Аты жөні
|
Наурзбаева Сулу Болатовна
|
Пән : қазақ тілі
|
сынып: 9
|
Жұмыс орны : №11 орта мектеп гимназия
|
Сабақтың тақырыбы
|
«Невада – Семей» қозғалысы. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем.
|
Мақсаты
|
Білімділік : құрмалас сөйлемдердің басты белгілерін білу, құрылысын, құрамын ажырату, тыныс белгілерін дұрыс қойып жаза білуге үйрету. «Невада —Семей»азаматтық қозғалысы жайында, құрылу мақсаты, жетекшілері туралы мәлімет беріп, түсіндіру.
дамытушылық : ынта қойып тыңдау, жазу талдау машықтарын қалыптастыру, сөздік қорын, сөз байлығын дамыту, талдау және салыстыра білу дағдыларын дамыту.
Тәрбиелік: Қоршаған ортаны таза ұстауға, туған елдің табиғатының адамдардың әсерінен бұзылуына жол бермеуге атсалысуға тәрбиелеу.
|
Күтілетін нәтиже
|
Қазақстандағы қоғамдық-саяси қозғалыстың шығу себебі мен оқиғаның болған жерлерін ондағы басқарушы тұлғалардың еңбектерін біледі.
|
Әдісі
|
сұрақ-жауап, сұхбаттасу,
|
Көрнекілік
|
слайд, қосымша материалдар, семантикалық карта
|
|
Сабақ барысы
|
Кезеңдері
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушының іс-әрекеті
|
Саралау
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Ұйымдас
тыру кезеңі
|
Амандасу
|
Амандасады
|
|
|
|
Үй тапсыр масын сұрау
|
Сұрақ –жауап
|
Жауап береді
|
|
Бағалау
|
|
Негізгі
Бөлім
Оқулық
пен жұмыс
|
Грамматика
Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем дегеніміз — жай сөйлемдердегі бір-біріне мезгілдес, болған уақиғаны, істі білдіреді.
Ыңғайлас(Сочинительные союзы): және, да, де, та,те (и,к,тому же).
Мысалы:Оның бүгін кеткісі келмеді және күн суық болды. (Он не хотел сегодня уезжать, и к тому же день был холодный)
Жиналыс бітті де, халық тарқай бастады. (Собрание закончилась, и народ стал расходиться).
Ыңғайлас салалас: Жалғаулықты. Жалғаулықсыз
Жалғаулықсыз ыңғайлас салалас сөйлемдерде кейде істің бір мезгілде болғанын я бір мезгілде болатынын білдіреді.
Ыңғайласа байланысқан жай сөйлемдер кейде бірінен соң бірі болатынын білдіреді.
Жалғаулықты ыңғайлас салалас және, да/де, әрі ыңғайлас мәнді жалғаулық шылаулар арқылы жасалады. Мұндағы да мен әрі жалғаулықтары жай сөйлемдердің әрқайсысымен қайталанып та, қайталанбай да келуі мүмкін.
Және жалғаулығы сөйлемде ешқашан қайталанбай, бір - ақ рет қолданылады.
Және жалғаулығы келгенде немесе әрі жалғаулығы бір - ақ рет келгенде, сөйлемдердің арасына үтір қойылмайды.
1. Антиядролық қозғалыс дегенде ойға бірінші не келеді?
2. Бұл қозғалыстың қоғамға әсері қандай?
Сұрақтарға жауап бергеннен кейін топтар «Ядролық жарылыс»ұғымын қалай түсінетіндіктерін айтады
Мұғалім: 1989-жылы ақпан айының 28-інде белгілі қоғам қайраткері Олжас Сулейменовтың басшылығымен «Семей-Невада» Халықаралық қозғалысы құрылып, атом полигонын жабуға оң әсер етті.Еліміз Тәуелсіздік алғаннан кейінПрезидентіміз Н.Назарбаевтың мәңгілікке үні өшкен атом полигонының жабылғанына да 20 жыл толады Бүгінгі сабағымызда Семей атом полигонының ел мен жерге тигізген зардаптары туралы айтылады.
Мәтінмен жұмыс . Невада –Семей
1989 жылдың 28 ақпанында Семейдегі атом полигонын жабу үшін күресті бастауға ұйғарған «Невада — Семей» қозғалысының алғашқы митингісі өткізілді. Невада –АҚШ тағы полигоны орналасқан штаттың аты . Оны басқарған – белгілі қоғам қайраткері, ақын Олжас Сүлейменов. Ол өзінің үндеуінде былай деген болатын:
«Сайын даламыз ядролық жарылыстардан қалтырап бітті, сондықтан да онда ары қарай үнсіз қалу мүмкін емес. 40 жыл ішінде бұл арада мыңдаған Хиросималар жарылды. Біз келешекті қауіппен күтудеміз. Уайымсыз отырып, су мен тамақ ішу, өмірге нәресте әкелу мүмкін емес болып барады. Қазақстандағы ядролық қаруды тоқтату үшін, өз үйімізде бейбітшілік пен тыныштық орнату үшін, өз құқықтарымыз үшін күресу мақсатында біз «Невада — Семей» қозғалысын құрдық».
Осы уақытқа дейін үнсіз тығылып келген халық бір дауыстан «ядролық қаруға жол жоқ!», «Сынақтар тоқтатылсын» деп мәлімдеді.
Түрлі елдердің парламенттері өз сессияларында қозғалыс ұрандарын талқылап жатты. Бұқараның қысымымен Семей полигонындағы сынақтар саны азая бастаған еді.
Қазақстан Республикасының егемендігі туралы Декларацияда ел ауағы ядросыз аймақ деп жарияланды. Қазақстан Президенті Н.Ә. Назарбаев Семей полигонын жабу туралы №409 Жарлық шығарған күні – 1991 жылдың 28 тамызы.
Сөйтіп тиянақтылық пен елімталдық көрсеткен қазақ халқы өз мақсатына жетті: ең үлкен полигон жабылып, атом қаруынан бас тарту әрекеті жасала бастады. Семей полигоны жабылғаннан кейін Ресейдің, АҚШ пен Францияның полигондарында ядролық қаруды сынауға мораторий жарияланды.
1991 жылдың 29 тамызында Семей ядролық полигоны жабылды.Бұл ретте ел басы Н. Әбішұлы Назарбаевтың да еңбегі зор. Алдағы 26.04. болатын ел басы сайлауы да ел басымыздың мықтылығының дәлелі.
Тапсырма. Оқы. Көшіріп ал.
Олжас Омарұлы Сүлейменов (1936) - орыс тілді қазақ ақыны, тілтанушы, саясаткер, ядролық қару-жарақтарды жаппай қолдануға қарсы тұрушы, Төтенше және Өкілетті Елші.
Оның өлеңдері қазақ пен орыс арасында ғана емес, Еуропа елдері, Кіші Азия, Қытай, Америка елдері арасында өзінің асқақ қазақы үнін аспандата саңқылдатады.
1989 ж. ақпанында халқаралық Невада-Cемейядролық қаруға қарсы қозғалысының президенті болды.
Оның басты атулы еңбегі оның 1975 ж. жарық көрген «АзиЯ» кітабі түркі және славян халықтарының ежелгі жазба ескерткіштеріне арналған. Тым-тым арғы, есте жоқ ескі замандағы ұлт пен ұлыстардың тілі, ғұрып- әдеті сөз болған бұл кітапті кейінгі ұрпақ сүйіп оқиды.
«Алтын сандық» ойыны арқылы жаңа сабақты бекіту. 4 минут.
Сандық ішінде 4 кеспе қағазға жазылған 4 сұрақ жатыр. Әр топтан бір оқушы келіп қағазды алады да тобына барып кеңесіп жауап береді. Дұрыс жауап 1 ұпай. Дұрыс жауап бере алмаса сұрақ келесі топқа өтеді.
1.Невада –Семей деп неге айтылады?
