Қайталанбайды бұл уақыт,
Таппайсың, ертең іздесең,
Қайта оралмайды бұл уақыт.
Уақыт-ай, уақыт, зырлайды,
Артына мойнын бұрмайды.
Кешіксең, бітті, ол сені,
Бір секунд күтіп тұрмайды.
Өткенді жалғай алмайсың,
Тағдырды таңдай алмайсың.
Қулығың күшті болса да,
Уақытты алдай алмайсың...
Уақытты жинай алмайсың,
Біреуге сыйлай алмайсың.
Уақытың бітсе, сен оны
Қарызға сұрай алмайсың
АКТ
Сүрет, шыбық,
15 мин
Ортасы
«ҚОЛДАНУ»
Оқулықта
Берілген
жаттығу жұмыстары
«ТАЛДАУ»
Салыстыр айырмашылығы неде?
Әлемді құтқаратын сұлулық әйелге үнемі бақ әпере ала ма? Қадыр Мырза Әлидің «Әдемі қызды көргенде ақылды қызды аяйсың» дегені бар. Өмірде байқап жүргеніміздей, шектен тыс сұлулығы басына сор болып жүрген немесе табиғат сыйлаған әдемілікті лас жолдарға пайдаланып жүрген арулар жетерлік. Жалпы әйел адамға тек сұлу болу ғана жеткілікті ме?
Сұлулықты беттен емес, жүректен іздейтін жігіт аз. Өйткені еркек біткеннің көбі көзге көрінетін көркем дүниелерге ғана қызығады. Ал көзге көрінбейтін рухани байлықтар мен ішкі дүниелер тасада қала береді. Әйткенмен, руханилық пен сана-сезім жоқ жерде жан иесі жай затқа айналды ғой? Сол үшін де адамға асқан сұлулықтан гөрі тарыдай болса да ақыл керек пе деп қаласың. Қоғамдағы бойдақ жігіттердің көбі қыз таңдап жүріп қалғаннан көбеюде. Қыз жоқ емес, бар! Бірақ қызды бағалайтын жігіт жоқ. Өйткені жігіттің бәрі сіз бен біздің тілімізде айтқанда «идеал» қызды іздейді. «Болашақ жарыңды сипаттап бер» дегенде «Инабатты, сыпайы, ақылды, сабырлы, пысық» дей келе, «Ең бастысы – сұлу болуы керек» деп түйіндейді. Мұның бәрі бір арудың бойында кездесетін кездер сирек болмай ма? Сондай сұлуды іздеп жүрген серілер Жерұйықты іздеген Асан аталарындай біраз жасқа да кеп қалады.
Әр адам өзінің сұлулық деңгейін жақсы біледі. Кейбір сұлулар өзінің келісті келбетіне разы болып, өздерінше құлпырады. Кейбірі сұлу бола тұра өзінің әр жерінен мін іздеп, өзін әдемі арулардың қатарына жатқызбайды. Ал кейбірі сырт бейнесінің анау айтқандай көрікті емес екендігін іштей біледі. Сөйтеді де, сұлу болудың жолын іздейді. Өйткені олар да әйел бақытына ие болып, ер адамның махаббатына бөленгісі келеді. Ол үшін жігітке қалай да ұнау керек болады. Бірақ иран бақтағы раушан гүлдерінің хош иісінен үміттеніп жүрген жігіттің көңілі келбеті келіспеген аруға бұрылсын ба? Жүзінің тартымды болмағаны үшін жігіттің көңіліне жақпай қалғаны қызға да батады. Міне, жігіттер, қыздардың боянып, сыланатынының бір себебі – осы.
Иә, әйелдің бәрі әдемі деп жатамыз. Бірақ бүгінде «сұлулық» ұғымы әдеміліктен де жоғары тұр емес пе? Бүгіндері қалтасы қалың, қара джип мінген кәрі дөкейлердің көбінің құшағында сұлу ханшайымдар отыр. Олар махаббатты да, сұлулықты да сатып ала алады. Өйткені оған қауқары да, қайраты да, қаражаты да жетеді. Сонда сұлулық сатыла ма?
