Сабақтың тақырыбы : М. Дулатов: «Шәкірт», «Таза бұлақ», «Оян,қазақ» өлеңдері Сабақтың мақсаты


VI Жаңа материалды меңгергенін тексеру.Кітаппен жұмыс



бет8/9
Дата03.11.2019
өлшемі330,59 Kb.
#51040
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
11-сын2017


VI Жаңа материалды меңгергенін тексеру.Кітаппен жұмыс.

Шығарманы оқу.



VII Сабақты бекіту.

1.Жазушы қай жерде дүниеге келді?

2. Жазушының қандай шығармаларын оқыдыңдар?

3.Қандай шығармалары бар?



VIII Үйге тапсырма. оқу,мазмұны.

Тексерілді: 28. 11.17ж.


  • Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

  • Сабақтың тақырыбы : Соттағы шешендік сөз.

  • Сабақтың мақсаты : а) қазақтың шешендік өнері туралы сапалы білім беру,қазақтың шешендері мен билері туралы түсіндіру;

  • ә) оқушылардың бойына әдептілік,инабаттылық,қарапайымдылқ қасиеттерін қалыптастыру;

  • б) сабақ барысында оқушыларды сауаттылыққа,инабатылыққа, шешендікке баулу,

  • Сабақтың түрі : аралас сабақ

  • Сабақтың әдісі : сұрақ-жауап,шығармашылық іздену

  • Сабақтың көрнекілігі : кеспе қағаздар, таблицалар

  • Пәнаралық байланыс : әдебиет, орыс тілі

  • Сабақтың барысы :



  • I Ұйымдастыру кезеңі :

  • Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

  • II Үй тапсырмасы

  • Үйге берілген тапсырманы сұраймын .

  • III Білімді бекіту.Оқушыларға өткен тапсырма бойынша бірнеше сұрақтар қоямын.

  • 1.Қазақ тілі қандай тіл?

  • 2.Қандай шешендерді білесіңдер?

  • 3.Шешендік өнер дегеніміз не?

  • IV Мақсат қою кезеңі.

  • Сабақтың мақсатымен таныстыру.

  • V Материалды сабақты түсіндіру.

  • Шешендік сөздердің түрлері

  • Қазіргі шешендік сөздер мақсатына, мазмұнына, сөйлеу шарттарына қарай бес топқа бөлінеді.

  • 1. Әлеуметтік-саяси шешендік сөздер. Бұларға осы тақырыптарға жасалатын баяндамалар, сөйленетін сөздер, митинг, конференция, съезд сессияларда айтылатын сөздер, хабарламалар, радио, теледидардан ауызша жүргізілетін саяси-әлеуметтік шолулар жатады.

  • 2. Академиялық шешендік. Бұл топты жоғары оқу орындарында оқылатын лекциялар, ғылыми баяндамалар, хабарламалар, шолулар құрайды.

  • 3. Сот ісінде қолданылатын шешендік сөздерге прокурордың айыптау сөзі, әлеуметтік айыптаушылар мен қорғаушылардың сөздері, адвокаттың сөзі, айыпкерлердің қорғану сөзі.

  • 4. Әлеуметтік-тұрмыстық шешендік сөздерге мерейтойларда, салтанатты дастарқан басында, қабір басында көпшілік алдында айтылатын сөздер жатады.

  • 5. Діни қызметте жұмсалатын шешендік (уағыз). Бұл топтағы шешендік сөздер қазақ топырағында енді-енді дәстүрге айналып келеді. Оған уағыз, иман сөздері жатады.

  •  

  • Шешендік сөздердің арасында өзара тығыз байланыстылық бар, олардың шекаралары да қозғалмалы сипатта келеді. Мысалы, академиялық шешендік пен әлеуметтік-саяси шешендіктің арасында көбіне тақырыптық ортақтық жиі кезедеседі. Мәселен, халықтың әлеуметтік жағдайы ресми баяндамаға да, лекцияға да өзек бола алады. Таным мен білімнің, рухани дүниені дамыту мен адамгершілік қасиеттерді қалыптастырудың, адамзатты ізгілікке, қайырымдылыққа үндеудің тәрбиелеудің құралы ретінде қызмет ететін шешендік сөздердің шынайы үлгілері қашан да біздің тарихымыздың, қоғам мен мәдениетіміздің дамуының айнасы іспетті болып қала бермек.