2. 5-5 деген формула нені білдіреді?
3.Олжас Сүлейменов деген кім?
4. «Азат» азамат қозғалысының басты мақсаты қандай?
|
Ережені тыңдайды
Мысалдар жазып алады
Сұрақтарға жауап береді
Мәтінмен жұмыс
Невада –Семей
Оқиды
Аударады
Сұрақтар
Тапсырма
Тапсырма. Оқы. Көшіріп ал.
«Алтын сандық» ойыны
|
Топтық жұмыс
Жұптық жұмыс
|
Бағалау
|
слайд,
қосымша
материалдар,
семантикалық карта
|
Қорытынды бөлім
|
1.Қашан полигон жабылу туралы алғашқы митигнгі өтті?
2.Ол қозғалыс неге «Невада-Семей» деп аталды?
3.Ол қозалысты басқарған кім болды?
4. Қашан полигон жабылды?
|
Жауап береді
|
|
|
|
Бағалау
|
Бағалау
|
|
|
|
|
Рефлексия
|
Екі жұлдыз, бір тілек
|
Жазады
|
|
|
Стикер
|
Үйге тапсырма
|
Ыңғайлас салалас сөйлемге қатысты 5 сөйлем жазу.
|
Жазып алады
|
|
|
|
Не сәтті?
Невада –Семей
1989 жылдың 28 ақпанында Семейдегі атом полигонын жабу үшін күресті бастауға ұйғарған «Невада — Семей» қозғалысының алғашқы митингісі өткізілді. Невада –АҚШ тағы полигоны орналасқан штаттың аты . Оны басқарған – белгілі қоғам қайраткері, ақын Олжас Сүлейменов. Ол өзінің үндеуінде былай деген болатын: Сайын даламыз ядролық жарылыстардан қалтырап бітті, сондықтан да онда ары қарай үнсіз қалу мүмкін емес. 40 жыл ішінде бұл арада мыңдаған Хиросималар жарылды. Біз келешекті қауіппен күтудеміз. Уайымсыз отырып, су мен тамақ ішу, өмірге нәресте әкелу мүмкін емес болып барады. Қазақстандағы ядролық қаруды тоқтату үшін, өз үйімізде бейбітшілік пен тыныштық орнату үшін, өз құқықтарымыз үшін күресу мақсатында біз «Невада — Семей» қозғалысын құрдық».
Осы уақытқа дейін үнсіз тығылып келген халық бір дауыстан «ядролық қаруға жол жоқ!», «Сынақтар тоқтатылсын» деп мәлімдеді.
Түрлі елдердің парламенттері өз сессияларында қозғалыс ұрандарын талқылап жатты. Бұқараның қысымымен Семей полигонындағы сынақтар саны азая бастаған еді.
Қазақстан Республикасының егемендігі туралы Декларацияда ел ауағы ядросыз аймақ деп жарияланды. Қазақстан Президенті Н.Ә. Назарбаев Семей полигонын жабу туралы №409 Жарлық шығарған күні – 1991 жылдың 28 тамызы.
Сөйтіп тиянақтылық пен елімталдық көрсеткен қазақ халқы өз мақсатына жетті: ең үлкен полигон жабылып, атом қаруынан бас тарту әрекеті жасала бастады. Семей полигоны жабылғаннан кейін Ресейдің, АҚШ пен Францияның полигондарында ядролық қаруды сынауға мораторий жарияланды.
1991 жылдың 29 тамызында Семей ядролық полигоны жабылды.Бұл ретте ел басы Н. Әбішұлы Назарбаевтың да еңбегі зор. Алдағы 26.04. болатын ел басы сайлауы да ел басымыздың мықтылығының дәлелі.
Тапсырма. Оқы. Көшіріп ал.
Олжас Омарұлы Сүлейменов (1936) - орыс тілді қазақ ақыны, тілтанушы, саясаткер, ядролық қару-жарақтарды жаппай қолдануға қарсы тұрушы, Төтенше және Өкілетті Елші.
