— 14.76 Кб
Кіріспе
Ойын - баланыңжансерігііспеттес. Қайбалаболмасынойнапөседі. Әрбірелдіңойынысолелдіңқоғамдықидеологиясына, тұрмыс-тіршілігіне, айналысатынкәсіп-шаруашылықерекшеліктерінебайланысты.
Айталық, мұғалімніңұжымдықойындытартымдыұйымдастырыпөткізуі балалардыңбір-бірімендостыққатынастарыныңдұрысқалыптасуыныңнышаныекенісөзсіз. Ойынкезіндежолдасыныңайтқаныменкелісіп, онықұрметтұтудыңөзіадамгершіліккебастайтынжол.
Ойындар оқушылардың ой - өрісіндамытып, ойлауқабілетінарттыруменқатар, үйретілген, өтілгентақырыптардысаналыдаберікмеңгеругеүлкенәсеретеді. Ойындароқушылардыңшығармашылықойлауқабілеттерінжетілдіруменқатар, сөздікқорларынмолайтып, сауаттыжазуғадабаулиды. Оқушыларойынойнаубарысындаүйренгенсөздерін айтып қанақоймай, оныңқандаймағынадақолданылатынындабіледі. Ойыноқупәндерініңмазмұныментығызбайланыстажүргізілгендеғанадұрыснәтижелербереді.
Мұғалімойынарқылыәрбаланыңигібастамасынқолдап, оныңбойындағыжақсықасиеттердіөрбіте, өзіндік мінез-құлқынқалыптастырады. Мәселен, Әлімқұмнаннешетүрліқұрылыстардыөзіойлапсалаалады. ЖанынакелгенӘсеткеолқұмнанқұрылыссалудыңжолдарынбарынтасыменайтыптүсіндіреді. БолашақтаосыӘлімненталанттықұрылысшышығуыәбденықтимал. Әрбаланыңбойындаөміргедегенбелгілібірбейімділігі, сүйіктіістеріболады. Соныдеркезіндебайқап, жан-жақтыдамытатәрбиелеуқажет.
Балалардың мейірбандық қасиеті отбасындағы үлкен адамдардыңөнегесіне, мектептемұғалім - апайыныңоларменкүнделіктіқарым-қатынасыментәрбиежұмысынұтымдыжүргізуінебайланыстықалыптасады. Үлкендердіңмейірімділігібаланыңсәбижүрегінқуанышсезімінебөлейді. Балажаныеліктегіш, олүлкендердіңіс-әрекетінүлгіретіндеқабылдайдыда, оныойынкезіндеайқынбейнелеуге тырысады.
Бала табиғатының өзі тек ойынменбайланысты. Сәбишағындағыалғашқықуыршақпенойнауыбаланыңқамқорлық, ізгіліксезіміноятадыда, әріқарайөрбітетүседі. Мұндайізгіліксезімқұрбыларарасындағыдостыққатынастыңқалыптасуынажағдайтуғызады. Қайбалаболмасынжеке-дараойнағаннангөрі, бірігіпойнаудыңәлдеқайдақызықты, мазмұндыболатынынайқынсезінебастайды. Соныңнәтижесіндеолардыңойынғадегенқызығушылықтарыартып, достықтарыбеки, нығаятүседі.
Ойын кезінде балалар өздерінің мінез-құлықтарынтанытуы мүмкін, сондықтан еңалдымен балаларды ойынбарысында бағыттапотыру қажеттілігі туады, мысалыбір нәрсені жасау қажеттілігі туындаған кезінде дұрыс бағыт беріп, көмектесукеректігінойластырғанжөн.
Балалардың күнделіктііс-әрекетініңнегізгі түрішығармашылықойынмен тығыз байланысты. Мұғалімніңойындышеберұйымдастыруына, тәртіпбұзатын, қисықтау, қыңырлаубалалардыөзінебелсендікөмекшіліккетағайындап, біртіндепықпалетеотырып, ойынережесінбұзбайойнауғанегізболады.
Педагог өзтобындағы тәртіпбұзатын балалардыңнамысынатимей, адамгершілікжайындағы шығармалардыоқыпталдайотырыптаолардың сезімінеәсеретеді. Қайбалаболмасынжағымсызқылықтанжиреніп, әңгімемазмұнындағыжағымдыбейнелергееліктейді. Ойынкезінде көркемшығармалардыоқубарысында, біртіндептоптағыбалалардыңөздері-ақбайқағыш, реттегішболабастайды. Мұғалімкүнделіктібілімберу, еңбеккебаулу, ойындарынұйымдастырукезіндеәрбірбаланыңжекетұлғасыныңқалыптасуынаізгіліксезімдерініңдамуына ықпалетуітиіс, сондағанабаланыңтанымынажағымдыәсеріболады.
Атақты педагог А.С.Макаренко ойынтуралы: «Ойын-балалар ұжымындаміндеттітүрде болуы қажет, ойынойнамаған балалар ұжымы, нағыз балалар ұжымы болып саналмайды, балалар өміріне ойындар ұйымдастырылып, ойынның түрленіпотыруы, мазмұндыжәнеқызықты болуы қажет».