Күтілетін нәтиже:
Білу керек:
Болу керек:
Үйрену керек:
21-сабақ. Құрастыру.
Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: Ірі көлемді конструктор
Бөлшектерінен көлік құрастыру.
Мақсаты: балаларды ірі құрастыру материалдарымен таныстыру; өздігінен дербесәрекет етуге, құрастыру жұмыстары арқылы ойын аясын кеңейтуге үлес қосу; балалардың құрастыра білу қабілетін қалыптастыру, ой-қиялын және шығармашылығын дамыту.
Керекті құралдар мен материалдар: цилиндр, арқалық (балка), алтықырлы құрастыру материалдары, текше, тіктөртбұрыш, үшбұрыш, т.б.
Әдіс-тәсілдер: қарап көру, талдау жасау, сұрақ жауап, әңгімелесу, құрастыруды ойында пайдалану.
Билингвальдық компоненттер:
Әрекеттердің кезеңдері
|
Тәрбиешінің әрекеті
|
Баланың іс-әрекеті
|
Ұйымдастырушылық-оятушылық
|
1.Балалар шаттық шеңберіне тұрып, бір-бірлеріне жақсы тілектер айтады.
Аспанымыз ашық болсын!
Еліміз тыныш болсын!
Шаңырағымыз биік болсын!
|
Дөңгелене тұрып, бір- бірлеріне жақсы тілектер айту.
|
Ұйымдасушылық-ізденушілік
|
Педогог поролоннан жасалған ірі көлемді конструктор бөлшектерін көрсетіп, талдау жасайды, түстеріне балалардың назарын аударады, олар көлеміне, пішіне мән бере отырып, кеңістікке қалай орналасқанын сипаттап айтады. Құрастырылған материалдардың аттарын атайды: цилиндр, трапеция, қырлы форма, текше, үшбұрыш, төртбқрыш, т.б. Бұл материалдармен қалай құрастыруға болатынын түсіндіру, өздері тәжірибе жасап құрастыруға болатынын түсіндіру, өздері тәжірибе жасап құрастырып көруді ұсынды. Әртүрлі суреттерге үлгілерді қарап көріп, олардың жерде жүретін, суда жүзетін және аспанда ұшатын көлік түрлері екенін айтады. Балалар үш топқа бөлініп, көлік түрлерін құрастырады. Құрастырып болған соң өздері жасаған көлік түрлерін қалай құрастырғанын, материалдардың оналасуы, пішіні, көлемі, және оның маңызы туралы әңгімелейді. Бұл көлік түрлерін қайдан көрді, оның қайсысына отырып көргендігі жайында әңгімелейді. Құрастыру жұмыстары балалардың ойынымен жалғасады. Қоры
|
|
Өзін-өзі бағалау-түзету
(Рефлекстік -коррекциялық)
|
|
|
Күтілетін нәтиже:
Білу керек:
Болу керек:
Үйрену керек:
22-сабақ. Қол еңбегі.
Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: Матамен жұмыс.
Мектеп шеберханасына саяхат.
Мақсаты: мектептегі тігін шеберханасымен таныстыру; мата түрлерімен таныстыру, олардың түсін, сапасын ажырата білуге үйрету; шеберханадағы тігін құрал-жабдықтарымен, олардың пайдаланалуымен, құрылысымен танысу; қауіпсіздік ережесі туралы түсінік беру.
Керекті құралдар мен материалдар: мектептегі тігін шеберханасындағы тігуге арналған құрал-жабдықтар.
Әдіс-тәсілдер: мата түрлерімен таныстыру, тігін жұмысын бақылау, саяхатта көргендерін әңгімелету, сұрақ-жауап, пән мұғалімінің әңгімесі, т.б.
Алдын ала жүргізілетін жұмыстар: сән журналдарындағы суретті қарау, «Қуыршақьы киіндіру» атты дидактикалық ойынды ойнату (жыл мезгіліне сәйкес).
Билингвальдық компоненттер:
Әрекеттердің кезеңдері
|
Тәрбиешінің әрекеті
|
Баланың іс-әрекеті
|
Ұйымдастырушылық-оятушылық
|
1.Балалар шаттық шеңберіне тұрып, бір-бірлеріне жақсы тілектер айтады.
Аспанымыз ашық болсын!
Еліміз тыныш болсын!
Шаңырағымыз биік болсын!
|
Дөңгелене тұрып, бір- бірлеріне жақсы тілектер айту.
|
Ұйымдасушылық-ізденушілік
|
Балаларды мектептің тігін шеберханасына саяхатқа апару. Үй шаруашылығы сабағының мұғалімі ондағы құрал-жабдықтармен таныстырады. Ол таныстыру кезінде дайын үлгілерді, киімдерді, әртүрлі маталарды көрсетеді (жібек, мақта матасы, қалың мата, дәке, сиса, т.б.). маталардың түр-түсін, сапасын әңгімелеп, дәке мен шытты салыстырады, ерекшелігіне тоқталады. Үлгілерді пайдаланып өздеріне көйлек тігуге болатынын айтып, матаны үлгіге салып қиып көрсетеді. Мата қалдықтарынан қиылған түрлі түсті ұсақ бөліктерден «Құрақ құрау» ойынын ойнауды ұсынады. Әртүрлі пішінді (төртбұрыш, үшбұрыш) маталарды түстеріне қарай үйлестіріп, құрақ құрайды. Шағын топпен жасалған құрақтардың сапасы айтылып, еңбек нәтижесі мадақталады. Шеберханадағы құралдармен жұмыс істеу ережелерімен таныстырады:
Ине-жіпті сақтау;
Қайшымен ұқыпты жұмыс жасау;
Жұмыс орындарын таза ұстау, еңбек әрекетінен кейін орындарын жинау, т.б.
|
|
Өзін-өзі бағалау-түзету
(Рефлекстік -коррекциялық)
|
|
|
Күтілетін нәтиже:
Білу керек:
Болу керек:
Үйрену керек:
23-сабақ. Құрастыру.
Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: Жолаушылар таситын кеме
Мақсаты: суда жұзетін көлік түрлерімен таныстыру; құрылыс материалдарынан сызба үлгіге қарап, жолаушылар таситын кеме құрастыру тәсілін үйрету; құрастыру жұмысы арқылы ойлау қабілетін дамыту; балалардың құрастыруға деген қызығушылығын арттыпърып, белсенді іс-әрекетке тәрбиелеу.
Керекті құралдар мен материалдар: құрастыру материалдарның жинағы; ұсақ ойыншық (адам бейнелері), кеме түрлерінің суреті, әліппе-дәптер.
Әдіс-тәсілдер: әңгімелесу, сұрақ жауап, кеме құрылысын талдау.
Алдын ала жүргізілетін жұмыстар: суда журетін көлік түрлері жайында сурет бойынша әңгіме құрастыру; «Теңіз толқиды» қимылды ойыны.
Билингвальдық компоненттер:
Әрекеттердің кезеңдері
|
Тәрбиешінің әрекеті
|
Баланың іс-әрекеті
|
Ұйымдастырушылық-оятушылық
|
1.Шаттық шеңберіне тұрып, бір-бірлеріне жақсы көңіл күй тілейді.
|
Бір-бірлеріне жақсы тілектер айту.
|
Ұйымдасушылық-ізденушілік
|
Педогог суда жүзетін көлік түрлерінің туралы әңгіме жүргізіп, олардың не үшін пайдаланылатыны, үлкен, кіші, жолаушылар таситын, жүк таситын, әскери деп бөлетіні айтылады.
Суда жүзетін көлік түрлерін сурет бойынша салыстыра келе, барлық кемелердің негізгі бөлігі сопақша, ұшы сүйір болып келетінін анықтайды. Кеменің жылдамдығын, ыңғайлылығын оның пішініне қарап қояды. Мысалы, әскери кеме жылдам жүзуі, шабуылдан жалтарып кетуі, тез бұрыла алуы керек, сондықтан ол ұзынша болып келеді. Ал жүк таситын кемелер жүк көп сыятындай жалпақ, кең болады, олар жай жүреді, әрең бұрылады. Жолаушылар таситын кеменің ұзындығы, ені орташа болады.
Содан соң педогог балаларға кемені әліппе-дәптерде берілген сызба бойынша құрастыруды ұсынды. Педогог жолаушылар таситын кеменің негізгі бөліктерін (палуба, каюта, жүргізу бөлігі, т.б.) еске түсіреді. Балаларға жеке көмек көрсете отырып, педогог бастаған жұмыстарын аяғын дейін жеткізулерін қадағалайды.
|
|
Өзін-өзі бағалау-түзету
(Рефлекстік -коррекциялық)
|
Құрастыру жұмыстары аяқталғаннан соң балалармен бірлесіп талдау жасалады. Орындарын жинау ескертіліп, жұмыс барысы «Теңіз толқиды» ойынымен жалғасады.
|
|
Күтілетін нәтиже:
Білу керек:
Болу керек:
Үйрену керек:
24-сабақ. Қол еңбегі.
Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: Матамен жұмыс.
Тігіс түрлерімен таныстыру
Мақсаты: балаларды қол еңбегімен, ине-жіппен, тігу түрлерімен таныстыру; ине-жіппен жұмыс істеу тәсілмен таныстыру; инені сабақтау, ұшын түюді үйрету; «көктеу» және «шеттік» тігіс түрлерімен таныстыру; ине-жіпті пайдалану ережелерін сақтауға үйрету.
Керекті құралдар мен материалдар: ине-жіп, қайшы, мата, тігі түрлері көрсетілген үлгі суреттер, тігістің орындалу тәсіліне арналған тесіктері бар қатырмақағаза, әліппе-дәптер, дидактикалық материалдар.
Әдіс-тәсілдер: дайын тігілген қыздар көйлегін қарап, ұқыпты тігілген тігіс түрлерінің орындалу тәсілін түсіндіру, әңгімелесу, сұрақ-жауап, т.б.
Алдын ала жүргізілетін жұмыстар: тігінші еңбегі жайында әңгімелесіп, еңбек туралы мақал-мәтелдер айтып, тігіс түрлеріне байланысты суреттер пайдалану.
Билингвальдық компоненттер:
Әрекеттердің кезеңдері
|
Тәрбиешінің әрекеті
|
Баланың іс-әрекеті
|
Ұйымдастырушылық-оятушылық
|
1. Балалар шаттық шеңберіне тұрады.
Бала, бала, баламыз,
Бақшамызға барамыз.
Күні бойы қызыққа,
Батамыз да қаламыз.
|
Мұғаліммен бірге қайталау, қимылмен көрсету.
|
Ұйымдасушылық-ізденушілік
|
.
Педогог сабақты жұмбақ жасырудан бастайды.
Өзі жүріп отырады,
Ізі тігіп отырады. «Ине»
Балалар жауабынан кейін бүгін инені сабақтаумен, тігу тәсілмен танысатындарын айтады.
Тігіп үйренбес бұрын ине-жіппен жұмыс істеу ережелерімен танысады:
Инені кез келген жерге тастама, ине салғышқа салып қой.
Инені ешқашан аузыңа салма.
Инеге жіпті сабақтағанда, оны аузыңа салма.
Жіпті тісіңмен тістеме: ол тісіңді бүлдіреді.
Тот басқан инені тігуге пайдаланба.
Ережені тәрбиеші нақты түсіндіріп, балалардан қайталап сұрайды. Ине туралы өлең оқылады.
Ине-жіпті пайдалану тәсілдері айтылады. Балаларға өздерінің инелеріне жіп сабақтауды үйретеді. Жіп ине көзінен өткізіп алған соң, жіптің ұшын түюді көрсете отырып түсіндіреді. Әр баланың іс-әрекетіне көңіл бөледі. Ине-жіпті сабақтауды үйренгеннен кейін, әліппе-дәптердегі сурет бойыша (немесе матадағы тігіс түрлері) тігіс түрлерін көрсетеді.
Қатырмақағаз жолағында «көктеу» тігісі көрсетілген. «Көктеу» тігісі көбінесе уақытша тігіс ретінде қолданылады. Ол жеке шаншымдардан тұрады. Шаншым – бұл жіптің матадағы ізі (жеке шаншымдарды көрсету). Көп шаншымдар тігісті құрайды. Педогог көктеп тгу тәсілін қатырмақағазда орындап көрсетеді. Инені матаның теріс жағынан шаншу керек екенін ескертеді. Балалардың барлығына алдын ала ине шаншатын орындары көрсетілген қатырмақағаз беріледі. Қатырмақағаздың шетінен ұстап, инені теріс жағынан бетіне қарай өткізіп, одан соң бет жағынан теріс бетіне өткізіп жаттығады. Қатырмақағазға қалауы бойынша бір немесе екі қатар тігіс тұсіруге болады. Содан соң балалар тігіс түрн матаға оырндап үйренеді.
«Шеттік» тігіс жеке бөлшектерді (матаны) біріктіру үшін, кейде безендіру ұшін де қолданылады. Педогог тігу тәсілін қатырмақағазда барлық балаларға көрсете отырып орындайды. Сабақтаулы инені бірінші тесіктен теріс жағынан енгізіп, оң бетіне шығарады. Келесі тесіктен де теріс жағынанан өткізіп, оң бетіне шығарады.
|
|
Өзін-өзі бағалау-түзету
(Рефлекстік -коррекциялық)
|
Балалардың тігу жұмысын қалай орындағандары талданады, жекелей кеңестер беріледі. Сабақ соңында «Ине мен жіп» қимылды ойыны ойналады. Бір бала ине болады, қалған балалар жіп болады. Жіптің қызметін атқаратын балалар иненің соңынан қалмауға тырысулары керек.
|
|
Күтілетін нәтиже:
Білу керек:
Болу керек:
Үйрену керек:
25-сабақ. Құрастыру.
Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: Қажетсіз заттардан құрастыру.
Жиһаз
Мақсаты: қағазбен, өндіріске қажетсіз заттармен жұмыс жасауды жалғастыру; балаларға ойыншықтарға арналған жиһаздар жасауды үйрету; жұмысты өздерінің ой-қиялымен толықтыру; еңбексүйгіштікке, ұқыптылыққа баулу.
Керекті құралдар мен материалдар: киндер-сюрприздің қақпақтары, сіріңке қораптары, түрлі түсті қағаздар мен қатырмақағаздар, желім, қылқалам, қайшы, жай қарындаш, сүлгі және әліппе-дәптер.
Әдіс-тәсілдер: әңгімелесу, жиһаз жасаудың ретін түсіндіру және талдау жасау, иллюстрациялық суреттер мен үлгілерді көрсетіп, жасалу жолын түсіндіру.
Алдын ала жүргізілетін жұмыстар: «Жиһаз» дүкеніне саяхат жасау, жиһаздарды кім жасайды, ол не үшін керек, неден жасалатыны жайында әңгімел есу.
Билингвальдық компоненттер:
Әрекеттердің кезеңдері
|
Тәрбиешінің әрекеті
|
Баланың іс-әрекеті
|
Ұйымдастырушылық-оятушылық
|
1. Балалар шаттық шеңберіне тұрады.
Бала, бала, баламыз,
Бақшамызға барамыз.
Күні бойы қызыққа,
Батамыз да қаламыз.
|
Мұғаліммен бірге қайталау, қимылмен көрсету.
|
Ұйымдасушылық-ізденушілік
|
Педогог балаларға үстел үстіне дайындап қойған материалды: киндер-сюрприздің қауашақтары, сусын, шырындардың бөтелкелерінің қақпақтары, сіріңке қораптары, т.б. қарауды ұсынады және бұлардың ешкімге керексіз қалдық заттар екенін, осы қажетсіз заттарды пайдаға асыруға болатынын айтады. Балалар олардан қуыршаққа арналған әдемі жиһаздар жасайды. Дидактикалық материалдардағы жиһаз үлгілері талданады.
Педогог өзінің қысқаша әңгімесінде балаларға жиһаздардың түрлері және оның бөліктерін көрсетіп, оны жасайтын шеберлер еңбегі жайында баяндайды, бүгін осындай шеберлер сияқты жиһазды өздері жасайтынын айтады. Үлгіге талдау жасалады. Әліппе-дәптердегі жиһаздың орындалу ретінде тоқталып, түсіндіреді.
Үстел. Төрт тігінен тұрған киндер-сюрприздің қауашығының жартысы – бұл аяқтары, кез келген түрлі тіктөртбұрышты қатырмақағаз беті- үстелдің қақпағы болады. Қағазды дөңгелектеп қиып, қауашықтың үстіне қойса дөңгелек үстел шығады.
Орындық. Тігінен тұрған киндер-сюрприздің қауашығының үстіне ортасынана кең бүктелген түрлі түсті қатырмақағаз жолағын жапсырамыз, содан кейін жолақты ашамыз, сонда арқылығы бар орындық болады. Қауашақты отыратын орындықтың ортасына орналастыру керек.
Осы жиһаздардың жасалу жолын көрсеткеннен кейін, балалар алдарындағы қалдық заттардан өз бетінше түрлі бұйымдар құрастыра алады. Мысалы:
Шкаф. Сіріңке қорабының ішкі бөлігін ( 3-4 дана) көлдеңінен орналастырып, бір-біріне желімдейміз.
Диван. 1-түрі. Тігіннен тұрған екі киндер-сюрприздің қауашағының сыртына немесе екі шырын ыдысының қақпағана тіктөртбұрышты екіге бүктелген қатырмақағазды жапсырамыз, содан соң бүктелген қағазды жазып, диванның арқасына шығарамыз, киндер-сюрприздің қауашағының жартысын қағаздың шетіне орналастырамыз.
Диван. 2-түрі. Екі сіріңкенің қорапшасын оның екі жағына бір-біріне желімдеймізде, сыртын түрлі түсті қағазбен айналдыра жапсырамыз- бұл диванның негізі болады, қораптардан дәл осылай диванның арқасын жасаймыз. Бүйір жағы үшін екі жеке өорап аламыз, оларға да түрлі түсті қағазды жапсырамыз. Диванның негізіне арқасын және екі бүйір жағын біріктіріп желімдейміз.
Төсек. Екі сіріңкенің қорапшасын оның ені жағынан бір-біріне желімдеймізде, сыртын түрлі түсті қағазбен айналдыра жапсырамыз – бұл төсектің негізі болады. Төсектің екі еніне шаршы пішінді қатырмақағазды қиып алып, жапсырамыз. Төсектің екі шетін түрлі түсті қағаз желімденген сіріңке қорабынанда жасауға болады.
Барлық жасалған жиһаздарды ұсақ, әдемі гүлдермен немесе геометриялық ою-өрнектермен әшекейлейміз.
Қуыршаққа арналған жиһазды бір «бөлмеге» орналастырып, оның жасалуы, орналасуы жайында, талдау жасалады. «Отбасы» немесе «Қуыршақта қонақта» атты ойындар ойнатуға болады.
|
|
Өзін-өзі бағалау-түзету
(Рефлекстік -коррекциялық)
|
Педогог балалардан еңбек туралы мақал-мәтелдерді сұрап, өзі мақал айту арқылы қорытындылайды.
Еңбек етсең ерінбей,
Тояды қарнын тіленбей.
Еңбек етпеген ішіп жемейді. т.б.
|
|
Күтілетін нәтиже:
Білу керек:
Болу керек:
Үйрену керек:
26-сабақ. Қол еңбегі.
Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: Матамен жұмыс.
Сулықты шашақтау.
Мақсаты: матаның түрлері, сапасы жайында білімдерін тиянақтау; сулықты шашақтау тәсілін үйрету; инені сабақтау, дұрыс ұстау, қауіпсіздік ережесін сақтау дағдыларын қалыптастыру ерінбей еңбек етуге тәрбиелеу.
Керекті құралдар мен материалдар: әр балаға 20х20 сантиметр өлшеміндегі мата, ине, жіп, қайшы, шашақталған дайын сулықтардың суреттері, дайын жұмыстың үлгісі, әдемі сулықтар салынған қобдиша, әліппе-дәптер.
Әдіс-тәсілдер: көрсету, түсіндіру, әңгңмелеу, іс-әрекеттің барысын бақылау, көмек көрсету.
Алдын ала жүргізілетін жұмыстар: сәнді сулықтардың суретін қарау, сулықты безендіру үшін аппликациялар дайындап алу.
Билингвальдық компоненттер:
Әрекеттердің кезеңдері
|
Тәрбиешінің әрекеті
|
Баланың іс-әрекеті
|
Ұйымдастырушылық-оятушылық
|
1. Балалар шаттық шеңберіне тұрады.
Бала, бала, баламыз,
Бақшамызға барамыз.
Күні бойы қызыққа,
Батамыз да қаламыз.
|
Мұғаліммен бірге қайталау, қимылмен көрсету.
|
Ұйымдасушылық-ізденушілік
|
Педагог «сиқырлы қобдишаны» көрсетіп, оның ішінде не бар екеніне балалардың назарын аударады. Ішіндегі түрлі түсті әдемі сулықтарды алып, шашақталған сүлгі мен шашақсыз сулықты салыстырып көрсетеді. Шашақталған сүлгінің әдеміліігне тоқталып, осындай әдемі сулықты өздері жасайтындықтарын айтады. Ол үшін әліппе – дәптердегі сулықты қарап, талдау жасайды. Сулық жасау үшін, шыт мата таңдап алынады. Өйткені оның жіптері көлденеңінен және тігінен тоқылған. Педагог сулықтың шетінен иненің ішымен бір жіптің ұшын шығарып, үзбей суырып көрсетеді. Инені ұқыпты ұстап, бір – біріне кедергі келтірмеу керектігі ескертіледі. Балалардың іс – әрекетіне бағыт беріліп, кейбір балаларға көмек көрсетіледі. Уақыт жетсе, сулықтың шетін « көктеу» тігісімен көркемдеуге немесе түрлі түсті қағаздардан өрнектер қиып алып, жапсырып, әшекейлеуге болады. Дайын болған сулықтарға баға беріліп, келесі сабақта кесте тігетіндіктері ескертіледі.
|
|
Өзін-өзі бағалау-түзету
(Рефлекстік -коррекциялық)
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