Оның өлеңдері қазақ пен орыс арасында ғана емес, Еуропа елдері, Кіші Азия, Қытай, Америка елдері арасында өзінің асқақ қазақы үнін аспандата саңқылдатады. 1989 ж. ақпанында
Халқаралық Невада-Cемейядролық қаруға қарсы қозғалысының президенті болды.
Оның басты атулы еңбегі оның 1975 ж. жарық көрген «АзиЯ» кітабі түркі және славян халықтарының ежелгі жазба ескерткіштеріне арналған. Тым-тым арғы, есте жоқ ескі замандағы ұлт пен ұлыстардың тілі, ғұрып- әдеті сөз болған бұл кітапті кейінгі ұрпақ сүйіп оқиды.
|
Невада –Семей
1989 жылдың 28 ақпанында Семейдегі атом полигонын жабу үшін күресті бастауға ұйғарған «Невада — Семей» қозғалысының алғашқы митингісі өткізілді. Невада –АҚШ тағы полигоны орналасқан штаттың аты . Оны басқарған – белгілі қоғам қайраткері, ақын Олжас Сүлейменов. Ол өзінің үндеуінде былай деген болатын: «Сайын даламыз ядролық жарылыстардан қалтырап бітті, сондықтан да онда ары қарай үнсіз қалу мүмкін емес. 40 жыл ішінде бұл арада мыңдаған Хиросималар жарылды. Біз келешекті қауіппен күтудеміз. Уайымсыз отырып, су мен тамақ ішу, өмірге нәресте әкелу мүмкін емес болып барады. Қазақстандағы ядролық қаруды тоқтату үшін, өз үйімізде бейбітшілік пен тыныштық орнату үшін, өз құқықтарымыз үшін күресу мақсатында біз «Невада — Семей» қозғалысын құрдық».
Осы уақытқа дейін үнсіз тығылып келген халық бір дауыстан «ядролық қаруға жол жоқ!», «Сынақтар тоқтатылсын» деп мәлімдеді.
Түрлі елдердің парламенттері өз сессияларында қозғалыс ұрандарын талқылап жатты. Бұқараның қысымымен Семей полигонындағы сынақтар саны азая бастаған еді.
Қазақстан Республикасының егемендігі туралы Декларацияда ел ауағы ядросыз аймақ деп жарияланды. Қазақстан Президенті Н.Ә. Назарбаев Семей полигонын жабу туралы №409 Жарлық шығарған күні – 1991 жылдың 28 тамызы.
Сөйтіп тиянақтылық пен елімталдық көрсеткен қазақ халқы өз мақсатына жетті: ең үлкен полигон жабылып, атом қаруынан бас тарту әрекеті жасала бастады. Семей полигоны жабылғаннан кейін Ресейдің, АҚШ пен Францияның полигондарында ядролық қаруды сынауға мораторий жарияланды.
1991 жылдың 29 тамызында Семей ядролық полигоны жабылды.Бұл ретте ел басы Н. Әбішұлы Назарбаевтың да еңбегі зор. Алдағы 26.04. болатын ел басы сайлауы да ел басымыздың мықтылығының дәлелі.
Тапсырма. Оқы. Көшіріп ал.
Олжас Омарұлы Сүлейменов (1936) - орыс тілді қазақ ақыны, тілтанушы, саясаткер, ядролық қару-жарақтарды жаппай қолдануға қарсы тұрушы, Төтенше және Өкілетті Елші.
Оның өлеңдері қазақ пен орыс арасында ғана емес, Еуропа елдері, Кіші Азия, Қытай, Америка елдері арасында өзінің асқақ қазақы үнін аспандата саңқылдатады. 1989 ж. ақпанында
халқаралық Невада-Cемейядролық қаруға қарсы қозғалысының президенті болды.
