Сабақтың тақырыбы: Сапарғали Бегалин «Бала Шоқан»
Сабақтың мақсаты: Білімділік: жазушы туралы мағлұмат беру, шығарманың мазмұнын игеріп, идеясын ашу; Тәрбиелік: оқушыларды адамгершілік қасиеттерге, жанашырлыққа, уәдеге беріктікке үйрету; Дамытушылық: өнерге деген қызығушылығын арттыру, таным қабілеттерін, шығармашылығын дамыту.
Түрі: іскерлік дағдыны қалыптастыру.Әдіс-тәсілі: сын-тұрғысынан ойлау стратегиялары, сұрақ-жауап, сатылай кешенді талдау, Венн диаграмасы.
Көрнекілігі: Сапарғали Бегалин, Шоқан Уәлиханов портреттері, слайд пайдалану.
Сабақ барысы.
«Өзінің орыс жолдастарын басып озып, Шоқан тез жетілді.Оған талайлар – ақ назар аударды. Ол сондай қабілетті және оқуға түспей тұрып – ақ сурет сала беретін.
Н. Потанин
Ұйымдастыру.
Үй тапсырмасын тексеру.
«Бала Шоқан» әңгімесін оқып, мазмұнын біліп келу.
( Сыныпта оқушылар түс таңдайды, сол түс бойынша оқушылар 3 топқа бөлінеді.)
«Абай» тобы, «Шоқан» тобы, «Ыбырай» тобы
І. «Ой қозғау». Сапарғали Бегалин кім?
(Өмірінен қысқаша мәлімет беру)
Сапарғали Бегалин 1895 жылы 24 қарашада Шығыс Қазақстан облысының Абай ауданында дүниеге келген.Өмір жолын қара жұмысшы болудан бастаған. Кейін халық соты,саяси қызметкер болған.Бірақ нағыз мақсатты жолын жазушылықтан тапқан. 25 дастан,12 повесть,он шақты драмалық шағын туынды,50-ге тарта ән мәтіндерін жазған Сапарғали Бигалин халқына белгілі,білікті жазушы ретінде танылды.20-дан астам балаларға арналған кітап жазған қаламгер қазақ балалар әдебиетінің негізін жасаушылардың бірі болды.Осындай әңгімелерінің бірі- «Бала Шоқан» әңгімесі.
ІІ. «Ой түю». «Бала Шоқан» әңгімесі қалай жазылды? Шоқан кім? Ол туралы не білеміз?
(Өмірінен қысқаша мәлімет беру) Мұғалім сөзі.
ІІІ. «Топтастыру» ғалым
саяхатшы зерттеуші
Шоқан
Шоқан
географ фолклортанушы
ІV. «Мағынаны таныту». «Бала Шоқан» әңгімесінің мазмұнын үш бөлім бойынша мазмұндайды.
Сөздікпен жұмыс:
Күзек – малдың күзгі жайылымындағы қоныс.
Әбдіре-киім-кешек салынатын сандық.
Ықтияр-өз еркі.
Тұғыр-қолға үйретілген саят құстың қонақтайтын орыны.
Пәуеске-төбесін,сыртын былғарымен жапқан күймелі арба.
Қотан- мал қамалатын аумақ.
Қыстау-қысқы мекен.
Арлан-қасқардың аталығы.
Қаршығаның аяқбауы-қаршығаны қолға қондыру үшін аяғына байланған жіп.
Құнан (жылқы)-тайдан кейінгі,екі жастан үшке қараған жылқы атауы.
Аға сұлтан-ел басқарушы.
«Ойды жинақта,жоспарлап» Әңгіме мазмұны бойынша жоспар құрылады.Оқушылар әңгіменің мазмұны бойынша жоспарға қарап әңгімелеп береді.
1.Мүсінші Мысық.
2.Жасқаншақ Мысық
3.Өнерді сүйген Шоқан
4.Уәде етсең, орында
5.Қайырымдылық
(Оқушылар мәтін бойынша постер қорғайды.Оқушылар бірін – бірі бағалайды.)
V. «Шығармашылық жұмыс»(дәптермен жұмыс) «Кім болам» тақырыпта шағын мәтін.
VІ. «Венн диаграммасы»
  
VІІ. Семантикалық картамен жұмыс
|
Кейіпкерлер
|
Шоқан
|
Мысық
|
Шыңғыс
|
Сары бәйбіше
|
Жақып
|
Кеше әлдебір тентек бала өзімді сабап кетті.
|
|
+
|
|
|
|
Ой, мынау кім өзі, сап-сары ғой
|
|
|
|
|
+
|
Ә,жарайды, бара ғой , екі айтпаған жақсы
|
|
|
+
|
|
|
Уәде етпеу керек
Уәде еттің орында
|
+
|
|
|
|
|
Ойнауыңа бір жөнді бала табылмады ма ?
|
|
|
|
+
|
|
Мына қойының құлағы тым үлкен екен
|
|
|
+
|
|
|
VІІІСатылай кешенді талдау
Көркем шығарманың аты: «Бала Шоқан»
1.Көркем шығарманың авторы: Сапарғали Бегалин
2.Кейіпкері:жағымды, жағымсыз Шоқан, Жақып
3.Портрет: Шоқан
4.Пейзаж: Күз мезгілі
5.Бейнелі сөздер:
6.Мақал – мәтелдер: Уәде еттің- орында.
7.Тұрақты тіркестер: жолбарыстай шұбар құнан, кесек денелі, күміс
тайдай.
ІХ. Сергіту сәті (Ақпан айында дүниеге келген ақындардың өлеңдерін оқу)
Х. Сабақты қорыту. Сұрақ – жауап.
Мысық неден, қандай мүсіндер жасады?
Оларды Шоқан қалай бағалады?
Шоқан бойынан қандай қасиеттерді байқадыңдар?
Шоқанның бала кезіндегі көргендері мен үйренгендерінің болашақ өмірде пайдасы болды ма?
-Ә, жарайды, бара ғой, екі айтпаған жақсы,- деді. Бұл сөздерді кім айтты?
ХІ.Үйге тапсырма «Мен таныған Шоқан» тақырыбында шағын шығарма.
ХІІ.Оқушыларды бағалау
Достарыңызбен бөлісу: |