Сұлу болсаң, жұлдызың да жанады. Корея елінде халыққа қызмет көрсететін барлық органдар мен өзге де жұмыс орындарында тек көрікті қыздарды ғана қабылдайды екен. Сондықтан да олар үшін бет-әлпетті пластикалық жолмен түзетіп, ұсқынсыз қыздан сұлу аруға айнала салу оп-оңай. Мейлі, жасанды жолмен болса да! Біздің елде мұндай үрдіс қалыптаспаған. Жоқ деп те айта алмайсың. Өйткені театр, кино, теларналар мен сервистік орталықтар, сауда орындары мен басқа да құрметті қонақтарды күтіп алатын орындардың стандарты – сұлу қыздар. Эфирде жаңалық жүргізу үшін, сахнада өнер көрсету үшін және тауар таратумен айналысатын холдингтерде зат сатып, оған нұсқау беру үшін жүзі жылы, көзі күлімдеп тұратын қыз-келіншектер керек-ақ. Бірақ бұл қатып қалған қағида емес.
Әрине, сұлулықтың әлемді құтқаруға да, төңкеруге де шамасы жетеді. Бірақ әлемге қауқары жеткен сұлулықтың әйелдің шақшадай басын шарадай қылып, бақытсыз бір сорлы күйге түсіретіні де бар емес пе? Сұлулық сор емес, бақ болғанда ғана атына затына сай болар. Бірақ әлдекімдер үшін «Сұлу - сұлу емес, сүйген – сұлу» ғой...
Арамызда сұлулық пен ақылдылықтың тартысы әлі де жүріп жатыр. Тартыстан шаршағандар «Бәрі құрысын, бастысы – бақытты болу» деп жауап береді. Ал сіз не дейсіз?
АКТ, постер
15 мин
Аяқталуы
«ЖИНАҚТАУ»
Алынған ақпарат негізінде талдау, жинақтау
«Бағалау»
Сен қалай ойлайсың?
Не істер едің?
Өз ойыңыз?
Тест парақшалары, қалпақтар.
15мин
Рефлексия Сабақ оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған са ралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Бүгінгі сабақтың мақсаты шынайы болды. Оқушылар сүретке қарап өз ойын еркін жеткізуді, кез келген оқиғаны өз ойымен жалғастыруды, орынды сөйлеуді үйренді. Жоспарлаған тапсырмаларды оқушылар қызығушылықпен орындады. Мен келесі сабақта өз жоспарыма оқушының ауызша сөйлеу дағылаын дамытатын әдістермен толықтырғым келеді.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1. «Ойлау карталары» әдісі. Сүретке тақырып таңдау, сол тақырыпта эссе жазып, бағалағаны.
2. «Болжау» әдісі. Ойды оқушының өздері жалғастырғаны.
Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды? (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)
1. «Ақылдың алты қалпағы» әдісімен кері байланыс жасау. Сұрақтар арқылы алты қалпаққа орынды пікір айтқаны.
2. сабақты қорытындылау үшін пайдаланған тест тапсырмасы. Оқушының жылдам жауап тапқаны мен бағалағаны.
Сабақ барысында мына сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім? Келесі сабақтарда оқушылардың ауызша және жазбаша сөйлеу мәдениетін көтеру үшін «Рөлдік тапсырма» әдісін пайдаланып отырамын. Шешендік сөздерді пайдалана отырып, рөлдерге бөліп орындау тапсырмасын беремін. Оқушы бұл тапсырмамен әрі сахнада сөйлеуді, еркін ойын жеткізуді, көркем тілмен сөйлеуді үйренеді.