  • Академиялық шешендіктануға байланысты жұмыстар.
    Кітаппен жұмыс: Жаттығулармен жұмыс.

  • Жаттығумен жұмыс.







  • VII Білімді бекіту : Өткен тапсырма бойынша Тілдің қазіргі кезде шешілмей жүрген проблемалары жөнінде ойтолғау айтады.

  • 1.Шешендік өнер дегеніміз не?

  • 2.Шешендік өнер кімдерден басталады?



  • Бағалау : Сабаққа қатысып отырғандарына қарай білімдері бағаланады.

  • VIII Үйге тапсырма : Қазақ шешендері, батырлары туралы еңбектер жинақтау.





  • Тексерілді: 04.12.17ж.



  • Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 11

  • Сабақтың тақырыбы : Діни шешендік сөз.

  • Сабақтың мақсаты : а) қазақтың шешендік өнері туралы сапалы білім беру,қазақтың шешендері мен билері туралы түсіндіру;

  • ә) оқушылардың бойына әдептілік,инабаттылық,қарапайымдылқ қасиеттерін қалыптастыру;

  • б) сабақ барысында оқушыларды сауаттылыққа,инабатылыққа, шешендікке баулу,

  • Сабақтың түрі : аралас сабақ

  • Сабақтың әдісі : сұрақ-жауап,шығармашылық іздену

  • Сабақтың көрнекілігі : кеспе қағаздар, таблицалар

  • Пәнаралық байланыс : әдебиет, орыс тілі

  • Сабақтың барысы :



  • I Ұйымдастыру кезеңі :

  • Оқушылармен амандасу,түгелдеу,оқу құралдарын тексеру.Сыныптың тазалығына көңіл бөлу.Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.

  • II Үй тапсырмасы

  • Үйге берілген тапсырманы сұраймын .

  • III Білімді бекіту.Оқушыларға өткен тапсырма бойынша бірнеше сұрақтар қоямын.

  • 1.Қазақ тілі қандай тіл?

  • 2.Қандай шешендерді білесіңдер?

  • 3.Шешендік өнер дегеніміз не?

  • IV Мақсат қою кезеңі.

  • Сабақтың мақсатымен таныстыру.

  • V Материалды сабақты түсіндіру.

  • Діни қызметте жұмсалатын шешендік (уағыз). Бұл топтағы шешендік сөздер қазақ топырағында енді-енді дәстүрге айналып келеді. Оған уағыз, иман сөздері жатады.

  •  

  • Шешендік сөздердің арасында өзара тығыз байланыстылық бар, олардың шекаралары да қозғалмалы сипатта келеді. Мысалы, академиялық шешендік пен әлеуметтік-саяси шешендіктің арасында көбіне тақырыптық ортақтық жиі кезедеседі. Мәселен, халықтың әлеуметтік жағдайы ресми баяндамаға да, лекцияға да өзек бола алады. Таным мен білімнің, рухани дүниені дамыту мен адамгершілік қасиеттерді қалыптастырудың, адамзатты ізгілікке, қайырымдылыққа үндеудің тәрбиелеудің құралы ретінде қызмет ететін шешендік сөздердің шынайы үлгілері қашан да біздің тарихымыздың, қоғам мен мәдениетіміздің дамуының айнасы іспетті болып қала бермек.



  • Кітаппен жұмыс: Жаттығулармен жұмыс.

  • Жаттығумен жұмыс.







  • VII Білімді бекіту : Өткен тапсырма бойынша Тілдің қазіргі кезде шешілмей жүрген проблемалары жөнінде ойтолғау айтады.

  • 1.Шешендік өнер дегеніміз не?

  • 2.Шешендік өнер кімдерден басталады?



  • Бағалау : Сабаққа қатысып отырғандарына қарай білімдері бағаланады.

  • VIII Үйге тапсырма : Қазақ шешендері, батырлары туралы еңбектер жинақтау.





  • Тексерілді: 07.12.17ж.

