіне байланысты макрофагтар 
ісіктерге қарсы им-
мунитетте
манызды кызмет аткарады. Интактты жануарлардың 
калыпты макрофагтары ісік жасушаларына арнайы цитотоксикалык 
әсер ете алмайды. Ол эффект ісіктасымалдаушы макрофагтардын әр 
түрлі иммундык және иммундык емес факторлардын әсерінен бел- 
сенуі нәтижесінде пайда болады. Нәтижесінде лизосомды белсенділік, 
фатоцитоз бен адгезивті кабілеттілік жоғарылайды. Аталған 
цито-
токсикалық эффект арнайы,
себебі ісіктасымалдаушы макрофагтар 
калыпты және эмбриондык жасушаларға цитотоксикалык әсер 
етпейді. Макрофагтар ісік жасушаларын тек кана тікелей жанасу 
кезінде жояды, дәлірек болсак, ісік жасушаларының тікелей деструк- 
циясы мен лизисі фагоцитоз аркьшы емес, лизосомды фермент- 
тер және 
цитокиндерге тэуелді цитотоксикалық эсер
аркылы жүзеге 
асады. Ісіктасымалдаушы макрофагтардын цитотоксикалык әсері 
иммунологиялык жағынан катан түрде арнайы және макрофагтардың 
осы цитотоксикалык әсер ету күші С 0 8 + цитотоксикалык Т-кил- 
лерлерге карағанда жоғары болып келеді.
Макрофагтардың ісіктерге карсы цитотоксикалык әсері нәтиже- 
сінде ісік антигенін Т-лимфоциттер (Тхі) арнайы «таниды». Бел- 
сендірілген Тхі-жасушалары макрофагкаруландырушы факторды 
(МАҒ) бөлу арқылы макрофагтарды белсендіреді. 
Белсендірілген ма-
крофагтар өз кезегінде
ТЫҒ-а 
және
ІҒЫ-а 
бөле бастайды. ТЫҒ-а
апоптоз арқылы ісік жасушаларын жойса, ІҒІЧ-а олардың пролифера-
циясын тежейді.
Аталған цитокиндер осылайша вируспен закымдалған 
жасушалардың апоптозын шакырады және вирустардың репликация- 
сын тежейді.
Белсендірілген Тхі ІҒЫ-ү көмегімен макрофагтардың біркатар 
кызметтерін ынталандырады, нәтижесінде туберкулездің, лепраның, 
бруцеллездін, 
уреаплазманың 
коздырғыштары 
сиякты 
біркатар 
жасушаішілік патогендерден
корғану жүзеге асады. Мұндай корғаныста 
басты кызметті туа біткен механизмдер атқарады: фагоцитоз,
жасушаішілік бактерицидтілік, кабынуалды цитокиндерінің түзілуі. 
Адаптивті иммунды жауаптын фагоциттік түрі толығырак III бөлімнін 
5-тарауында карастырылған.

10-Тарау. Моноциттер/макрофагтар және дендритті жасушалар, олардыңтуа біткен. 
155

жүктеу/скачать 19,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: