Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:
Мектеп: .
Мұғалімнің аты-жөні: .
Қатысқандар:
Қатыспағандар:
Күні:
Сынып : 6
Сабақ 13
|
Сабақтың тақырыбы:
|
«Көне түркі дәуріндегі мәдениетінің тарихы (VI-IX ғасырлар)»
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
|
6.3.1.2. – VI-IX ғасырлардағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсіндіріп, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау
6.2.2.2 Ортағасырлық сәулет өнері ескерткіштерінің ерекшеліктерін
|
Сабақтың мақсаты
|
Барлық оқушылар: Көне түркі дәуіріндегі рухани мәдениетің ерекшеліктерін біледі (білу, түсіну;
Басым бөлігі: Көне түркі дәіріндегі рухани)
мәдениетті таниды, біледі. Түркілерде жазудың пайда болу ерекшеліктерін анықтайды, әңгімелеп береді (түсіну);
Кейбір оқушылар: Руна, ескерткіш – құлпытас, ксилография ұғымдарын көрсетеді, түсіндіреді. Түркі билеушілері үшін жазудың маңызыды болғандығын дәлелдейді.(қолдану, талдау бағалау);
|
Бағалау критерийі
|
Көне түркі жазуының тарихи маңыздылығын түсінеді (білу, түсіну)
VI-IX ғасырлардағы мемлекеттердің даму ерекшеліктерін түсінеді (білу, түсіну)
Олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын салыстырып, қорытынды жасайды (талдау, бағалау)
|
Тілдік мақсат:
|
Пәндік лексика мен терминология: «Кодекс Куманикус» «болгар» (бұлғар), «теңге», «жәмшік», «қазына», «пятиалтыни», «танга», «пула».
Тілдік мақсаты: Түркілердің мәдениеті туралы әңгімелейді (айтылым). Бейне ролик тамашалау (тыңдалым). Түркі мәдениетіне байланысты кестелер толтыру (жазылым). Тақырып бойынша мәтінмен жұмыс жасайды (оқылым).
|
Құндылықтарға баулу:
|
Бала тәрбиесіндегі өзіндік ерекшеліктері арқылы мәдени құндылықтарды қалыптастыру.
Өткен тарихына құрметпен қарап еліне деген мақтаныш сезімін қалыптастыру.
|
Пәнаралық байланыс:
|
Дүниежүзі тарихы, география, әдебиет
|
Тақырып бойынша алдыңғы бөлім:
7 мин
|
7.2.2.5 Көшпелілердің қолданбалы өнер жетістіктерін сипаттау
7.2.2.2 Ортағасырлық сәулет өнері ескерткіштерінің ерекшеліктерін оқушыларға «20 сұрақ – иә-жоқ деген жауап» , «.... 10 сөз атаңыз» әдісі мен ортағасырлық Қазақстан қалаларында қолөнердің қандай түрлері дамығанын тірек-сызба және мәтінмен жұмыс арқылы пысықтау.
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері.
|
Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері.
|
Ресурстар.
|
Сабақтың басы
9 мин
|
Ұйымдастыру кезеңі:
Үй тапсырмасын сұрау: «20 сұрақ – иә-жоқ деген жауап» әдісі арқылы оқушыларға сұрақтар қойылады.
«.... 10 сөз атаңыз» әдісін пайдаланып оқушылардан үй тапсырмасына байланысты 10 сөз сұрау.
Тараз, тандыр, мешіттер, шығыс моншасы, ташнау, Йасы, қоржын үйлер т.б.
Ортағасырлық Қазақстан қалаларында қолөнердің қандай түрлері дамығанын тірек-сызбада көрсету.
Қолөнер түрлері
Мәтінмен жұмыс;
X-XII ғ. қалалардағы басты бір жаналық–жаңадан салына бастаған қала құрылысының ерекше бір жүйесі–мұсылман дінінің енуі байланысты ......................... пайда болуы. Осы кездегі қалалардың құрылыс жүйесінің тағы бір жаңа түрі - Отырар қаласын екі жерінен ........................................................... орны табылған. Мұндай моншалар ..............................., ................................. тағы басқа қалалардан да белгілі болған Х ғасырда тұрақ-жайлардың бөлме сандары көбейе бастайды.Бөлмеге аузын есік жаққа қаратып .......................ошақ орнатылды. Құйрықтөбе қаласынан ....................................деп атаған үйлер табылды. ХІІғ бір жаңалық- бөлмелерде ошақ алдында ......................... болған. Мұның өзі орта ғасыр мәдениетінің даму дәрежесін көрсетеді.
Оқушыларды бағыт (оңтүстік, солтүстік, батыс, шығыс) арқылы топқа бөлу.
|
Кескін карта ,карта
Слайд
Слайд
Слайд
Слайд
|
Сабақтың ортасы:
20 минут
|
Оқушыларды бағыт (оңтүстік, солтүстік, батыс, шығыс) бойынша топқа бөлу.
Оңтүстік.
Солтүстік.
Батыс.
Шығыс.
«Сурет тану» әдісі. Слайдта сурет көрсетіліп оқушылар кім екендігін табу.
   
Кейін әр топқа есімдер бөліп беріледі.
«Джигсо» әдісі. Ғұламалардың әлем өркениетінің дамуына қосқан үлесі, ғылымның қай саласын зерттегенін, ашқан жаңалығы мен ғылыми еңбегінің атауын және оның құндылығы туралы ақпараттарды оқып талдайды (постер қорғау әдісі).
Оңтүстік – Әбу Насыр әл-Фараби.
Солтүстік – Махмуд Қашғари.
Батыс – Жүсіп Баласағұни.
Шығы с – Ахмет Яссауи.
«Мәтінмен жұмыс» әдісі: «Кодекс Куманикус» сөздігінің халықаралық байланыстардағы рөлін талдап, сұрақтарға әр топ жауап береді.
"Кодекс Куманикус" тарихи дереккөзі ретінде қандай ақпарат береді?
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
2. "Кодекс Куманикус" еңбегінің негізгі идеясы неде?
–––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
3. Мәтін мазмұнынан қандай ойды түюге болады? Өзініздің ой-пікіріңіз.
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
1) «Сұрақты ұстап ал!» Бұл әдіс ауызша жүргізіледі. Мұғалім сұрақ қойған кезде бір оқушыға бағыттап, қағып алатындай кішкене доп немесе жұмсақ ойыншық лақтырады. Сұраққа жеке немесе топпен жауап беруге болады.
Түркі жазба ескерткіштерінің пайда болу мерзімі қай кезеңге жатады?
Түркі жазуы туралы қандай деректер кездеседі?
Ол деректерде не айтылған?
Түркілердің руна жазуының құпиясы қай ғасырда ашыла бастады?
Түркі жазуын ашып, зерттеуді кім бастады?
2) «Сандар сөйлейді» тәсілін қолдану арқылы оқушылар хронологиялық кесте толтырады.
Болған жылы
|
Болған оқиғалар
|
|
|
|
Қима қағаздар.
Слайд
Постер қорғау
Видео ролик
https://www.youtube.com/watch?v=3kt3CinKpnw&t=889s
Слайд
|
Сабақтың соңы.
10 минут
|
Критериалды бағалау парақшасы – топ басшысының топ мүшелерін бағалауы (парақшаны мұғалім алдын – ала дайындап келеді, топтарға таратады)
Аты - жөні
|
Үй тапсырмасы
|
Ойлан-жұптас-бөліс
|
Ақпарат жинау
|
Сұрақты ұстап ал
|
1.
|
|
|
|
|
2.
|
|
|
|
|
3.
|
|
|
|
|
4.
|
|
|
|
|
Жапсырма күлекештерді жапсыру аркылы топ басшысы топ мүшелерін бағалайды.
2. «Екі жұлдыз, бір ұсыныс» арқылы топтарды бағалайды
Сабақты бекітуге арналған тапсырма:
Сабақ барысында стикерлер тарату арқылы бағалаймын.
Өзара бағалау:
Оқушының аты-жөні
|
Белсен-ділігі
|
Сұрақтарға жауап беруі
|
Идеялар айтуы
|
Қорытын-ды
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
