Жауап бер
|
Жаңа тақырып бойынша мұғалімнің сұрақтары
Географиядағы негізгі әдістердің түрлері қандай?
Далалық, картографиялық, теориялық, жаңа әдістердің айырмашылығы қандай?
Географиялық әдістерді күнделікті өмірде пайдалана аламызба?
|
Орында
|
1-тапсырма. Берілген кестені толтырып, анықтама беріңіз.
Экспедиция кезінде қолданылатын әдістер
Дескриптор.
кесте бойынша әдістердіанықтайды;
2-тапсырма.Кесте бойынша әдістерді талдайды;
Географиялық әдістер
|
|
Дәстүрлі
|
Жаңа
|
|
тарихи
|
Компьютерлік модельдеу
|
|
картографиялық
|
Әуе ғарыштық
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Дескриптор.
Кесте бойынша әдістерді талдайды;
|
Рефлексия
Үй тапсырма
сы
|
Жетістік баспалдағы
1-бұрыннан білетінім
2-жаңа ақпарат алдым
3- білуім керек
|
Тақырып бойынша оқулықтардан жаңа ақпарат қалыптастыру
|
Пәні
|
География
|
Мұғалімнің аты-жөні
|
|
Сабақ тақырыбы
|
Географиялық деректерді өңдеу және талдау
|
Оқу мақсаты
|
8.1.1.4 - сандық және сапалық географиялық деректерді өңдеп, талдайды
|
Іс-әрекет реті
|
Ресурстар
|
Мағынаны таны
|
1. Далалық және камералдық зерттеулері, түрлі әдебиетті шолу, басқа зерттеу операциялары барысында өте көп деректер жинақталады.
Деректерді түрлендіру және өңдеу арқылы ақпарат алуға мүмкіндік туады. Олардың көпшілігі әртүрлі тасымалдағыштарда тіркеледі. Деректердің бір бөлігі дала күнделігіне, басқалары – түрлі қағаз тасымалдағыштарға жазылады. Ақпараттық технологиялардың дамуы деректерді электрондық құрылғыларда сақтау мүмкіндігін әкелді. Зерттеушінің міндеті – барлық деректерді кейін пайдалану үшін, яғни қолмен, компьютерлік жүйелердің көмегімен беруге, түрлендіруге немесе өңдеуге ыңғайлап, бір жерге жинақтау.
Географтарға барлық деректер қызықты емес, оларға тек географиялық нысандарға қатысы бар деректер қажет.
Географиялық деректер – табиғи немесе жасанды жолмен құрылған нысандардың, сонымен қатар олардың жердегі шегараларының географиялық орнына және қасиеттеріне қатысты ақпаратты қамтиды. Олар 1) орналасқан жері; 2) қасиеттері және сипаттамалары; 3) кеңістіктік қарым-қатынастары; 4) уақыт деген төрт компоненттен тұрады. Физикалық география ғылымдар: бұл топқа географиялық қабықтығы жалпы заңдылықтары мен оның жекелеген бөліктерін зерттейтін ғылым салалары енеді.
2.Географиялық нысандардың қасиеттері сандық және сапалық сипаттамалармен көрсетілуі мүмкін.
Cандық деректер – бұл өлшенетін көлемдердің терминдерінде берілген ақпарат, мысалы, мағына түрінде: 20°C, – 27°С; 6995 м, 696 мм с.б. (сынап бағанасы), 7 адам./км2, адам басына шаққанда 10508 АҚШ дол.және т.б.
Сандық формада берілген ақпараттың артықшылығы – ол бақылаушының субъективтік бейіміне тәуелді болмайды. Мысалы, бір адам: «Елді мекенде күн ыстық», – деп, ал басқа адам сол уақытта: «Онда жылы», – деп айтуы мүмкін. Бұл ақпарат сапаның бір мәнді болмауына әкелуі мүмкін. Термометр шәкілінің 30°С-ке тең көрсеткіші – объективті өлшенген ақпарат. Дегенмен, сандық мәліметтер әрдайым көп ақпаратты қамти алмайды.
Географиялық нысанның санмен көрсетуге немесе айтуға болмайтын ерекшеліктері – сапалық қасиеттер. Олар заттардың жіктелуіне, сипаттамасына немесе табиғатына (шығу тегіне) сілтейді, мысалы, үлкен, шағын, нашар, ыстық, жылы, суық, қатты, жұмсақ, жылдам, баяу, ұзын, қысқа. Өлшеу құралдарының дамуы немесе жаңа түрлерінің шығуына қарай көптеген сандық сипаттамалар сапалыққа айналуы мүмкін. Мысалы, түстерді санмен көрсетуге болады.
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
