ҮІІ. Бағалау.
Сабаққа белсене қатысқан балаларға смайликтер таратылады.
2.Мәтінмен жұмыс.
Үй жануарларына түйе, жылқы,сиыр, қой, ешкі жатады. Олардың төлдері бар. Түйенің ботасы, жылқының құлыны, сиырдың бұзауы, қойдың қозысы, ешкінің лағы бар. Олар бізге ет, сүт, жүн береді.
1.Мәтінді саралап оқыту.
2. Мәтінді аудару.
3. Мәтіннен көптік жалғауы бар сөздерді табу.
Жануарларына, төлдері, олардың.
1. Сөздерді сәйкестендір.
Ақ түйе
Бір құлын
Қоңыр қой
Үлкен сиыр
Кішкентай бота
Сабақтың тақырыбы: «Үй жануалары»
Сабақтың мақсаты:
А) білімділік: оқушылардың үй жануарлары туралы білімдерін кеңейтіп, олардың пайдасы жайында түсінік беру;
Ә) дамытушылық: оқушыларға ойындар ойнату арқылы, ертегілерді сахналау арқылы, өлеңдер айтқызу, жұмбақ шешкізу, мақал - мәтелдер айтқызу,сурет бойынша әңгіме құрау, тіл байлығын, сөздік қорын байыту;
Б) тәрбиелік: үй жануарларын қорғауға, күтіп бағуға, қамқор болуға, адамгершілікке, ізеттілікке тәрбиелеу;
Сабақтың түрі: жаңа білімді меңгерту
Сабақтың көрнекілігі: төрт түліктің суреттері, әтеш, тауық, қаз,үйрек, балапан, қоян, ит, мысықтың суреттері
Сабақтың әдісі: түсіндіру, әңгімелесу,сұрақ – жауап
Пәнаралық байланыс: көркем әдебиет, өзін – өзі тану, музыка
Сабақтың барысы:
I.Ұйымдастыру бөлімі:
Қазір балалар, бәріміз дөңгелек, шеңбер жасап, шаттық шеңберін жасайық.
Достар бірге жүреміз
Бірге ойнаймыз, күлеміз
Міне, біздер қандаймыз
Орман, көлге, шыңға біз
Саяхатқа шығамыз
Бөлінбейтін іргеміз
Әрқашанда біргеміз
Орман, көлге, шыңға біз
Саяхатқа шығамыз
Бөлінбейтін іргеміз
Әрқашанда біргеміз
- Бөбектерім, орындарыңа отыра қойыңдар
- Қазір тіл дамыту сабағы
- Қазір мен сендерге жұмбақ жасырайын дұрыстап тыңдап отырыңыздар
II. Жұмбақ жасыру ойыны:
Кезекті бір жануар
Үстінде екі тауы бар
(түйе)
- Түйе екенін қалай білдіңдер?
- Түйенің екі өркеші бар екен
- Түйе қандай жануар?
- Үй жануары
III. Жаңа сабақты түсіндіру:
- Балалар, біз бүгінгі сабақта үй жануарлары туралы әңгімелейміз
- Үй жануарлары қандай жануарларға жатады
- Қане кім айтады?
- Оларды неге үй жануарлары деп атаймыз?
- Үй жануарларын адамдар үйде ұстап, күтіп бағады.Оларға жем, су, шөп береді.
- Үй жануарларының қандай пайдасы бар?
- Сүт, ет,қымыз, шұбат береді, жүнінен киім, кілем тоқиды, киіз басады
IV. Төрт түлік малдың суреттерін интерактивті тақтадан көрсету
V. Төрт түлік жайлы көрініс көрсету:
Мұғалім: жайлаудажайылып жүрген төрт түлік мал өз – өздері біздің иеміз кім болады деп таласып қалыпты.
1) Бекбол: Түйе (боздайды)
- Бәріңнен де мені иеміз жақын көреді. Менен алынатын шұбаттың емдік қасиетін айтсайшы. Оған еш нәрсе жетпейді. Иемізге менен пайдалы түлік жоқ.
2) Әлихан: қой (маңырайды)
- Сендер босқа мақтасаңдар, ием мені жақсы көреді. Адамдар киім - кешекке қажетті маталар, үйдегі төсеніштер менің жүнімнен шығады. Иемізге менен пайдалы түлік жоқ.
3) Алтынай. Ешкі (маңырайды)
- Сендер босқа мақтанасыңдар, менің сүтімді ішеді, түбітімнен шарқат, жемпір, қолғап, шұлық тоқиды. Иемізге менен пайдалы түлік жоқ.
Төрт түлік мал жайлы көрініс
Мұғалім:
- Сендер босқа таласасыңдар.Әр қайсыларыңның өз орындарың бар,адам үшін бәрін көресіңдер. Рахмет, балалар!
Сиырдың, түйенің сүтінен күнде шәй құйып ішеміз. Сиырдың сүтінен айран, сүзбе жасап, ішіп, жейміз.
Мұғалім:
Халқымыз жылқыны, атты өте бағалаған.
Мінсе – көлік, ішсе - сүт, қымыз, жесе еті тамақ. Атқа мініп ұлттық ойындар ойнаған. Мысалы, қыз қуу, көкпар, бәйге ойындарын ойнаған. Көкпар ойынын теледидардан көріп жүрсіңдер ме? Жастар да бұл ойындарды ойнап, жүлделі ойындарға ие болып жүр.
VI. Төрт түліктен алынатын өнімдер
- Балалар, төрт түлік малдан басқа қандай үй жануарларын білесіңдер?
Балалардың жауаптары тыңдалады.
VII. «Қандай үй жануарлары ұнайды?» ойыны
Ойынның шарты: үстелдің үстіне бірнеше үй жануарларының суреті тастаймын. Әр бала өздеріне ұнататын үй жануарларының суретін алады.
VIII. Сергіту сәті (қимылдарын көрсету)
Сырт – сырт етіп тұяғын,
Би билеші, лағым
Ырғып өтіп жырадан
Басына шық қияның
IХ. Сурет бойынша әңгіме құрау (интерактивті тақтамен жұмыс)
1) Мен ат жарысқа қатыстым. Атым бірінші келді.
2) Өрісте бұзау, құлын,қозы, лақтар ойнап жүр.
3) Айгүл лаққа сүт берді
Х. Жеті лақ ертегісі
Не туралы айтылған?
- Ешкі лақтарына тамақ әкелуге тоғайға кетеді.
- Есікті менен басқаға ашпаңдар, - дейді балаларына
Ешкінің бұл айласын бір күні қасқыр біліп қояды.
Ешкі тоғайға кеткенде,біздің шешеміздің даусы сенің даусыңыздан жуан емес дейді.
Балаларым, есікті ашпаған дұрыс болған. Есікті ашсаңдар сендерді жеп қояды, - дейді.
Венн диаграмма
Лақ Ж Қасқыр
А
Н
У
А
Р
Қасқыр
Х. «Төрт түліктің пірлерін ата!» ойыны
Түйенің пірі – Ойсыл қара
Жылықының пірі – Қамбар ата
Сиырдың пірі - Зеңгі баба
Қойдың пірі – Шопан ата
Ешкінің пірі – Шек – шек ата
ХІ. «Малды қалай шақырады?» ойыны
Түйені – кәус – кәус
Жылқыны – қырау – қырау
Сиырды – әукім – әукім
Қойды – пұшайт – пұшайт
Ешкіні – шөре - шөре
- Балалар, сендерді мамаларың, әжелерің еркелете ме?
- Сендерді жақсы көріп, ботақаным, құлыншағым, ботам, құлыным ,- деп еркелетеді.
ХІІ. «Қара жорға» биі
ХІІІ. Сабақты қорытындылау
- Бүгінгі өткен сабағымыздың тақырыбы қандай?
- Үй жануарлары
- Үй жануаларына нелер жатады?
- Төрт түлік мал, тауық, үйрек, қаз, мысық, ит
- Үй жануарларының пайдасы бар ма?
- Төрт түліктен қандай өнімдер аламыз?
- Малды ұруға бола ма?
- Сүтті жерге төгуге бола ма?
Ақтөбе облысы
Үй жануарлары Білім беру саласы: Ұйымдастырылған оқу іс - әрекет түрі:
Тіл дамыту Тақырыбы: Үй жануарлары
Мақсаты:
1. Білімділігі: Балалардың төрт - түлік мал туралы түсініктерін кеңейте отырып, төрт - түлік дәріптеген өлең жырлары арқылы халық ауыз әдебиетімен таныстыру.
2. Дамытушылығы: өнер - салтымызды балалардың бойына сіңірумен қатар олардың сөздік қорын дамыту, интонациялық мәнерін қалыптастыру.
3. Тәрбиелілігі: Үй жануарларын қамқорлауға тәрбиелеу.
Әдіс – тәсілдері: әңгімелесу, түсіндіру, сұрақ - жауап, дидактикалық ойын.
Көрнекіліктер мен құралдар: үй жануарларының суреттері, сүт өнімдері, көрме құралдары, жүннен тоқылған киімдер.
Бізге көп қонақтар келіп отыр, алдымен амандасып алайық.
Мейрімді жүрекпен
Ақ пейілді тілекпен
Амандасып алайық
Бір жадырап қалайық
Шаттық шеңбері:
Қуан, шаттан, алақай,
Қуанатын күн бүгін!
Қайырлы таң қонақтар,
Қайырлы таң достарым.
Сабақтың барысы:
Тақтаға жайлаудың суретін ілу. Балалар бұл не? Бұл - жайлау. Жайлау өсімдік, шөп өсетін жазық дала. Жайлауға малды көктемде шығарады, күзге дейін үй жануарлары осы жайлауда жайылады, шөп жейді, қоректенеді, су ішеді.
Бұл сиыр. Сиыр - өте пайдалы. Сиыр бізге ет, сүт, құрт, ірімшік, май береді. Сүттен май, қаймақ, құрт, ірімшік жасаймыз.
Жылқы - жеті қазынаның бірі. Жылқы - мінсе көлік. Сүтінің емдік қасиеті бар. Жылқы еті де пайдалы, одан қазы - қарта жасайды.
Түйе - төрт – түлік малдың бірі. Түйе ірі жануар. Ол бізге шұбат береді. Шұбаттың емдік қасиеті бар. Түйе жүнінен әр түрлі көрпе жасалып, киімдер тоқылады.
Қой - үй жануары. Қой ұсақ жануар. Қой сүті қорғасын. Қой жүнінен киіз көрпе жасайды, жылы киімдер тоқылады. Қой етін, сүтін пайдаланамыз. Осы кезде залға Шопан ата кіреді, қолында қоржыны бар.
Саламатсыңдар ма балаларым?!
Қараңдаршы балалар бізге қонаққа Шопан ата келді.
Саламатсыз ба? Шопан ата! Осы төрт - түлік малды бағатын қой, ешкіні бағатын түлік иесі Шопан ата. Шопан ата сіз қайдан келесіз? Мен осы сыныпқа көптеген қонақтар келе жатқанын, жаңа балалардың үй жануарлары туралы айтып жатқанын естідім.
Бәрекелді Шопан ата жақсы келдіңіз! Жаңа келе жатып балаларға сиқырлы қоржынымды ала келдім. Бұл осы үй жануарларынан алынған жүннен жасалатын заттар және сүт өнімдері.
Шопан ата сізге көп рахмет, біздің балаларымызға арнап көрме жасап жатырсыз. Бізде балаларға төрт - түліктің пайдасын үйретеміз.
Дұрыс айтасыздар адамдар да оларға көп қамқорлық көрсетеді. Бағады, жем, шөп, су береді. Сауады, күтім жасайды. Қазақ халқы төрт - түлікті өте жақсы көрген, күтіп баққан. Сондай - ақ үй жануарларының төлдері болады. Осы төрт - түлікке байланысты «Қай жануардың төлі?»ойынын ойнаймыз, сізде тамашалаңыз. Ал қане кім айтады?
Сиырдың төлі не?
Жылқының төлі не?
Түйенің төлі не?
Қойдың төлі не?
Ешкінің төлі не?
Балалар, бәріміз бірге осы төлдерге арнап, «Төлдер» әнін орындап берейік. Балалар сабағымызды қорытындылай отырып, біздер үй жануарларының пайдасы одан алынатын өнімдер туралы әңгімеледік. Бірақ оның пайдасын көру үшін, көп еңбек ету керек. Оларды күтіп баптауымыз керек.
Мадақтау: Бүгінгі сабаққа барлықтарыңызда жақсы қатыстыңыздар.
Кері қайту
Ілмек сөздер: Үй жануарлары, тіл дамыту
Түсінік хат
Сабақтың мақсаттары: 1. Білімділік: жабайы аңдар мен үй жануарлары жөнінде әңгіме жүргізу арқылы оқушыларға аңдар мен үй жануарларының ұқсастығы мен айырмашылығын ажырата білуге үйрету
2. Дамытушылық: ақпараттық технология арқылы оқушылардың белсенділігін арттыру, сын тұрғысынан ойлау. өз пікірін жеткізе білуге дағдыландыру, ой-өрісін кеңейту. Салыстыра білу қабілеттерін дамыту, жаңа сөздік қорды игеру, сөйлеу және жазу біліктілігін арттыру.
3. Тәрбиелік: Туған жерді, елді құрметтеуге, жануарларына қамқорлықпен қарауға, өзара жолдастық көмектестік қасиеттерге тәрбиелеу.
Бүгінгі таңда ХХІ ғасыр табалдырығын еркін аттаған азат ұрпаққа тәлім-тәрбие және білім беруді жетілдірудің, мемлекеттік тілді оқытудың басым бағыттарын айқындау педагогика тәжірибесінің көкейкесті мәселелерінің бірі болып отырғаны анық.
Орыс мектептерінде Қазақ тілін, мемлекеттік тілді оқыту жүйесі қарапайым және бастапқы, негізгі, орта және ортадан жоғары деңгей бойынша базалық және пәндік құзыреттерді жүзеге асыра отырып, қазақ тілін қатысымдық тұрғыдан меңгерту; сөйлесім әрекетінің түрлеріне сай оқушыны тілдік білім негізінде әдеби тілде сөйлеуге, сауатты жазуға үйрету арқылы дара тұлғаның тілдік қабілетін дамыту, бір-бірімен сабақтас, жүйелі тақырыптарды коммуникативтік тұрғыдан ұсына отырып, оқушыларға қазақша тілдік қатынасты игерту мақсатын көздейді. Осы аталған мақсатқа қол жеткізу үшін оқытудың ақпараттық технологияларын пайдаланған орынды.
5 сыныптағы қазақ тілі сабағында «Қазақстанның жануарлар әлемі» тақырыбын өткен кезде, алдын – ала дайындаған сурет, сызба және қозғалыстағы көріністер арқылы білім игертуді жүзеге асырдым. Ой қозғау мақсатында оқушыларға сұрақ қойылады, оқушының пікірі, жауаптары тыңдалып болған соң сурет астында жасырынған жауапты көру мүмкіндігі беріледі. Мұнда оқушы өз білімін өзі тексере алады және пәнге деген қызығушылығы оянады. Оқушының коммуникативтік қарым-қатынасын, тілдік құзіреттілігін, шығармашылық қабілетін дамыту мақсатында жұптық, топтық тапсырмалар беріледі. Мысалы, берілген сөздерді орыс тіліне аударып, сөйлем құрайды. Жұпта жасаған жұмыстарын ортаға салады. Мұнан оқушылардың айтылым, жазылым, тыңдалым, тілдесім әрекеттерін байқауға болады.
Сабақтың тақырыбы: Қазақстанның жануарлар әлемі
Сабақтың мақсаттары: 1. Білімділік: жабайы аңдар мен үй жануарлары жөнінде әңгіме жүргізу арқылы оқушыларға аңдар мен үй жануарларының ұқсастығы мен айырмашылығын ажырата білуге үйрету
2. Дамытушылық: ақпараттық технология арқылы оқушылардың белсенділігін арттыру, сын тұрғысынан ойлау. өз пікірін жеткізе білуге дағдыландыру, ой-өрісін кеңейту. Салыстыра білу қабілеттерін дамыту, жаңа сөздік қорды игеру, сөйлеу және жазу біліктілігін арттыру.
3. Тәрбиелік: Туған жерді, елді құрметтеуге, жануарларына қамқорлықпен қарауға, өзара жолдастық көмектестік қасиеттерге тәрбиелеу.
Оқыту әдіс- тәсілдері: түсіндіру, сұрақ – жауап, сын тұрғысынан ойлау, ой толғау, салыстыру, әңгіме құрастыру, Венн диаграммасын, кластер құрастыру.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Пәнаралық байланыс: жаратылыстану, дүниетану
Жұмыс түрлері: ұжымдық, жеке, топпен
Сабақтың көрнекілігі: «Жануарлар әлемінде» көрмесі, табиғат туралы нақыл сөздер, «Қызыл кітап», диск, жануарлар картасы.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
А) Сәлемдесу (оқушылардың сабаққа дайындықтарын тексеру)
ә) Кезекшімен сұхбат:
-Кім кезекші?
-Сыныпта кім жоқ?
-Қазір қай мезгіл?
-Қыстың айларын ата.
-Бүгін ауа райы қандай?
-Біз де жақсы көңіл күймен сабағымызды бастайық.
ІІ Үй тапсырмасын тексеру.
Балалар салған суреттерін көрсетіп, сол суреттер туралы өз пікірлерін айтқызады.
ІІІ. Жаңа сабақ:
А)- Сабақтың тақырыбы мен мақсаты туралы айту. (1-2 слайд)
-Балалар, бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Қазақстанның жануарлар әлемі», сабағымыздың мақсаты, сабақта үй жануарлары мен жабайы аңдар туралы әр түрлі тәсілдер бойынша тапсырмалар орындап, білімімізді толықтырамыз. Ал, балалар, сендер қандай жануарларды білесіңдер? (ой толғау)
- Бұл жануарларды қандай топқа бөлуге болады? (3 слайд)
Достарыңызбен бөлісу: |