Оның басты атулы еңбегі оның 1975 ж. жарық көрген «АзиЯ» кітабі түркі және славян халықтарының ежелгі жазба ескерткіштеріне арналған. Тым-тым арғы, есте жоқ ескі замандағы ұлт пен ұлыстардың тілі, ғұрып- әдеті сөз болған бұл кітапті кейінгі ұрпақ сүйіп оқиды.
|
Невада –Семей
1989 жылдың 28 ақпанында Семейдегі атом полигонын жабу үшін күресті бастауға ұйғарған «Невада — Семей» қозғалысының алғашқы митингісі өткізілді. Невада –АҚШ тағы полигоны орналасқан штаттың аты . Оны басқарған – белгілі қоғам қайраткері, ақын Олжас Сүлейменов. Ол өзінің үндеуінде былай деген болатын: Сайын даламыз ядролық жарылыстардан қалтырап бітті, сондықтан да онда ары қарай үнсіз қалу мүмкін емес. 40 жыл ішінде бұл арада мыңдаған Хиросималар жарылды. Біз келешекті қауіппен күтудеміз. Уайымсыз отырып, су мен тамақ ішу, өмірге нәресте әкелу мүмкін емес болып барады. Қазақстандағы ядролық қаруды тоқтату үшін, өз үйімізде бейбітшілік пен тыныштық орнату үшін, өз құқықтарымыз үшін күресу мақсатында біз «Невада — Семей» қозғалысын құрдық».
Осы уақытқа дейін үнсіз тығылып келген халық бір дауыстан «ядролық қаруға жол жоқ!», «Сынақтар тоқтатылсын» деп мәлімдеді.
Түрлі елдердің парламенттері өз сессияларында қозғалыс ұрандарын талқылап жатты. Бұқараның қысымымен Семей полигонындағы сынақтар саны азая бастаған еді.
Қазақстан Республикасының егемендігі туралы Декларацияда ел ауағы ядросыз аймақ деп жарияланды. Қазақстан Президенті Н.Ә. Назарбаев Семей полигонын жабу туралы №409 Жарлық шығарған күні – 1991 жылдың 28 тамызы.
Сөйтіп тиянақтылық пен елімталдық көрсеткен қазақ халқы өз мақсатына жетті: ең үлкен полигон жабылып, атом қаруынан бас тарту әрекеті жасала бастады. Семей полигоны жабылғаннан кейін Ресейдің, АҚШ пен Францияның полигондарында ядролық қаруды сынауға мораторий жарияланды.
1991 жылдың 29 тамызында Семей ядролық полигоны жабылды.Бұл ретте ел басы Н. Әбішұлы Назарбаевтың да еңбегі зор. Алдағы 26.04. болатын ел басы сайлауы да ел басымыздың мықтылығының дәлелі.
|
Невада –Семей
1989 жылдың 28 ақпанында Семейдегі атом полигонын жабу үшін күресті бастауға ұйғарған «Невада — Семей» қозғалысының алғашқы митингісі өткізілді. Невада –АҚШ тағы полигоны орналасқан штаттың аты . Оны басқарған – белгілі қоғам қайраткері, ақын Олжас Сүлейменов. Ол өзінің үндеуінде былай деген болатын: Сайын даламыз ядролық жарылыстардан қалтырап бітті, сондықтан да онда ары қарай үнсіз қалу мүмкін емес. 40 жыл ішінде бұл арада мыңдаған Хиросималар жарылды. Біз келешекті қауіппен күтудеміз. Уайымсыз отырып, су мен тамақ ішу, өмірге нәресте әкелу мүмкін емес болып барады. Қазақстандағы ядролық қаруды тоқтату үшін, өз үйімізде бейбітшілік пен тыныштық орнату үшін, өз құқықтарымыз үшін күресу мақсатында біз «Невада — Семей» қозғалысын құрдық».
Осы уақытқа дейін үнсіз тығылып келген халық бір дауыстан «ядролық қаруға жол жоқ!», «Сынақтар тоқтатылсын» деп мәлімдеді.
Түрлі елдердің парламенттері өз сессияларында қозғалыс ұрандарын талқылап жатты. Бұқараның қысымымен Семей полигонындағы сынақтар саны азая бастаған еді.