Пәні: қазақ әдебиеті Сыныбы: 11


Сабақтың тақырыбы: С.Мұқанвтың өмірі мен шығармашылығы
Сабақтың мақсаты:

а)ақынның, жазушының өмірінен мәлімет бере отырып, білімдерін жүйелеу,жинақтау және шығармашылық жұмыстар арқылы жазушыны жан-жақты таныту;

ә) оқушыларды адамгершілікке,имандылыққа,ақиқаттылыққа тәрбиелеу

б) мәнерлі сөйлеуге дағдыландыру, ой-өрісін,ойлау қабілетін,шығармашылық ізденісін дамыту;



Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру,сұрақ-жауап,іздену т.б

Сабақтың көрнекілігі: сызбалары,кестелері, дидактикалық материалдар т.б

Пәнаралық байланыс: тарих
Сабақтың барысы:

I Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен амандасу,түгелдеу, оқу құралдарын тексеру, сыныптың тазалығына көңіл бөлу. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.



II Үй тапсырмасын сұрау кезеңі. С.Торайғыровтың шығармашылығы.

III Сабақты бекіту кезеңі. Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

1.М.Әуезов кім?

2. Жазушының қандай шығармаларын білесіңдер? IVМақсат қою кезеңі.

Сабақтың мақсаты мен міндеттерін айту. V Материалды түсіндіру:

Ақын,жазушы,драматург қазақ әдебиетінің ірі өкілдерінің бірі Сәбит Мұқанов Солтүстік Қазақстан облысында 1900 жылы туған.Ауыл молдасынан ескіше оқыған. Бала кезінен қи Кіріспе әңгіме. С.Мұқанов өмірі мен шығармашылығы туралы айтылған кітаптағы үзіндіні оқытып, жазушыны танытамын,жазушы көрмесін көрсетіп әңгімелеу арқылы танымдарын кеңейтемін. Шыңғыс Айтматовтың жазушыға берген бағасын оқытып,оқушылардың өз пікірін тыңдаймын.

Келесі кезекте оқушылар назарын әңгіме тақырыбына аударып: «Есіл деген не, білесіңдер ме?» деген сұрақтар арқылы оқушыға ой салып , Қазақстан географиясымен байланыстырамын.

Мұнан кейін сыныпты үш топқа бөліп,мәтін бойынша тапсырмалар беремін. Әрбір топқа абзац бөлініп беріліп,нені қалай суреттелгендігін оқып жазу тапсырылды. Алдан ала қағазға Сағым,Есілдің шалғыны,жидегі,бүлдіргені, гүлі, тоғайы,Есіл, хорға қатысқан құстар деген сөздерді үлестіріп беремін. Оқушы жауабын сол сөздердің тұсына маркетпен жазып іледі. Моп-момын

Адамды қабықтай қалқытады.



Есіл салқындығы қандай

Мөлдірлігі қандай

Көркемдігі көзіңді қызықтырады

Иісі мұрыныңды қытықтайды

Мәтінде кездесетін оқушыларға түсініксіз кейбір сөздерді түсіндіруге болады.

Тоғай ішінде өсетін ағаштар: шілік, шеңгел, тал, долана, терек, үйеңкі,қайың,мойыл,қарақат,бүлдірген, жидек,тобылғы.

Құстар: аққу,қаз,шағала,қызғыш,үйрек,бұлбұл, сауысқан,қарға.

сса-дастан,жыр,аңыздарды жатқа айтып өскен..



Тірек сызбамен жұмыс:

поэзиясы

прозасы

пеьсасы



« Шоқпыттың шаруасы»

« Сүт заводы»

« Қазақстан»

« Егістік»

« Жетім қыз үйінде»

« Балқаш»




« Теміртас»

« Менің мектептерім»

« Адасқандар»

« Ботагөз»




«Шоқан Уалиханов»,

«Аққан жұлдыз»




VI Жаңа материалды меңгергенін тексеру.Кітаппен жұмыс.

Шығарманы оқу.



VII Сабақты бекіту.

1.Жазушы қай жерде дүниеге келді?

2. Жазушының қандай шығармаларын оқыдыңдар?

3.Қандай шығармалары бар?



VIII Үйге тапсырма. оқу,мазмұны.

Тексерілді: 07. 12.17ж.

Пәні: қазақ әдебиеті Сыныбы: 11


Сабақтың тақырыбы: Ж.Әбдіраштың өмірі мен шығармашылығы
Сабақтың мақсаты:

а)ақынның, жазушының өмірінен мәлімет бере отырып, білімдерін жүйелеу,жинақтау және шығармашылық жұмыстар арқылы жазушыны жан-жақты таныту;

ә) оқушыларды адамгершілікке,имандылыққа,ақиқаттылыққа тәрбиелеу

б) мәнерлі сөйлеуге дағдыландыру, ой-өрісін,ойлау қабілетін,шығармашылық ізденісін дамыту;



Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру,сұрақ-жауап,іздену т.б

Сабақтың көрнекілігі: сызбалары,кестелері, дидактикалық материалдар т.б

Пәнаралық байланыс: тарих
Сабақтың барысы:

I Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен амандасу,түгелдеу, оқу құралдарын тексеру, сыныптың тазалығына көңіл бөлу. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.



II Үй тапсырмасын сұрау кезеңі. С.Торайғыровтың шығармашылығы.

III Сабақты бекіту кезеңі. Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

1.О.Бөкей кім?

2. Жазушының қандай шығармаларын білесіңдер? IVМақсат қою кезеңі.

Сабақтың мақсаты мен міндеттерін айту. V Материалды түсіндіру:

Жарасқан Әбдірашев 1948 жылы Қызылорда облысы Арал ауданы Аманөткел ауылында дүниеге келген. 1969 жылы С.М.Киров атындағы Қазақ Мемлекеттік университетінің филология факультетін бітірген. «Лениншіл жас» газетінің әдебиет пен өнер бөлімінде, «Жалын» альманахының поэзия және сын бөлімінде редактор, «Жұлдыз» журналының сын бөлімінің меңгерушісі болып қызмет атқарған. 21 жасында КСРО жазушылар одағының мүшесі болды. 1970-жылдары қазақ поэзиясына өзіндік үн, ерекшелігімен келген ақындардың қатарында Жарасқан Әбдірашев есімі ерекше аталары хақ. Ақын лирикасына тән ерекшелік асқақ пафос, өр екпін, шешендік толғамдар. Жарасқан Әбдірашев шығармашылығы туралы әдебиет зерттеушілері мен сыншылары тарапынан пікірлер айтылып келеді. Әдебиетші ғалым, профессор Б. Майтанов: «Қазақ поэзиясына ХХ ғасырдың 70-жылдарына қарай еркіндей басып, еркелей келген дарынды жас Жарасқан Әбдірашев болатын» дей келе, ақын поэзиясының көркемдігі мен тілі, шеберлігі туралы ой қозғайды. Ақынның соңғы мұрасы – «Құлпытас немесе екі дүние: фәниден бақиға дейін...» атты жыр кітабы. Ұлттық поэзиямызға үлкен жаңалық болып қосылған бұл жинақтағы эпитафиялық өлеңдер Жарасқан қаламына тән рух асқақтығын барынша айқын танытты. Қайсарлық пен табандылық, тәкаппарлық пен ірілік, асқақ пафос, шешендік толғаныс – осының бәрі бірігіп келіп ақынның романтикасын нақтылай түсті. Романтикаға тән «ерекше жағдайда ерекше характер жасау» принципі Жарасқан Әбдірашевтің «Құлпытас» жыр жинағынан барынша көзге түседі.
Тірек сызбамен жұмыс:

шығармашылығы

аудармалары





 «Тұңғыш кітап» (1969).

 «Ақ қайран» (1970).

 «Найзағайлы жаз» (1971).

 «Саяхат» (1972).

 «Парасат пен парыз» (1973).

 «Дала, сенің ұлыңмын» (1975).

 «Соғыстан соң туғандар» (1977).

 «Перзент парызы» (1980).

 «Сана соқпағы» (1988).

 «Әзілің жарасса» (1989).

 «Сана соқпағы» — 3 томдық тағдамалы жырлар жинағы (1998).

 «Көңіл көкпары» (1998).

 «Шежірелі шаңырақ» (1998).

 «Құлпытас» (2001). "Құлпытас" жинағы Жарасқан Әбдірашев көзі тірісінде өзі дайындап үлгерген соңғы кітабы. Алайда кітап ақын қайтыс болғаннан кейін 2 айдан кейін жарық көрген



Жарасқан Əбдірашев үнді ақыны Р.Тагордың (1969 жыл), француз ақыны П.Элюардың (1972 жыл) белорус ақыныЯ.Купаланың (1982 жыл), палестиналық ақын М.Бсисудың(1981 жыл) таңдамалы өлеңдер жинағын, балалар ақындары К.Чуковскийдің «Дəрігер Айболит», А.Бартоның «Ойыншықтар», «Өсіпкелем» сияқты туындыларын аударған. Сондай-ақ, А.С.Пушкиннің,А.Блоктың, Г.Гейненің таңдамалы өлең кітаптарын аударуға ат салысқан. Сонымен бірге Б.Окуджаваның, Е.Евтушенконың, Р.Рождественскийдің жəне басқалардың шығармаларын тəржімалаған



VI Жаңа материалды меңгергенін тексеру.Кітаппен жұмыс.

Шығарманы оқу.



VII Сабақты бекіту.

1.Жазушы қай жерде дүниеге келді?

2. Жазушының қандай шығармаларын оқыдыңдар?

3.Қандай шығармалары бар?



VIII Үйге тапсырма. оқу,мазмұны.

Тексерілді:

Пәні: қазақ әдебиеті Сыныбы: 11


Сабақтың тақырыбы: С.Мұқанов: «Сұлушаш»
Сабақтың мақсаты:

а)ақынның, жазушының өмірінен мәлімет бере отырып, білімдерін жүйелеу,жинақтау және шығармашылық жұмыстар арқылы жазушыны жан-жақты таныту;

ә) оқушыларды адамгершілікке,имандылыққа,ақиқаттылыққа тәрбиелеу

б) мәнерлі сөйлеуге дағдыландыру, ой-өрісін,ойлау қабілетін,шығармашылық ізденісін дамыту;



Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру,сұрақ-жауап,іздену т.б

Сабақтың көрнекілігі: сызбалары,кестелері, дидактикалық материалдар т.б

Пәнаралық байланыс: тарих
Сабақтың барысы:

I Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен амандасу,түгелдеу, оқу құралдарын тексеру, сыныптың тазалығына көңіл бөлу. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.



II Үй тапсырмасын сұрау кезеңі. С.Торайғыровтың шығармашылығы.

III Сабақты бекіту кезеңі. Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

1.М.Әуезов кім?

2. Жазушының қандай шығармаларын білесіңдер? IVМақсат қою кезеңі.

Сабақтың мақсаты мен міндеттерін айту. V Материалды түсіндіру:

Ақын,жазушы,драматург қазақ әдебиетінің ірі өкілдерінің бірі Сәбит Мұқанов Солтүстік Қазақстан облысында 1900 жылы туған.Ауыл молдасынан ескіше оқыған. Бала кезінен қи Кіріспе әңгіме. С.Мұқанов өмірі мен шығармашылығы туралы айтылған кітаптағы үзіндіні оқытып, жазушыны танытамын,жазушы көрмесін көрсетіп әңгімелеу арқылы танымдарын кеңейтемін. Шыңғыс Айтматовтың жазушыға берген бағасын оқытып,оқушылардың өз пікірін тыңдаймын.

Келесі кезекте оқушылар назарын әңгіме тақырыбына аударып: «Есіл деген не, білесіңдер ме?» деген сұрақтар арқылы оқушыға ой салып , Қазақстан географиясымен байланыстырамын.

Мұнан кейін сыныпты үш топқа бөліп,мәтін бойынша тапсырмалар беремін. Әрбір топқа абзац бөлініп беріліп,нені қалай суреттелгендігін оқып жазу тапсырылды. Алдан ала қағазға Сағым,Есілдің шалғыны,жидегі,бүлдіргені, гүлі, тоғайы,Есіл, хорға қатысқан құстар деген сөздерді үлестіріп беремін. Оқушы жауабын сол сөздердің тұсына маркетпен жазып іледі. Моп-момын
Тірек сызбамен жұмыс:

поэзиясы

прозасы

пеьсасы



« Шоқпыттың шаруасы»

« Сүт заводы»

« Қазақстан»

« Егістік»

« Жетім қыз үйінде»

« Балқаш»




« Теміртас»

« Менің мектептерім»

« Адасқандар»

« Ботагөз»




«Шоқан Уалиханов»,

«Аққан жұлдыз»




VI Жаңа материалды меңгергенін тексеру.Кітаппен жұмыс.

Шығарманы оқу. «Сұлушаш»

Жоспар:

VII Сабақты бекіту.

1.Жазушы қай жерде дүниеге келді?

2. Жазушының қандай шығармаларын оқыдыңдар?

3.Қандай шығармалары бар?



VIII Үйге тапсырма. оқу,мазмұны.

Тексерілді: 08. 12.17ж.

Пәні: қазақ әдебиеті Сыныбы: 11


Сабақтың тақырыбы: 1960-1990 жылдардағы әдебиетке шолу
Сабақтың мақсаты:

а)ақынның, жазушының өмірінен мәлімет бере отырып, білімдерін жүйелеу,жинақтау және шығармашылық жұмыстар арқылы жазушыны жан-жақты таныту;

ә) оқушыларды адамгершілікке,имандылыққа,ақиқаттылыққа тәрбиелеу

б) мәнерлі сөйлеуге дағдыландыру, ой-өрісін,ойлау қабілетін,шығармашылық ізденісін дамыту;



Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру,сұрақ-жауап,іздену т.б

Сабақтың көрнекілігі: сызбалары,кестелері, дидактикалық материалдар т.б

Пәнаралық байланыс: тарих
Сабақтың барысы:

I Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушылармен амандасу,түгелдеу, оқу құралдарын тексеру, сыныптың тазалығына көңіл бөлу. Оқушылардың зейінін сабаққа аудару.



II Үй тапсырмасын сұрау кезеңі. С.Торайғыровтың шығармашылығы.

III Сабақты бекіту кезеңі. Оқушыларға бірнеше сұрақтар қоямын.

1.Қ.Аманжолов кім?

2. Жазушының қандай шығармаларын білесіңдер? IVМақсат қою кезеңі.

Сабақтың мақсаты мен міндеттерін айту. V Материалды түсіндіру:

Бұл жылдарда жарияланған экология мәселелерінің жалпы адамзаттық мәніне көңіл аударыла бастауы.Экологиялық күйзеліске ұшыраған ауылдың экономикалық, әлеуметтік, философиялық тұжырымы Т.Ахтановтың «Дала сыры»(1968),»Боран»(1968), Қ.Жұмаділовтің «Саржайлау»(1978), «Сәйгүліктер»(1984), С.Жүнісовтің «Жапандағы жалғыз үй», Д.Исабековтің «Гауһартас», С.Шаймерденовтің «Селдің екпіні»(1977),З.Шашкиннің «Сенім», І.Есенберлиннің «Көлеңкеңмен қорғай жүр», т.б. шығармаларындағы көрінісі. 1960-90 жылдары жарық көрген Т.Әлімқұловтың «Ақбозат»(1962),»Кертолғау»(1973),»Тұлпарлар тағдыры»(1975) жинақтарында өнер адамдары мен тарландар тағдырының арқау етілуі.

Қазіргі прозада лирика мен эпиканың,реалистік, романтикалық әдістердің үйлесуі,дерек пен ойдан шығарудың түйіндесіп жатуы. Ә.Әлімжановтың «Отырардан келген сыйлық»(1964), «Махамбеттің жебесі»(1960),О.Бөкеевтің «Қамшыгер»(1970), «Ән салады шағылдар»(1978), Т.Әбдіковтің «Ақиқат»(1978),С.Елубаевтың «Ойсылқара»(1972), Т.Жармағамбетовтің «Соңғы хат» (1974),Д.Исабековтің «Қарғын»(1980), «Тіршілік»(1975), Ә.Кекілбаевтің «Дала балладалары»()1967, «Шыңырау»(1982), М.Мағауиннің «Көкмұнар»(1972) жинақтарында жанрлық, стильдік соны ізденістердің байқалуы.

Ұлттық поэзия арсеналының жаңа көркемдік бояумен молыға түсуі: Ә.Тәжіьаев, «Таныс дауыстар»(1984), О.Сүлейменов «Әр күн – арайлы таң»(1986), С.Мәуленов «Жапырақтар жанады»(1964),Т.Айбергшенов «Арман сапары»(1963), «Аманат»(1975),Ә.Ахметов «Тырау-тырау тырналар»(1974), К.Салықов «Жезкиік»(1973),Ж.Нәжімеденов

«Темірқазық»(1982), К.Ахметова «Жапырақ-жаздың жүрегі» (1974), С.Жиенбаев «Іңкәр дүние»(1981),Ж.Жақыпбаев «Саратан»(1979),т.б.

Бұл жылдарда сюжетсіз лирикалық-философиялық поэмалар көптеп жазыла бастауы.Қ.Бекқожиннің «Сұңқар туралы жыр», Х.Ерғалиевтің «Аңыз ата», «Жылдар,жылдар», Т.Молдағалиевтің «Жер», Ж.Молдағалиевтің «Мен -қазақпын», Ә.Тәжібаевтың «Портреттер», М.Әлімбаевтың «Менің Қзақстаным»,Т.Бердияровтың «Жер мен адам», Қ.Мырзалиевтің «Данышпан», М.Мақатаевтың «Өмір дастан», «Аққулар ұйықтағанда», ТАйбергеновтің «Жүрекке айтылған өлеңдер», т.б. шығармалар жататындығы.

Баллада жанрындағы Қ.Жармағамбетовтің үрдісін М.Шахановтың дамытуы. Оның «Сейхундария», «Махаббатты қорғау», «Сенім патшалығы», «Жеңілген жеңімпаз хақындағы дастан», т.б. балладаларының жанрдың ішкі қуатының молдығын байқататыны.

Қазіргі прозада әлеуметтік, саяси, моральдық, психологиялық, философиялық жайларды жазушылардың бірегей шешуге ұмтылыстары. Оған Т.Ахтановтың «Боран»,Ә.Әлімжановтың «Көгілдір таулар»(1982),О.Бөкеевтің «Мұзтау»(1975), «Ән салады шағылдар» (1973) жататыны.

Қазақ прозасының тарихи тақырыпты кең құлашпен игере бастағаны. Ғ.Мүсіреповтің «Жат қолында»(1984), Ғ.Мұстафиннің «Көз көрген»(1983), І.Есенберлиннің «Қаһар»(1969), «Алмас қылыш»(1971), «Жанталас»(1973), «Алтын орда», Х.Есенжановтың «Көп жылдар өткен соң» (1963), «Тар кезең»(1965), «Жүнісовтер хикаясы»(1972), Ә.Нұрпейісовтің «Қан мен тер»(1971), Ә.Кекілбаевтің «Үркер»(1981), «Елең-алаң» (1984),Қ.Жұмаділовтің «Соңғы көш»(1974), «Тағдыр»(1989), Д.Досжановтың «Жібек жолы» т.б. шешімін табуы.

Қазақ драматургиясының тақырыптық, көркемдік жағынан байып, жетіле түсуі. Қ.Мұхаметжановтың Ш.Айтматовпен бірігіп жазған «Көктөбедегі кездесу»(1972), Ә.Нұрпейісовтің «Қан мен тер»Т.Ахтановтың «Ант», С.Жүнісовтің, Д.Исабековтің пьесаларының сахна мәдениетін көтеруге қосқан

үлесі.


Бұл дәуірдегі әдебиеттану ғылымы мен сынының дами түсуі. Ғ.Мүсіреповтің «Суреткер парызы»(1970), Ғ.Мұстафин «Ой әуендері», С.Қирабаев «Шындық және шығарма»(1981), «Талантқа құрмет»(1988), Ә.Нұрпейісов «Жүрегі тола жыр еді»(1978), т.б. жинақтар.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет