Сабақ: Тыңайтқыштар, олардың Қазақстанда өндірілуі мен қолданылуы.
|
Мектеп: Қоғалытүбек НЖББМ
|
Күні: 2.12.2016ж
|
Мұғалімнің есімі: Султашова Ж.К.
|
Сынып: 9
|
Қатысқандар:
|
Қатыспағандар:
|
Сабақ негізделген оқу мақсаттары:
|
Тыңайтқыштар туралы түсінік қалыптастыру
|
Сабақ мақсаттары
|
Барлық оқулылар:
Тыңайытқыштарды сапалық құрамына қарай жіктей біледі
|
Оқушылардың басым бөлігі:
Минералды тыңайтқыштардың құрамын тәжірибе арқылы анықтайды.
|
Кейбір оқушылар:
Тыңайтқыштардың физиологиялық әсерін біле отырып қолданады.
|
Тілдік мақсат
|
Оқушылар фосфор мен оның қосылыстарын ажыратып, тапсырмалар орындай алады
|
Негізгі сөздер мен сөз тіркестері: азотты, калийлі, фосфорлы тыңайтқыштар
Сыныптағы диалог/жазылым үшін сай келетін тіл стилі:
Талқылауға арналған сұрақтар:
Тыңайтқыштардың қолданылуын білу керек пе?
Не себепті …. деп ойлайсыз?
|
Алдыңғы оқу
|
Азот және оның қосылыстары
|
Дереккөздер, құрал-жабдықтар
|
Химия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық.
Әдістемелік нұсқау. Маркер, қарындаш, плакаттар, слайдтар. 9-сынып электронды оқулық.
|
Сабақтың барысы
|
Уақыты
|
Мұғалім әрекеті
|
Оқушы әрекеті
|
Кіріспе
|
3 мин
«Жедел жауап» арқылы сұрақ жауап сәтін өткізу. 4 мин
|
Психологиялық дайындық өткізу.
Азот, калий, фосфор топшама арқылы топтарға бөлу.
Оқушылардың дұрыс жауап беруін қадағалау
Қосымша 1
|
Ойларын жинақтап, сабаққа кіріседі.
Оқушылар дұрыс жауабын айтып, не себепті солай ойлатынын айтып түсіндіреді.
|
Тұсаукесер
|
5 мин
|
«Тыңайтқыш» сөзіне морфологиялық талдау жасау арқылы жаңа сабаққа қызығушылықтарын ояту
Қосымша 2
|
Тапсырманы орындай отырып, жаңа сабаққа назар аударады.
|
Негізгі бөлім
|
«Тыңайтқыш» сөзін ассоциациялау
3 мин
Постермен жаңа тақырыпты қорғау.
10 мин
10 мин
|
Жетелеу арқылы топтастыруды жүзеге асырады.
Осы көрстелген жаңа тақырыпты оқушыларға қысқаша түсіндіру мақсатында жаңа материалдарға байланысты ресурстар беру, өз бетерінше дайындық жасату. Кітаппен жұмыс жасату Постер арқылы тақырыптарын қорғату
1-топ. N тыңайтқышы дегеніміз не, жіктелуі,азот тыңайтқышы жетіспесе және мол болса өсімдіктерде болатын өзгерістер.
2-топ. P тыңайтқышы дегеніміз не, жіктелуі. P тыңайтқышы жетіспесе және мол болса өсімдіктерде болатын өзгерістер.
3-топ. K тыңайтқышы дегеніміз не, жіктелуі. K тыңайтқышы жетіспесе және мол болса өсімдіктерде болатын өзгерістер.
«Екі жұлдыз, бір ұсыныс» арқылы бағалау.
Топтарға тапсырмалар орындату
1-топ. Сәйкестендіру тесті, құрамындағы қоректік элементтің үлесін есептеу.
Аммофос NH4Cl
Фосфорит ұны CO(NH2)2
Карбамид Ca3(PO4)2
Аммоний хлориді NH4H2PO4
Жай суперфосфат Ca(H2PO4)2
2-топ. Минералды тыңайтқыштардың пайдасы мен зияны.
