Пәннің аты
|
Уақыты:
|
Кабинет:
|
Мұғалім
|
Сабақтың атауы
|
А дыбысы мен әрпі
|
Мақсаты
|
А а дыбысы мен әрпін таныстыру, алғаш рет танысайын деп отырған әріптерінен келетін сөздерді, дыбысына байланысты буындар мен сөздерді білуге үйрету.
Сөздерге дыбыстық талдау жасауға дағдыландыру. Сөздерде қанша әріп қанша дыбыс бар екенін ауызша үйрету. Сөздік қорларын байыту, тіл байлықтарын дамыту, дыбыстардан сөз, сөзден сөйлем құрау қабілеттерін дамыту.
Оқушыларды сыпайылылыққа, жолдастыққа достыққа, бір-бірінің ойын түсінуге бірін-бірі тыңдай білуге тәрбиелеу.
Сабақтың типі: жаңа білімді игеру
Сабақтың түрі: саяхат-ойын сабақ
Әдіс-тәсілдері: сұрақ –жауап, көрнекілік
|
Күтілетін нәтиже
|
+Психологиялық ахуал
|
Қайырлы таң досым
Қайырлы күн болсын
Жеті күннің әр кезі
Сәттілікке толсын
Біздің алар бағамыз, кілең бестік болсын!
|
Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.
|
Қызығушылықты ояту
|
Балалар біз бүгін саяхатқа аттанамыз. Саяхатымыз орман болмақ.
- Орманды кәне көз алдымызға елестетейікші
- ( балалар өз ойларын айтады)
- Қандай аңдарды білетін едік.
- Ал ендеше біз білетін түлкі қандай аң?
Ол барлық аңдарды алдап жүреді. Бір күні аңдар: « Қап бәлем түлкінің сазайын тартқызайын» –деп ақылдасып, түлкінің үйіне баратын жолды бөгеп, өздері тұрып алыпты:
- Біз түлкіге көмектесеміз бе?
- Олай болса түлкіге кедергі келтіріп тұрған аңдардың тапсырмасын орындап түлкіге көмектесейік.
1-ші аң түлкіге кездескен – қасқыр
Қасқырдың тапсырмасы: Қандай зат артық.
1) кітап, дәптер, қалам –оқу құралдары, доп – ойын құралы
2. ұшақ, автобус, машина - көліктер, көйлек - киім
3. төрт түлік - жолбарыс
4. ыдыс-аяқ - банан
Қасқырдың сыйластық жақсы сөзі: «Жолың болсын!»
- келесі кедергіде тұрған аң - кірпі.
Ол «төрт түліктің төлін тап» деген тапсырма:
Қойдың тапсырмасы:
қой –қозы 1) буынға бөлу, сөйлем құрау
жылқы-құлыншақ 2) жылқының пайдасы
сиыр-бұзау 3)
ешкі-лақ 4)
түйе-ботақан 5)
|
 Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.
|
Мағынаны тану
|
Сыйластық сөзі: «Саған сәттілік тілеймін»
Келесі кезекті аң – аю
Аюдың тапсырмасы: «Ажырату»
- оқушылар мына жерде күз мезгілінің байлығы жемістер мен көкөністер бар, бірақ ол қай себетке барарын білмей тұр? Кәне ажыратайық
Ортақ қасиет
Дәруменге бай
Денсаулыққа пайдалы
Адамның ағзасына пайдалы
Аюдың сыйластық сөзі: «Рахмет сау бол!»
- оқушылар біз жаңа қандай аңның тапсырмасын орындадық? – дұрыс аюдың.
Мына себеттегі жемістердің атын атаңдаршы?
- алма, алмұрт, алхоры
Олай болса бүгінгі танысатын алғашқы әрпіміз
А әрпі болмақ.
Қане кітапқа қарайық, ненің суреті - алма, алмұрт, ананас.
-А әрпі қандай дыбыс деп?
-А дыбысы сөздің басында, ортасында, соңында да кездеседі.
А дыбысы
сөздің басында-----------------------------қызыл үйге кіреді
ортасында
соңында
Дыбысты біз айтамыз, естиміз.
Әріпті біз жазамыз, көреміз.
Оқушылар серігіп болсақ қане А дыбысының таңбалануымен танысайық, таңбасын біз әріп дейміз.
Әріптің баспа жазба түрі бар, біз мектеп алды даярлық тобында баспа түрімен таныстық. Енді жазба түрімен танысамыз.