Сабақ: Пікірталастағы ой мен сөздің бірлігі
Мектеп: №3 Хамза атындағы жалпы орта мектеп
Күні:
Қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі
Сынып: 11-«Б»
Қатысқандар:12
Қатыспағандар:0
Сабаққа негізделген оқу мақсаты:
Оқушылардың ауызша және жазбаша сөйлеу мәдениетін түрлі тапсырмаларды орындату арқылы көтеру.
Сабақ мақсаттары:
Барлық оқушылар: берілген тапсырманы орындайды.
Оқушылардың басым бөлігі: өз ойларын ауызша және жазбаша түрде жеткізеді.
Кейбір оқушылар:берілген тапсырмаларды нақты, әрі түсінікті орындайды.
Бағалау критерийлері:
«Айналым» әдісінің сұрақтарына толық жауап беруі;
Эссе жазып, салыстырмалы түрде бағалауы;
Тест тапсырмасын орындауы.
Күтілетін нәтиже:
Сұрақтарға толық, нақты жауап береді;
Эссе жазада;
Тест тапсырмасын орындап бағалайды.
Ойлау деңгейлері:
Жоспарланған жаттығулар: Төле бидің шешендік сөзі, ойлау карталары, болжау, постермен жұмыс, эссе, тест, кері байланыс.
Ресурстар
Уақыт
Басталуы
«БІЛУ»
Кім?
Не?
Қашан?
Қайда
«ТҮСІНУ»
Неге?
Неліктен?
Не үшін?
Ұйымдастыру
Қайтарылмайды бұл уақыт,
Қайталанбайды бұл уақыт,
Таппайсың, ертең іздесең,
Қайта оралмайды бұл уақыт.
Уақыт-ай, уақыт, зырлайды,
Артына мойнын бұрмайды.
Кешіксең, бітті, ол сені,
Бір секунд күтіп тұрмайды.
Өткенді жалғай алмайсың,
Тағдырды таңдай алмайсың.
Қулығың күшті болса да,
Уақытты алдай алмайсың...
Уақытты жинай алмайсың,
Біреуге сыйлай алмайсың.
Уақытың бітсе, сен оны
Қарызға сұрай алмайсың
Рефлексия Сабақ оқу мақсаттары шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен жоспарлаған са ралау шаралары тиімді болды ма? Мен берілген уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгіздім және неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз. Сол ұяшықтағы сіздің сабағыңыздың тақырыбына сәйкес келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Бүгінгі сабақтың мақсаты шынайы болды. Оқушылар сүретке қарап өз ойын еркін жеткізуді, кез келген оқиғаны өз ойымен жалғастыруды, орынды сөйлеуді үйренді. Жоспарлаған тапсырмаларды оқушылар қызығушылықпен орындады. Мен келесі сабақта өз жоспарыма оқушының ауызша сөйлеу дағылаын дамытатын әдістермен толықтырғым келеді.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1. «Ойлау карталары» әдісі. Сүретке тақырып таңдау, сол тақырыпта эссе жазып, бағалағаны.
2. «Болжау» әдісі. Ойды оқушының өздері жалғастырғаны.
Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды? (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)
1. «Ақылдың алты қалпағы» әдісімен кері байланыс жасау. Сұрақтар арқылы алты қалпаққа орынды пікір айтқаны.
2. сабақты қорытындылау үшін пайдаланған тест тапсырмасы. Оқушының жылдам жауап тапқаны мен бағалағаны.
Сабақ барысында мына сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін не білдім? Келесі сабақтарда оқушылардың ауызша және жазбаша сөйлеу мәдениетін көтеру үшін «Рөлдік тапсырма» әдісін пайдаланып отырамын. Шешендік сөздерді пайдалана отырып, рөлдерге бөліп орындау тапсырмасын беремін. Оқушы бұл тапсырмамен әрі сахнада сөйлеуді, еркін ойын жеткізуді, көркем тілмен сөйлеуді үйренеді.
