Сақ патшалары. Сақтардың тәуелсіздік үшін күресі Қазақстан тарихы 5 сынып - Тарих пәнінің мұғалімі:
- Сенғалиева Н.М.
Сабақтың мақсаты: - Оқушыларға сақ қоғамы туралы түсінік бере отырып, сақтардың тәуелсіздік жолындағы күресінің ерліктерін баяндау, түсіндіру
- Интерактивті такта мүмкіндіктерін пайдалана отырып оқушылардың қызығушылығын арттыру, өз бетінше жұмыс жасауына, шығармашылықпен айналысуына ықпал жасау, ойын еркін айтып жеткізе білуге дағдыландыру, бағыт-бағдар
- Жерін, елін қорғаған ержүрек сақ тайпаларының ерлігіне оқушылардың көңілін аудара отырып, олардың бойындағы патриоттық сезім қалыптастырып, ұлтжандылыққа баулу
- Сабақтың түрі: Аралас сабақ
- Сабақтың әдісі:
- Баяндау, тарихи сынақхат, түсіндірмелі тірек-сызба, тест сұрақтары, РАФТ
- Пәнаралық байланыс:
- Ежелгі дүние тарихы, әдебиет, археология
- Көрнекі құралдар:
- Суреттер, сызбалар, слайд
Сабақтың құрылымы - І. Ұйымдастыру
- ІІ.Үйге тапсырмасы
- ІІІ. Жаңа сабақты баяндау
- ІҮ. Бекіту
- Ү. Бағалау
- ҮІ.Үйге тапсырма
- «Бұл халық Аракс (Сырдария) өзенінің арғы бетінде, исседондарға қарама қарсы тұрады. Киінетін киімі, тұрмыс салты скифтерге ұқсас. Олар атпен де, жаяу жүріп те соғысады. Сүңгімен де, садақпен де соғыса біледі, әдетте айбалтамен қаруланады. Олардың барлық бұйымдары алтын мен мыстан жасалған. Олар егін екпейді, үй жануарларының етімен, балықпен қоректенеді, сүт ішеді».
- Бұл кімнің сөзі, кімдер туралы айтылған?
- Грек тарихшысы
- ГЕРОДОТ
- Б.з.б 490/480-425 ж.ш.
- Кім жылдам?
- 2. Мәтінді толықтыр.
- 3. Сызбаны толықтыр.
Кім жылдам? - Геродот сақтарды қалай атаған?
- Грек деректерінде сақтарды қалай атаған?
- “Еуропалық патшалықтар түгілі Азияның өзінде сақтарға қарсы келетін бірде-бір халық болған жоқ. Тек оларға жетіспейтіні – ішкі ынтымақ пен тәртіп” деп жазған грек авторы кім?
- Петроглифтер деген не?
- Сақтардың негізгі шаруашылығы
- Көшпелі мал шарашылығы Қазақстанның қай аймақтарында жақсы дамыды?
- Жартылай отырықшы мал шаруашылығының дамыған аймағы
- Отырықшы мал шаруашылығы дамыған аймақ
- Б.з.б. І мыңжылдықта сақтардың мекендеген жерлері
Мәтінді толықтыр. - Сақтардың антропологиялық
- кескін-келбебі - ........................
- Сақ қоғамы .................. рухына,
- .............., ...................... және .................... табынған.
- Сақтарда............., ............................. және ........... ................. мал шаруашылығы кеңінен тараған.
Сызбаны толықтыр. - Хаома сусынын
- дайындағандар
- Теңіздің арғы
- жағындағылар
- Сақ тайпаларының мекендеген жерлері
Сақ патшалары. Сақтардың тәуелсіздік үшін күресі Сабақ жоспары - Сақ қоғамы. Сақтардағы басқару ісі
- Сақ патшалары.
- Парсы патшасы Кирдің жорықтары
- Парсы патшасы Дарийдің жорықтары
- Шырақтың ерлігі
І. Қызығушылықты ояту Әскери демократия – бұл қауымда әскери көсем басшы болып, әскери дәрежесі бойынша барлығы өзара тең болатын басқару формасы - Тайпа мүшелері өз жиналыстарында тайпа көсемін сайлады. Тайпа көсемі қолбасшылық қызметін де атқарып, тайпалар мен рулардың арасындағы даулы мәселелерді шешті, қақтығыстарды реттеп отырды. Көсем өз тайпасының қарумен, азық – түлікпен қамтамасыз етілуін қадағалап, тайпа атынан келіссөздер жүргізіп отырды, жайылым мен көші қон мәселесін реттеді. Жер бөлісімен айналысып, оны пайдалану жолын белгіледі.