А әрпін енді кәне мен тақтаға салып көрсетемін сендер соны мұқият қараңдар:
Жоғарыдан -оң жаққа қарай имектелген көлбеу
- сол жаққа қарай имектелген көлбеу
белін қысқа сызықпен сызамыз – бұл бас әріп.
Толық құрсау дөңгелектенген және имектелген көлбеу сол жаққа қарай(а)
А-бас әрпімен сөйлемнің басында, адамның аты, қаланың аты келеді, кіші әрпімен сөйлемнің соңында, ортасында жазамыз.
Ауа жазу, санағышпен құрастыру, тақтаға жазу.
Дәптермен жұмыс
Жазу кезінде кеудені тік көтеріп дәптерді қиғаштап, қаламды дұрыс ұстап жазамыз.
- Балалар А дыбысынан келетін біздің сыныпта ұл-қыздар бар ма?
Қане тақтаға бері қарайық. А әрпін бекіту.
|
Сергіту сәті
|
Орманда кірпі келеді,
Саңырауқұлақ тереді.
Кездесті, міне, керегі:
Екеуі қайың астынан.
Біреуі терек қасынан.
Қанша олар болмақ есепте,
Тоқылған салса себетке?
|
Ой сергітеді,шашағандары
басылады
|
Ой толғаныс
|
асық
балапан
тырна
Ұйқасын тап.
Айбат шегер алыстан,
Аң патшасы арыстан
Түлкі үйіне келді, жетті сіздерге алғыс айтты.
Ойын: «Сиқырлы қалпақ» егер уақыт қалса бастарына кигізу арқылы а-ның ортасында, соңында, басында келетін сөздер айту.
|
Үйге тапсырма
|
Мадақтау, бағалау.
Алма ағашынан алма теріп балаларға тарату. Сабаққа жақсы қатыстыңдар!
|
Күнделіктеріне жазып беремін
|
Бағалау
|
Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау
|
Бағалау парақшасын толтырады.
|
Кері байланыс
|
 
|
Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады
|
Әліппе
|
Уақыты:
|
Кабинет:
|
Мұғалім:
|
Сабақтың атауы
|
А а дыбысы мен әрпі
|
Сілтеме
|
Әдістемелік құрал
|
Сабақтың жабдығы
|
Ойыншықтар, магнитті тақта, кеспе әріптер қалтасы, суреттер, текшелер, үлестірме материалдар, таяқшалар, компьютер. «Сауат ашу. Әліппе - дәптер». «Сауат ашу. Дидактикалық материалдар».
|
Жалпы мақсаттар
Оқыту нәтижесі
|
А дыбысы және әрпімен таныстыру. А дыбысы бар сөзге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету. Қол жаттықтыру, дәптеріне А әрпінің баспа түрін жазуды үйрету.
Білімділік: А дыбысын сөздің кез келген жерінен (сөз басында, ортасында, аяғында) тауып көрсете білуге үйрету. Дыбыс туралы ұғымды меңгерту, дауысты дыбыстың ерекшеліктерін еске түсіру.
Дамытушылық: Баланың ойлай білу және өзіндік пікір айту қабілетін дамыту. Белсенді қызығушылығын дамыту.
Тәрбиелік: Имандылыққа тәрбиелеу. Баланың рухани өсуіне басшылық жасау.
Әдіс - тәсілдер: ойын, сөздік, көрнекілік, практикалық
|
Топқа бөлу
|
Себеттегі,жемістердің түрлеіне сай топтарға бөлінеді.
|
Ынтымақтастық атмосферасы
|
Бала, бала, балапан
Қане, қайсы, алақан.
Саусақтарың әйбат,
Былай-былай ойнат.
Бала, бала, балапан
Қане, қайсы, алақан.
Саусақтарың әйбат,
Былай-былай ойнат.
|
Оқушылар мұғаліммен қосылып тақпақты айтады
|
Үй тапсырмасын сұрау
|
А а дыбысы туралы әңгіме жүргізу
|
|
Қызығушылықты ояту
|
Балалар бүгін дәрігер бәріңді тексерді ме?
«Тексерді» десе:
- Тамақтарыңды көрсеткендерің бар ма?
«Бар» десе:
- Қалай көрді?
- Аузымды ашты, тілімді басты, «А» деп айт, — деді.
- Не деп айт деді?
- А - а деп айт – деді
Енді тәрбиеші балалардың атын атап, мәселен:
- Айдын, — деп шақырады.
Айдын: «А?», деп жалт қарар еді.
- Айдын мен шақырғанда не деді?
- А, — деді.
Енді балаларға А дыбысын кезек - кезек айтқызып, жолдастарының аузы «А» дегенде, қандай болып тұрғанын көрсеткен жөн.
Тәрбиеші А а дыбысының таңбасын жазып көрсетеді.
А дыбысын анық дауыстап айтып, сөз басында қай дыбыс естілетінін балалардан сұрайды.
- Дауысты, дауыссыз дыбысты есту арқылы ажыратамыз. Дыбыстың таңбасын «әріп» дейміз. Әріпті көреміз, жазамыз. Дыбысты естиміз, айтамыз.
- Мынау – А әрпі, А дыбысының таңбасы. Әріпті көзбен көреміз, оқимыз, дыбысты
айтамыз.
Балаларға өздерінің аттарын айтқызып, кімнің атында А дыбысы кездесетіндігіне (сөздің басында, ортасында, аяғында) кеңінен тоқталып, алдымен балалардың өз атынан бастап үйретеді. Балабақшада ана тілінің лексикасын оқып - үйрену қатаң түрде семасиологиялық аспектіде емес (яғни «Бұл сөз нені білдіреді?» деген сұраумен басталмайды), «Бұл зат қалай аталады?» деген сұрауға жауап бере отырып, ономасиологиялық аспектіде жүргізіледі.
«Сауат ашу». Әліппе – дәптермен» жұмыс
Енді тәрбиеші балалардың назарын «Әліппе – дәптердегі суретке аударады. Тәрбиеші балаларға сұрақ қоя отырып сурет бойынша әңгіме құрастырады. Баланың лексиканы меңгеруі зат есімді меңгеруден басталады. Ол өзін қоршап тұрған заттың бәрін (күнделікті қолданып жүрген ыдыс, киім, ойыншық және т. б.), өзінің дене мүшелерін атайды. Суреттегі өзіне таныс ойыншықтарды көргенде жүздерінен қуаныш нышаны байқалған балалар (дауыстап):
- Аю.
- Қоян
- Аққу (кубиктегі)
- Ара (кубиктегі)
- Арыстан (шардағы)
- Ат (шардағы),- деп шу ете қалары анық.
Аталған ойыншықтардың А дыбысынан басталатындығына тәрбиешінің баса назар аударғаны жөн. Аю деген сөзде А дыбысы сөздің басында, ал Ара деген сөзде А дыбысы сөздің басында да, аяғында да келетіндігіне тоқталу керек.
- Ал, қане, осыншама көп ойыншықты арбаға салып сүйреп келе жатқан балаға ат қояйық.
Балалар: Ержан, Мақсат және т. б. аттарды қоюы мүмкін
Тәрбиеші: Балалар, А дыбысынан басталатын ат қойсақ қайтеді.
Балалардың бірі: Алмас, бірі: Асқар және тағы басқа аттарды атауы мүмкін. Сонымен суреттегі баланың аты кім болады?
- Алмас
|
Мағынаны тану
Мәтінді тізбектеп оқу
|
«Сауат ашу. Дидактикалық материалдармен» жұмыс
1-топ: жұмбақты шешкізу арқылы балаларды тапқырлыққа баулу.
Сергіту жаттығуы. Балалардың саусақтары тез шаршайды, сондықтан саусақ бұлшық еттерін жетілдіру үшін орындалады.
2-топ: жаңылтпашты балаларға оқып беріп, қайталап айтқызу. Жаңылтпашты жаңылмай айтқанша тілдерін жаттықтыру. Сөздердің мағынасын түсіндіру.
3-топ: тапсырмаларды орындату арқылы салынған суреттердегі заттарды ататқызып, қандай әріптен басталатындығын, сондай - ақ А дыбысының орнын анықтату. Сөздің қай жерінде кездесетіндігін ажырата білуге дағдыландыру. Қолдарын жаттықтыру.
|
Сергіту сәті
|
Дидактикалық ойын: «Сөз ойла, тез ойла»
Сөзді дұрыс айтқан балаға бір - бірден ойыншық үлестіріледі. Ойын соңында ойыншықтарды санау арқылы кімнің көп сөз тауып айтқанын анықтайды.
|
Бағалау
|
Мадақтау
|
Кері байланыс
|
Пәннің аты
|
Уақыты:
|
Кабинет:
|
Мұғалім
|
Сабақтың атауы
|
Т дыбысы мен әрпі
|
Мақсаты
|
1) Білімділік: Өткен дыбыстарды қайталау, зейінін бақылау, дыбыс пен әріпті ажырата білуге үйрету. Кеспе әріптерден буын, сөз, сөйлем құрату. Т дыбысы бар сөздерге дыбыстық талдау жасай білуге үйрету.
