Кіріспе тапсырма. Сабақты қайталаудан баста ңыз. “Шынжыр” ойынын ойнатыңыз: бірінші оқушы санды атайды, мысалы, 5. Сіз келесі санның 2-ге кем екенін айтасыз, басқа оқушы сол санды атайды, ал сіз тағы да шарт қоясыз, мысалы, 3-ке артық, келесі оқу шы сол санды атайды. Егер оқушы қателессе, онда басқа оқушы жалғастырады. Ойынға оқушыларды мүмкіндігінше көбірек қатыстырыңыз.
Тақтаға екі оқушыны шақырыңыз. Біреуінің қолына 5, ал екінші оқушыға 7 қарындаш беріп, қолдарын артына ұстауды сұраңыз. Бір оқушының қарындашының 2-ге артық екенін оқушыларға хабар лаңыз. Оқушыларда қанша қарындаш барын санауды сұраңыз. Барлық жауап нұсқаларын тыңдаңыз, содан соң екі оқушыға оларда неше қарындаш бар екенін көрсетуді ұсыныңыз. 7-нің 5-тен екеуі артық екенін қалай білуге болатынын сұраңыз.
— Қандай математикалық амалды қолдандың дар? (Азайту.)
— Азайту амалының нәтижесі қалай аталады? (Айырма.)
Оқулықтағы ережемен таныстырыңыз. Ережедегі сызбаны тақтаға жазып, оны сараптаңыз. Оқушыларға мынадай сұрақтар қойыңыз:
— Бірінші кесіндіде қай сан белгіленген?
— Екінші кесіндіде қай сан белгіленген?
— Неге бірінші кесінді екіншіден қысқа?
— Нені міндетті түрде білу керек?
— Мұны қалай білдіңдер? Қай амалмен?
— 6-ның 4-тен нешеуі артық?
— 4-тің 6-дан нешеуі кем?
Кесінділер. Оқушылармен жұптық жұмыс ұйым дастырыңыз. Әр кесінді неше бөлікке бөлінгенін санауды және сұраққа жауап беруді ұсыныңыз. Содан соң оқушыларға бір-біріне қарай бұрылып, жаңадан жұп құрастырып, қандай жауап шыққанын айтуды және жауаптары сәйкес келгендердің қол көтеруін сұраңыз. Кейбір оқушыларға жауаптарын айтып беруді ұсыныңыз.
Жауабы:
10 – 8 = 2.
|
Шығарып көр. Жұптық жұмыс ұйымдастыры- ңыз. Оларға сызбамен танысу үшін уақыт беріңіз. Содан соң жұптық сызбаға шартын жазып, есепті шығарып, шешуін қағазға жазуды ұсыныңыз. Сызбаны оқуға қиналатын оқушыларға көмек көрсетіңіз. Бірнеше жұптың оқушыларына өз есептері туралы айтуды ұсыныңыз. Содан кейін кейбір оқушылар ға шешуі мен жауабын айтуды, ал қалғандарына айтылған жауаппен келіссе, бас бармағын жоғары көтеруін, келіспеген жағдайда төмен түсіруін сұраңыз. Сұрақтар әртүрлі болса да, шешулерінің бірдей болуына оқушылардың назарын аударыңыз. (Қанша артық немесе қанша кем?) Оқушылардан неге бұлай болғанын сұраңыз.
Жауабы:
9 – 6 = 3.
Орындап көр. Оқушыларды есеп құрастыру үшін топтарға бөліңіз. Есепті шығару дағдылары төмен топтарға бір суретті ғана таңдап және оған ауызша есеп ойластыруды, ал қалған топтарға екі немесе үш суретті таңдап алып есеп құрастыруды ұсыныңыз. Оқушыларға тапсырманы орындап болған соң, өзге топқа барып құрастырған есепті айтып беретін оқушы таңдау қажеттігін ескертіңіз. Әр топ бірнеше есепті шығаруға мүмкіндік алу үшін бірнеше рет орындарымен ауыстырыңыз. Топтардың жұмысын, олардың есептерді талдау барысын бақылап және оқушылардың есептерді шығаруын қадағалап, қиын дық туған жағдайда жетелеуші сұрақтар қойып, көмек көрсетіңіз. Тапсырманы орындап болған соң ұсынылған барлық есептерді дұрыс шығарған топтарға қолдарын жоғары көтеруді өтініңіз. Оқушыларға осы есептерде не ортақ екенін табулары үшін сұрақ қойыңыз.
Жауабы:
6 – 3 = 3; 5 – 3 = 2; 9 – 3 = 6.
Ойлан. Оқушыларға “Үндемес” ойынын ойнау ды ұсыныңыз. Оларға есепті іштерінен оқып шығып, дұрыс шешімінің қасына қарындашты қоюды сұраңыз. Оқушылардың жанына барып, олардың таңдауын көріңіз. Содан кейін өз таңдауын түсіндіргісі келетін оқушыларға сөз беріңіз.
Жауабы:
7 – 4 = 3.
Тілдік құзыреттілікті қалыптастыру
Есепті сараптап талдау кезінде оқушыларға есеп тің құрамдас бөліктерін, яғни “Шарты”, “Сұрағы”, “Шешуі”, “Жауабын” атауды ұсыныңыз. Есепті шы ғармас бұрын “бірнеше бірлікке артық немесе кем қандай да бір санды табу үшін үлкеннен кішіні азайту керек” немесе “сандардың айырмасын білу керек” деген ережені айтып шығуды ескертіңіз.
|
Есепті сараптап талдау кезінде оқушыларға есеп тің құрамдас бөліктерін, яғни “Шарты”, “Сұрағы”, “Шешуі”, “Жауабын” атауды ұсыныңыз. Есепті шы ғармас бұрын “бірнеше бірлікке артық немесе кем қандай да бір санды табу үшін үлкеннен кішіні азайту керек” немесе “сандардың айырмасын білу керек” деген ережені айтып шығуды ескертіңіз.
|
Фигурадағы сандар. Оқушыларға үлгіге қарап, үшбұрыштағы сандарды қалай алуға болатыны туралы айтуды ұсыныңыз. Содан кейін тапсырманы өз бетінше орындауды сұраңыз. Содан соң өздерін тексеру үшін тақтаға үлгі есепті шығарыңыз. Оқушылар өздерін үлгі бойынша тексеруі керек.
Жауабы:
түсіп қалған сандар: 2, 3, 0.
|