3-топ. «Таза ауа, мөлдір су, жасыл желек жанға дауа» ой толғау.
|
Өз білгендері бойынша ойларын білдіреді
Оқушылардың мақсаты мұғалімді тыңдау, өз ойлары мен пікірлерін айту
Постер арқылы бар білімдерін топпен талқылап, ортаға топтан оқушы шығып, тапсырманы ппостер арқылы қорғайды және өз пікірлерін ортаға салады, бір-біріне түсіндіреді
Оқушылар тапсырмаларды орындап, дұрыс жауап арқылы тексереді.
|
Қорытынды
|
5 мин
2 мин
1 мин
2 мин
|
Әр топ өз атауларына сәйкес тыңайтқышқа сенквейн құру
Критерий бойынша бағалау
Қосымша 2
Үйге тапсырма §21 (21)
Рефлексия «Алма ағашы» әдісі арқылы алманың екі түсін таратып беремін. Сабақ соңында оны алма ағашына ілу керек.
|
|
Әр топтан бір оқушы оқиды.
өзін-өзі критерий бойынша бағалау
Оқушылар «Алма ағашына» алмаларын іледі. Жасыл түсті алма – мен бүгін бәрін жақсы орындадым деп ойлаймын: менің көңіл – күйім көтеріңкі. Қызыл түсті алма – мен тапсырманы орындай алмадым, көңіл – күйім жоқ
|
|
Қосымша 1
1. Химиялық элемент фосфордың қазақша , орысша, латынша атауы. ( фосфор, фосфор, фосфорум)
2. Фосфор элементінің периодтық жүйедегі орны. (3 период, 5 топ, негізгі топша)
3. Фосфорды кім ашты? Фосфор деп аталу себебі не? ( 1669 ж алхимик Х.Бранд ашты. Жарық шығарғыш)
4 Фосфордың реттік нөмірі, салыстырмалы атомдық массасы нешеге тең? Атомдық құрылысы қандай? (15,31), Р(15р,16n)15е.
5. Фосфордың валенттігі және тотығу дәрежесі нешеге тең? (III,V,+3,+5,0,-3)
6. Фосфордың аллотропиялық түр өзгерістері қандай? (Ақ, Қара , Қызыл)
7. Ақ фосфордың физикалық қасиеті қандай? (өте белсенді, улы зат, ауамен жанасса жанады, қараңғыда жарық шығарады)
8. Қызыл фосфордың физикалық қасиеті қандай? (Қоңыр қызыл, улы емес, суда нашар еритін, ұшпайтын зат)
9. Қара фосфордың физикалық қасиеті қандай? (Түсі графитке ұқсас, қолға май тәрізді сезіледі, жартылай өткізгіш)
10. Фосфор қандай реакцияларға қатысады? ( Оттекпен әрекеттесіп- оксид, металл мен әрекеттесіп – фосфид түзеді)
11. Фосфордың сутекпен қосылысы қалай аталады? (Фосфин)
12. Фосфинге тән физикалық қасиет қандай?( Өте улы, тұрақсыз, сарымсақ иісті, күшті тотықсыздандырғыш)
13. Фосфордың (V) оксидінің физикалық қасиеті? (Қышқылдық оксид, өте су тартқыш, ақ ұнтақ)
14. Фосфор қышқылының физикалық қасиеті, формуласы қандай? (ақ түсті, кристалдық зат, суда өте жақсы ериді, үш негізді, орташа қышқыл)
15. Фосфор қышқылының орта тұздары қалай деп аталады?
|
Мысал келтіріңдер.( фосфаттар натрий фосфаты,кальций фосфаты).
16. Фосфордың қышқыл тұздары қалай деп аталады? (гидрофасфаттар, дигидрофасфаттар)
17. Фосфордың қолданылуы ? (сіріңке және улы химикаттар өндірісінде, жанғыш қопарылғыш заттар жасауда)
|
Қосымша 2
Тыңайтқыш
Негізгі түбір – тың – саны, жаңа, қуаты мол, т.б. (сын есім, сапалық сын есім)
- ай – сын есімнен етістік тудырушы
- т – өзгелік етіс жұрнағы
- қыш – етістіктен сын есім, зат есім тудыратынөнімді жұрнақ
Қосымша 3
Аты-жөні
|
Жедел жауап
3-5 ұпай
|
Постер қорғау
3-5 ұпай
|
Топтық тапсырма
3-5 ұпай
|
Қорытынды
|
|
|
|
|
|
14-15 ұпай – «5»
12-13 ұпай – «4»
10-11 ұпай – «3»
Достарыңызбен бөлісу: |
