Сабақтың мақсаты: «Аяз би» ертегісінің мазмұнына тоқталу. Міндеттері: Білімділік

(63 %)

1. 
   Оқушылармен амандасу
   
2. 
   Карта бойынша жұмыс ретін түсіндіру
   
3. 
   Көшбасшыға сөз беріледі
   
4. 
   Сыныптың пайызын шығарамын
   

.

Сұрақтар:

1.Ертегідегі ханның аты кім? Мадан хан.

2.Мадан ханның неше уәзірі болды? қырық

3.Уәзірлер не үшін Жаманды адамның жаманы деп шешті?

4.Хан уәзірлерімен келісіп, Жаманның әйелін алу үшін Жаманды қайда жұмсайды?

5.Уәзірлер не үшін құстың жаманы деп қырғауылды таңдады?

6.Хан Жаманды қайда көшіріп жібереді?

7.Жаман не үшін шөптің жаманы қарақоға деді?

8.Барсакелместегі «інжілі қой» ертегіде қалай суреттелген және хан оған не үшін қызықты?

9.Жаман тұлпардың сиырға шатыс екенін қалай білді?

Екінші ойыншыға:

10.Барсакелместегі «інжілі үйрек» ертегіде қалай суреттелген және хан оған не үшін қызықты?

11.Жаман гаухар тастың ішінде құрт бар екенін қалай білді?

Үшінші ойыншыға:

12.Барсакелместегі «дәудің інжілі қара арғымағы » ертегіде қалай суреттелген және хан оған не үшін қызықты?

13.Жаман ханның наубайдың баласы екенін қалай білді?

14.«Е, шырағым, жасым сексенге келгенде біреудің қанын жүктеп не қылайын? Бір сыр бар еді, оны тәңірінің өзі ғана білетін еді, мен білетін едім». Осы сөз кімнің сөзі?

15.Ертегіде Жаманды дарға асып өлтіргелі жатқанда кеоген адам қалай бейнеленген?

Екінші ойыншыға:

16.Ханның әкесінің аты кім еді?

17.Жаман неліктен ханға шынын айтпаған еді?

18.Меңді сұлу Жаманды өлімнен құтқарып, дардың жібін қиып, көкірегіне қылышын тастап кеткені оның не дегені? (Мен үшін күнәсіз өлме, ерлігіңді көрдім. Қылыш үстінде серт жүрмейді деуші еді, антыңды қайтып ал , дегені еді).

19.Уәли байдың қызы Меңді сұлуға келген бай балалары мен бай балалары қыз берген заттарды көргенде неге ашуланатын? («Менің үйімде пышағым жоқ па, болмаса қазынамда гауһар тасым жоқ па, я тіпті қайрақ таба алмай жүрмін бе ?

20.Хан шаңыраққа қарап , ойланып жатып, қырық уәзіріне қандай жүмбақ жасырады? (жау шапты, ел бүлінді, апат соқты)

21.Жаман Барсакелместен келгенде ханға не дейді?(Уәзірлер шығарып салған соң, бір аш арыстан соңымнан қалмады. Мына жауды мұқатайын деп, қылышымды суырып алып қуып кеттім. Осы сіздің ордаға кірді ме деп отырмын)

22.Жаманды шақыруға хан бір адамды жібереді. Жіберген жігітті барып, үйден сығалап қараса, төрде төсек үстінде Жаман жатыр. Ал Жаманның әйелі оы уақытта не істеп отыр еді?(әйел төрдегі айнаға қарап, өз көркіне таңғалып отыр екн).

23.Жаман өзі хан болған соң ордасының маңдайшасына не шегелеп қойды? (жыртық тоны мен жаман тымағын)

24.Шегелеулі тымағы мен тонына қарап, Жаман не деп өз көңілін басатын? (« Ай, Аяз, баймын деп аспа, ханмын деп таспа! Аяз, әліңді біл, Құмырсқа жолыңды біл)

25.« Аяз би» ертегісі ертегінің қай түріне жатады?

Мұғалім тақтаға тірек сөздерді жазады

Берілген уақыттан соң блок жабылады. Оқушылар есте қалған сөздерді дәптерге жазады. Блок ашылады. Оқушылар естерінде қалмаған сөздерді толықтырып жазып, жазбаларын толықтырып алады.

1 параққа 4 мин.

1.«Е, шырағым, жасым сексенге келгенде біреудің қанын жүктеп не қылайын? Бір сыр бар еді, оны тәңірінің өзі ғана білетін еді, мен білетін едім». Осы сөз кімнің сөзі?

2.Ертегіде Жаманды дарға асып өлтіргелі жатқанда кеоген адам қалай бейнеленген?

Екінші ойыншыға:

3.Ханның әкесінің аты кім еді?

4.Жаман неліктен ханға шынын айтпаған еді?

5.Меңді сұлу Жаманды өлімнен құтқарып, дардың жібін қиып, көкірегіне қылышын тастап кеткені оның не дегені? (Мен үшін күнәсіз өлме, ерлігіңді көрдім. Қылыш үстінде серт жүрмейді деуші еді, антыңды қайтып ал , дегені еді).