Қазақстан Республикасының егемендігі туралы Декларацияда ел ауағы ядросыз аймақ деп жарияланды. Қазақстан Президенті Н.Ә. Назарбаев Семей полигонын жабу туралы №409 Жарлық шығарған күні – 1991 жылдың 28 тамызы.
Сөйтіп тиянақтылық пен елімталдық көрсеткен қазақ халқы өз мақсатына жетті: ең үлкен полигон жабылып, атом қаруынан бас тарту әрекеті жасала бастады. Семей полигоны жабылғаннан кейін Ресейдің, АҚШ пен Францияның полигондарында ядролық қаруды сынауға мораторий жарияланды.
1991 жылдың 29 тамызында Семей ядролық полигоны жабылды.Бұл ретте ел басы Н. Әбішұлы Назарбаевтың да еңбегі зор. Алдағы 26.04. болатын ел басы сайлауы да ел басымыздың мықтылығының дәлелі.
|
Аты жөні:
|
Наурзбаева Сулу Болатовна
|
Пән : қазақ тілі
|
сынып: 9А 9Б 9В
|
Жұмыс орны : №11 орта мектеп гимназия
|
Сабақтың тақырыбы
|
Арал мен Балқашқа қамқорлық. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем.
|
Мақсаты
|
Білімділік - қарсылықты салалас сөйлем жайында білім беру, жасалу жолына тоқталу. Арал мен Балқаш туралы әңгімелеу.
Дамытушылық - ойлау қабілеттерін, қиялын дамыту, ой қорытып нақты шешім жасауға үйретіп, өздеріне деген сенімдерін арттыру.
Тәрбиелік - сауатты жазуға, ұқыптылыққа баулу, топпен жұмыс жасап, бір - бірін тыңдай білуге үйрету, сөйлеу мәдениетін қалыптастыру.
|
Күтілетін нәтиже:
|
Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем туралы теориялық білімді меңгереді, қарсылықты салалас құрмалас сөйлемнің жалғаулықтарын меңгереді, сөйлемнің ішінен қарсылықты салаласты ажырата алады, синтаксистік талдау жасай алады.
|
Әдісі
|
Оқу, сұрақ-жауап
|
Көрнекілік
|
Үлестірмелі материал, кесте
|
|
Сабақ барысы
|
Кезеңдері
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушының іс-әрекеті
|
Саралау
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Ұйымдас
тыру кезеңі
|
Амандасу
Сабаққа психологиялық дайындық: оқушылар смайликтер арқылы көңіл - күйлерін байқатады.
Көздеріңді жұмып, денелеріңді бос ұстап іштеріңнен былай деңдер «Мен өзіме сенімді, батыл, ақылды адаммын. Менің қолымнан бәрі келеді және ешнәрседен қорықпаймын.»
Сынып екі топ болып жұмыс жасайды «Қыран», «Тұлпар»
|
Амандасады
|
|
|
|
Үй тапсыр масын сұрау
|
Ереже
|
Жатқа айтады
|
|
Бағалау
|
|
Негізгі
Бөлім
Оқулық
пен жұмыс
|
Грамматика
Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем- синтаксистік
компоненттеріндегі баяндалған оқиға-әрекеттер бір-біріне қарама- қарсы қойылатын құрмалас сөйлем. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдегі қарсылықты мағына екі түрлі кұбылысты, іс-әрекетті, көріністі салыстыра баяндауға негізделеді. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемнің бір компонентінің баяндауышы болымды, енді бір компонентінің баяндауышы болымсыз тұлғада беріліп, қарама-қайшы мән туғызады. Қарсылықты салалас құрмалас сөйлемдер жасалу жолына бірнеше түрге бөлінеді:
1. Жалғаулықты, Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем— ол бірақ, дегенмен, әйтсе де, алайда, сонда да, әйткенмен сияқты жалғаулықтар арқылы жасалады. Мысалы: Дьяковен де жерде тіл табысып кетерміз деп дәмеленіп еді, бірақ ол ойлағаны болмады (Ә. Нүрпейісов).