2) Дамытушылық: Ойлау, есте сақтау қабілеттерін арттыру, сөздік қорларын молайту, қызығушылығын, белсенділігін дамыту, сауатты жазуға баулу.
3) Тәрбиелік: Әдептілікке, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу
Сабақтың көрнекілігі: әліпби,суреттер, текшелер, торсық, торғайдың суреті.
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, әңгімелеу, ойын, түсіндіру.
|
Күтілетін нәтиже
|
+Психологиялық ахуал
|
Қуан, шаттан, алақай!
Қуанышты күн келді.
Күліп шықты күн бүгін.
Қайырлы таң, Қайырлы күн
Балақай!
|
Оқушылар шеңберде жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі сабаққа сәттілік тілейді.
|
Қызығушылықты ояту
|
1) А қандай дыбыс?
А) дауысты, б) дауыссыз
А а дыбысы сөздің қай жерінде кездеседі?
А) ортасында Ә) басында Б) барлық буында
Мысал Ай, тай, Дала
Жаңа сабақ:
Жұмбақ жасыру:
Өзі айлакер, өзі бір қу,
Жүрген жері айғай да шу. /түлкі/
1. Кеспе әріптен өткен дыбыстарды тауып, текшеге тізу.
а) ас — осы буынға "т" дыбысын қосу арқылы сөз құрату "тас".
|
Жаңа сабаққа деген қызығушылықтары оянып,ерекше ынтамен кіріседі.
|
Мағынаны тану
|
— Ненің суреті? Не байқадыңдар?
— Тау.
— "Тау" сөзінің басында қандай дыбыс естіледі?
Тт — дауыссыз дыбыс. Сондықтан әліпби көк түспен белгіленеді.
а) Кеспе әріптен "т" дыбысын тауып, өткен дыбыстарды қосу арқылы буын, сөз құрғызу. -та; -то; -ту; -ти.
ә) тай, тас, тос, тон т. б.
4. Ойын: "Т" дыбысын тап.
АӘБИТШЗТНКД
5 Дәптермен жұмыс.
Әдемі, сауатты орындату
а)Т әрпінің баспа түрімен таныстыра отырып,
қолдарын жазуға даярлау:
ә) Т әрпін ayада жазу.
б) Т әрпін қолымен үстінен бастыру.
в) Т әрпін жаздыру.
6. Торсықпен жұмыс.
а) "Тор-сық" буынға бөлгізу.
ә) Дыбысын тапқызу.
б) Торсықтың қасиетімен таныстыру.
7. Торғайдың суретін көрсету:
Торғай, торғай, торғайсың,
Таяу келіп қонғайсың.
Жем шашайын тойып-ал,
Сонда аязға тоңбайсың.
а) Торғайдың суреті арқылы қасиетін түсіндіру.
ә) Торғай қалай ұшады?
б) Қанатын қалай сермейді?
|
Сергіту сәті
|
Шаршасаңдар, балалар,
Қолдарыңды созыңдар.
Саусақтармен ойнаңдар,
Қолдарыңды сермеңдер.
Денелерiң шынықсын,
Саналарың тынықсын.
|
Ой сергітеді,шашағандары
басылады
|
Ой толғаныс
|
1) Көз жұма отырып т дыбысын жаздырту
2) Тіл ұстарту. Жаңылтпаш, өлең жаттап айтқызу
3) Ермексаздан т дыбысын жасау
Балаларға: тақия, торсық,тостаған сөздерін анық және дұрыс айтқызу.
Топпен жұмыс
1 топ: Торғайдың суретін салады
2 топ: Т дыбысыта байланысты жанылпаштар тақпақтар айтқызу
3 топ: Т дыбысы бар сөздер айтқызу.
|
Үйге тапсырма
|
Әріпті айтып,жаттығу
|
Күнделіктеріне жазып беремін
|
Бағалау
|
Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау
|
Бағалау парақшасын толтырады.
|
Кері байланыс
|
|
Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады
|
Достарыңызбен бөлісу: |