6.Уәли байдың қызы Меңді сұлуға келген бай балалары мен бай балалары қыз берген заттарды көргенде неге ашуланатын? («Менің үйімде пышағым жоқ па, болмаса қазынамда гауһар тасым жоқ па, я тіпті қайрақ таба алмай жүрмін бе ?

7.Хан шаңыраққа қарап , ойланып жатып, қырық уәзіріне қандай жүмбақ жасырады? (жау шапты, ел бүлінді, апат соқты)

8.Жаман Барсакелместен келгенде ханға не дейді?(Уәзірлер шығарып салған соң, бір аш арыстан соңымнан қалмады. Мына жауды мұқатайын деп, қылышымды суырып алып қуып кеттім. Осы сіздің ордаға кірді ме деп отырмын)

9.Жаманды шақыруға хан бір адамды жібереді. Жіберген жігітті барып, үйден сығалап қараса, төрде төсек үстінде Жаман жатыр. Ал Жаманның әйелі оы уақытта не істеп отыр еді?(әйел төрдегі айнаға қарап, өз көркіне таңғалып отыр екн).

10.Жаман өзі хан болған соң ордасының маңдайшасына не шегелеп қойды? (жыртық тоны мен жаман тымағын)

11.Шегелеулі тымағы мен тонына қарап, Жаман не деп өз көңілін басатын? (« Ай, Аяз, баймын деп аспа, ханмын деп таспа! Аяз, әліңді біл, Құмырсқа жолыңды біл)

12.« Аяз би» ертегісі ертегінің қай түріне жатады?

13.Бірсыпыра жұрт «Жаманның сөзіне сөзіне құлақ асып осы тастан айырылайық»десті-

14.Сауысқанның жаман екенін қайдан білдің, деді Уәзір-

15.Болды, адамның жаманы керек болса,мен боламын.Ханға мені алып барыңыз,сіздердің жұмысыңыз бітеді, дейді.Уәзір-

16.Ханның отыз уәзірі болды.-

17.Ертең ортаға алып,тамаша етеміз , деп Жаманды ас үйге жіберген Мадан хан еді.+

18.Жоқ,тақсыр,кешегі күні, «Жаман кісі керек» дегенде ат артына салып келген Жаман едім ,бүгін таққа отырмаймын, деді Жаман.

19.Мен жаман-жақсы болсам да ,уйіңізге келген қонақ едім,-деді Уәлі бай-

20.Уәлі дейтін байдың Меңді дейтін қызы болды+

21.—Сіздің тасыңыз,рас қасиетті тас екен, –деді Жаман+

22.-Е,шырағым,жасымсексенге келгенде,біреудің қанын не қылайын –деді шешесі +

1.Бірсыпыра жұрт «Жаманның сөзіне сөзіне құлақ асып осы тастан айырылайық»десті-

2.Сауысқанның жаман екенін қайдан білдің, деді Уәзір-

3.Болды, адамның жаманы керек болса,мен боламын.Ханға мені алып барыңыз,сіздердің жұмысыңыз бітеді, дейді.Уәзір-

4.Ханның отыз уәзірі болды.-

5.Ертең ортаға алып,тамаша етеміз , деп Жаманды ас үйге жіберген Мадан хан еді.+

6.Жоқ,тақсыр,кешегі күні, «Жаман кісі керек» дегенде ат артына салып келген Жаман едім ,бүгін таққа отырмаймын, деді Жаман.

7.Мен жаман-жақсы болсам да ,уйіңізге келген қонақ едім,-деді Уәлі бай-

8.Уәлі дейтін байдың Меңді дейтін қызы болды+

9.—Сіздің тасыңыз,рас қасиетті тас екен, –деді Жаман+

10.-Е,шырағым,жасымсексенге келгенде,біреудің қанын не қылайын –деді шешесі +

11. Жоқ, қате айтасың ,мен жеті атамнан бері ханмын деді хан+

12.-Тастың ішінде құрт бар екенін қайдан білдің ?-деді хан+

13-Уа ата ,мына таудың басын қырау шалғалы неше жыл болды?-депсұрады хан.+

14-Бір жиырма жыл болған шығар, -деді шал+

15.-Бұл таудың етегін қырау шалғалы неше болды ?-деп сұрады хан.+

16.Он бес жыл болды+

17. Ата өзіңіз нешеусіз ? -деді хан+

16.Ой шырағым-ай ,жатқанда екеуміз,тұрғанда төртеуміз.+

17.Хан :Уәзірлерімнің күнәсін кешірдім-+

18. -Ол шал жұрттан асқан дана еді.+

19. -Ойбай тақсыр ,арланбаймыз+

20. «Аяз би» әділ болды.+

Оқушыларға жауабына қарай «+», «-» таңбасы қойылады.

Сабақта меңгерілген материал бойынша ТСҚ жазылады. Ең көп сөз қорын жазған оқушы дауыстап, жылдам оқиды.

5 балдық шкаламен бағаланады.