2. Жалғаулықсыз, Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем - Мұнда оның компоненттері ешбір жалғаулықсыз іргелес, қатар жұмсалады. Мысалы: Мәмбет екінші рет тағы атайын деп еді, мылтығының шаппасы жүрмей тұрып алды (I. Жансүгіров).
Мысалы:
1. Қазақ бодандықтың бұғауында аз болған жоқ, алайда намысы өр қазақ арманына жетті.
2. Ата - бабаларымыздың арманына біз қол жеткіздік,- Тәуелсіздіктіктің тұғырын шайқалтпау біздің міндетіміз
Баяндауыштары болымды, болымсыз етістіктерден, қарама - қарсы мәндегі сөздерден болады
Жалғаулықты қарсылықты салаластың арасына үтір(,), жалғаулықсыз қарсылықты салаластың арасына үтір мен сызықша(, -) қойылады.
Мәтінмен жұмыс
Қазақстандағы ауданы жағынан Каспий және Арал теңіздерінен кейінгі үшінші көл – Балқаш көлі. Ол республиканың оңтүстік шығысында Балқаш – Алакөл ойысында орналасқан. Теңіз деңгейінен 342м биіктікте жатыр. Балқаш көлі батыс және шығыс болып екіге бөлінеді. Батыстың тереңдігі 6 - 12 м, шығысы 15м. Балқаштың ең терең жері 26м, шығысында көптеген түбектер мен шығанақтар, мүйістер бар. Ірі аралдары – Бесарал, Қаратал. Балқашқа құятын өзендер: Іле, Ақсу, Лепсі, Қаратал, Аягөз, Бақанас және т. б. Көлдің батыс және шығыс бөліктеріне құятын беткі ағысының бір – бірінен үлкен айырмасы бар. Көлде екі түрлі ағыс бар: 1. Іле өзені алып келген мол су батыс бөлігіне құяды, одан пайда болған ағыс сағат тілінің бағытымен шығысқа қарай қозғалады. 2. Жел ағысы солтүстік – батыс желдерінің жерімен пайда болады. Балқаш суының тұздылығы біркелкі емес. Батыс бөлігінде Іле өзенінің құяр жерінде суы тұщы, ал шығыс бөлігінің тұздылығы – 5, 2% Климаттың контингенттігіне байланысты көл суының температурасы қыста төмен, жазда жоғары болады. Көлдің жағалауындағы қалың қамыс қоғаларына көптеген құстар ұя салады. Көлде – қаз, үйрек, шағала, аққу және басқа да суда жүзетін құстар бар. Балқаш көлінде кеме қатынасы үзілмейді. Батыс айлақтары: Балқаш, Сарышаған, Бурылбайтал, Бөрлітөбе. Көлдің солтүстік жағасында мыс балқыту комбинаты жұмыс істейді. Көлдің суын Балқаш кен металлургия комбинаты кеңінен пайдаланылады.
|
Ережені тыңдайды
Оқиды
Мысалдарды жазып алады
Мәтінмен жұмыс
Оқиды
Аударады
Сұрақтар
Тапсырма
|
Топтық жұмыс
Топтық жұмыс
|
Бағалау
|
Кесте
|
Қорытынды бөлім
|
«Ыстық орындық»
|
Жауап береді
|
|
|
|
Бағалау
|
Бағалау
|
|
|
Бағалау
|
|
Рефлексия
|
Оқушыларға жасыл, қызғылт түсті стикерлер таратады. Олар мына сұрақтар төңірегінде: --
-Не ұнады?
- Не ұнамады?
- Не білгің келеді?
|
Оқушылар стикерлерге бүгінгі өткен сабақ бойынша
- Ненің ұнағанын
- Ненің ұнамағанын
- Не білгісі келеді? деген сауалдар төңірегінде ішкі сезімдерін жазады.
|
|
|
Түрлі-түсті стикерлер
|
Үйге тапсырма
|
Ережені жаттау
|
Жазып алады
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
