Сабақ. Құрастыру. Білім беру саласы : Таным Ұйымдастырылған оқу іс- әрекетінің түрі: Құратыру және қол еңбегі. Тақырыбы: Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: Жүк машиналары

Педогог балалардың құстар жайындағы білімдерін тиянақтайды.

Балалармен достасып,

Жазда бақты қорғайды.

Күзде кетер қоштасып,

Кім біледі......( торғайды)

Айқайлайды таң атпай.

Балалар үй құстары мен жабайы құстарды сурет бойынша салыстыра отырып, бір – біріне ерекшеліктері жайында әңгімелейді. Құстардың табиғатқа, адамға пайдасы туралы айта келіп, оларды, құстарға қамқор болуға тәрбиелеу. Қолдарындағы табиғи материалдардан әртүрлі құстарды жасауға болатындығы айтылады. Оларды денесінің қандай мүшесін жасауға қолдануға болатындығы сұралады. Педогог табиғи материалдарды бір – бірлеп көрсете отырып, таныстырады ( шырша бүрлері, өсімдік тұқымдары, жаңғақтар, бұтақтар, әртүрлікепкен жапрақтар, т.б.). табиғи материалдардан құрастырылған әртүрлі жұмыстардың үлгілерін көрсетеді. Солардың ішінен құстардың дене құрылысына талдау жасалады. Әліппе – дәптердегі құстардыв жасау үлгісін балалармен бірге талдай отырып, жұмыс жасауға бағыт бағдар беріледі. Біріктіру тәсілдерін көрсетеді. Құстардың дене бөліктерін бір – біріне біріктіру үшін ермексазды пайдаланамыз:

• 
  Бас пен кеуде бөлігі – ермексаз;
  
• 
  Қанаты мен құйрығы, тұмсығы – шетеннің қанат жапырақтары;
  
• 
  Мойны мен аяғы – бұтақтардан;
  
• 
  Көзі – жүзім дәні;
  
• 
  Айдары мен тұмсығы – қызыл түсті қатырмақағаздан;
  
• 
  Тұғыры – ермексаздан.
  

Педогог балалармен жыл мезгілінің бірі – күз туралы әңгіме қозғайды. Күздің сыйы, байлығы, көкөніс, жемістер, жиын – терім жөнінде әңгімені, балалардың жауабын сұрақ – жауап арқылы кеңейтіп, толықтыру әдістері қолданылады.

Алма бақтағы жеміс жинау еңбегі бейнеленген суретті пайдаланып, биік ағаш басындағы алмаларды жинау үшін сатының қажеттігі, оның неден жасалатындығы туралы әңгімелеп, бүгінгі сабақта сатыны құрастырып үйренетіндіктерін айтады.

Балалардың назарын қорапшаға салынған темірден жасалған конструктор бөлшектеріне аударып, олардың аталуымен таныстырады. Құрастыру материалының әрбір бөлшегінің өзінің орны бар екендігі, оны жоғалтпай пайдалану қажеттігі, егер бір бөлшек жоғалып қалатын болса, қажетті затты құрастыруға мүмкіндік болмай қалатыны жөнінде айтып, ұқыпты болуғабаулиды. Бұдан соң әліппе – дәптердегі сатыны құрастыру үлгісін көрсете отырып, оны құрастыру үшін қандай бөлшектер керек екендігіне назарларын аударады.

Саты 2 планкадан және бірнеше басқышқа арналған бөлшектен тұрады. Саты құрастырғанда 1 – планкаға төрт – бес қысқа бөлшекті бұранда ( болт) және қалпақша (гайка) көмегімен бекітеді. Содан соң 2 планканы алып, қысқа бөлшектердің екінші жағынан бекітеді. Жұмыс реті түсіндірілгеннен кейін әр бала сатыны өз бетімен құрастырады. Іс – әрекет барысында қиналған балаларға педогог көмек көрсетеді

Педогог «Жыл басына таласқан жануарлар» ертегісіндегі кейіпкерлерді балалардың есіне түсіреді. Балалар шығарманы сахналап көрсетеді. Ертегі кейіпкерлерін жасау үшін, қандай табиғи материалдарды таңдап алуға болатынын талқылайды ( жержанғақ, жүгері, қарбыздың тұқымы, жуан – жіңішке бұтақтар, еменжаңғақтың қалпақшалары, қауырсын, шетеннің қанатжапырақтары, итмұрын жемістері, жаңғақ, ұлу қабыршақтары, қайыңның қабығы, тастар, шырша бүрлерінен өздеріне керегін таңдап алады).

Педогог балаларды 2 – 3 баладан шағын топтарға бөледі. Әр топтың балаларынан не жасағысы келетінін сұрайды. Жануарлардыжасау үшін әліппе – дәптеріндегі үлгі суреттерді бесшылыққа алады. Алдымен әр топ қалай жасайтындарын түсіндіреді.

Мысалы: аттың денесін жасау үшін жүгеріні таңдап алады. Жүгеріге ұшталған жіңішке бұтақтар пайдаланады. Сонда – ақ аяқтарын ермексаздан жасаса да болады. Жүгері шашақтарынан құйрығымен жалын жасайды. Оларды жіңішке сыммен немесе жіппен бекітеді. Аттың көздері үшін қарбыздың дәнін немесе шемішкені алуға болады. Құлағы үшін жапырақ немесе қиярдың дәнін орнатады.

Әнді мұғаліммен бірге қосылып айту.

Өткен сабақта осындай конструкторлардан саты құрастырғандарын, биік жерге шығу үшін қолданылатынын, онымен ағаштан алма жинауға да болатынын еске түсіріп, бау – бақшада алма өте көп екенін, оны бақшашылар жинап, жәшітерге салып қойғанын, жәшіктердің өте ауырдығын, әрқайсысында 20-30кг алма бар екенін, бұл алмалардықыста сақтау үшін жеміс қоймаларына жеткізу қажеттілігін айта келіп, жақын жердегі қоймаға алманы жеткізу үшін, бақшашылар сендерден арба жасап беруді өтінетінін айтады. Арбаны жасау үшін темір конструктордан жасалған ойыншыққа талдау жасап, әліппе – дәптердегіорындалу ретіне назар аударады:

• 
  Өздерінің алдындағы конструкторлардан қажетті бөлшектерді таңдап алу ұсынылады;
  
• 
  Балалар керек бөлшектерді таңдап алып, тәрбиешіге көрсетеді.
  

• 
  Арба қанша бөліктен тұрады?
  
• 
  Арбаның жалпақ бөлігі, дөңгелектері, білігі, т.б. бар.
  
• 
  Арбаның жалпақ бөлігі не үшін қажет?
  
• 
  Жүк салу үшін.
  
• 
  Дөңгелекті немен біріктіруге болады?
  
• 
  Арбаның білігіне дөңгелектерді кигізіп, оны гайкамен бұрапорналастырады.
  
• 
  Арбаның қозғалмалы бөлігіната.
  

Балалар өздеріндегі конструктормен арбаны көрсетілген ретпен құрастырады, кейбір балаларға жеке түсіндіріліп, көмек көрсетіледі. Сабақ барысында балалардың шаршағандығы байқалса, «Қара жолда сықырлап арба келеді» әнімен бой сергіту сәті өткізіледі.

Бұл дайындалған арбаны бау-бақша жемістерін жинауға бақшашыларға көмек көрсетулеріне болатынын айтып, сабақты қорытындылайды

Педагог балаларға әліппе-дәптердегі үлгіні көрсетіп, жасалу ретін талдайды. Ұсынылған тапсырманы орындауға бағыт береді:

• 
  Балаларға парақ қағазды алып, біреуін дәл ортасынан бүктеп көрсетеді;
  
• 
  Балалар қайталайды, қалған бірнеше парақты алып біріктіре ұстап, оларды ортасынан бүктейді (әр парақты жеке бүктеуге де болады);
  
• 
  Бүктелген қағаздарды бірінің үстіне бірін қойып, түптерін желімдейді;
  
• 
  Түрлі түсті қағаздан альбом беттерінің өлшемімен бірдей мұқаба жасайды;
  
• 
  Альбомның мұқабасының ішіне бір-біріне желімделген беттерді салады;
  
• 
  Лента байлайтын орынды тесу құралымен теседі (педагогтың көмегімен атқарылады);
  
• 
  Лентаны тесілген орыннан өткізіп, сәндеп байлайды;
  
• 
  Альбомның мұқабасын балалар қалауы бойынша немесе көрсетілген үлгіге сәйкес безендіреді;
  
• 
  Балаларға жұмыс барысында көмек көрсетіліп, жұмысты ұқыпты жасауы бақыланады.