- Көктемде жерге соқа салушы
- Малшының үйретуші ұстазы
- Аспан мен жер астындағы дәнекершісі
Сақ патшалары: - Томирис (б. з. б. 531–528) Массагет тайпаларының ханшайымы
- Скунха (туған-өлген жылы белгісіз) — тиграхауда сақтарының билеушісі.
- Аморга (грек. Omarg) (б.з.б. 6 ғ-дың ортасы) —
- сақ-скифтердің бір тармағының патшасы.
- Зарина (558-518 ж.ж. б.э.д) ежелгі сақ тайпасын билеген патшайымы.
Б.з.б. ҮІІІ-ҮІІғ. сақ тайпалары туралы мәлімет -
- Ассирия
- Сақтар Мидия
- Иран
ІІ. Оқулықпен жұмыс. - 1 топ Сипатта. Кирдің жорығы.
- 2 топ Тарихи деректі талда.
- Дарийдің жорығы
- 3 топ Суретте, бағала.
- Шырақтың ерлігі
- Бұл кім білесіңбе? Ол Кирдің денесін таптырып алып, қан толтырылған торсыққа салып тұрып не деді?
Бұл кім білесіңбе? Өзің оның орнында болсаң не істер едің? Бекіту тапсырмалары: - 1 топтың тапсырмасы: Оқушыларға хронологиялық диктант түрінде беріліп, әр жылдарда болған оқиғаларды баяндайды.
- Кир патшасының сақтарға қарсы жасаған жорығы
- Томирис патшайым өмір сүрді
- Дарий патшасының сақ жеріне жорығы
- Грек-македондықтар Ескендір Зұлқарнайынның
- басшылығымен сақ жеріне басып кірді
- Ахаменид әулетінің патшалары үш рет өз әскерлерін
- сақтарға қарсы жорыққа бастады
2 топтың тапсырмасы: Басқатырғыш сөздердің дұрыс жазылу ретін тауып, сол сөздерді түсіндіреді 3 топтың тапсырмасы: «Бес жолды өлең» - Зат есім
- екі сын есім
- уш етістік
- төрт сөзден сөйлем
- синоним
Тест сұрақтары - Сабақ барысында игерілген тақырыпты бекіту мақсатында жеке оқушыларға тест сұрақтары беріледі
- 1. Б.з.б. 530 жылы қай парсы патшасы сақ еліне жорық жасады?
- А) Дарий Ә) Кир Б) А. Македонский
- 2. Сақтардың А.Македонскийге қарсы күресін кім басқарды?
- А) Спаргапис Ә) Томирис Б) Спитамен
- 3. Б.з.б. 570-520 жылдары өмір сүрген сақ патшайымы?
- А) Томирис Ә) Клеопатра Б) Семирамида
- 4. «Жеңілмейтін әскер» деп кімдерді атаған?
- А) Грек-македон Ә) Парсы Б) Сақ
- 5. Дарийдің әскерін шөл даламен адастырған ер жүрек сақ жауынгерін ата?
- А) Томирис Ә) Спитамен Б) Шырақ
- 6. Грек-македон басқыншылары сақ еліне неше жыл бойы соғыс жүргізді?
- А) 13 Ә) 3 Б) 10
- 7. Томирис пен Кир арасындағы шайқасы немен аяқталды?
- А) Кир қаза болды Ә) Томирис қаза болды Б) Екеуі де қаза болды
- 8. «Досқа адал, дұшпанға қатал» деп кімдер жөнінде айтылған?
- А) Грек Ә) Парсы Б) Сақ
- Кілті: 1 Ә, 2 Б, 3 А,4 А, 5 Б, 6 Ә, 7 А, 8 Б.
РАФТ - Рөлдік
- Аудитория
- Форма
- Тақырып
- Осы игерілген тақырып бойынша, әр топ ТОМИРИС, СПИТАМЕН, ШЫРАҚқа
- арнап алғыс хатты жазбаша жазу керек
Үйге тапсырма - Тақырыптың мазмұнын оқу
- «Томирис – ерліктің символы» тақырыбына эссе жазу
Достарыңызбен бөлісу: |
