Сабақтың тақырыбы: Тас дәуірі (қайталау сабағы) Сабақтың мақсаты

 

Сабақтың тақырыбы: Тас дәуірі  (қайталау сабағы)

Сабақ сайыс түрінде өткенмен, қорытынды-қайталау сабағы болып қалады, сондай-ақ оқушылардың тарих пәніне деген қызығушылығын арттырады.

1. 
   Қазақстанның тас дәуірі ешкерткіштерінің картасы.
   
2. 
   Дүние жүзі картасы.
   
3. 
   Кесте, сызба, суреттер.
   

Оқушылар екі топқа бөлініп отырады, алдарына топ аты жазылған қағаз қойылады.

Сайыс жоспарымен таныстырылады.

1. 
   Әр топ өзін таныстырады.
   
2. 
   Әр топ өз аттары мен эмблемасын қорғайды.
   
3. 
   Білім тексеру жарысы.
   

Білім тексеру жарысы.

1. 
   Карточкаға жазылған сұрақтарға жауап беру.
   
2. 
   "Ретімен қой" ойыны.
   
3. 
   Суретпен жұмыс.
   
4. 
   Сызба түрінде берілген тапсырманы орындау.
   
5. 
   Картамен жұмыс істеуге берілген тапсырманы орындау.
   
6. 
   "Жұлдызды сәт" ойыны.
   

1) Алғашқы адамдар Қазақстанның қай аймақтарында және қашан пайда болды?

2) Алғашқы адамдар қандай кәсіптермен шұғылданған?

3) Алғашқы адамдар қандай қиыншылықтарға кездескен?

4) Алғашқы қауымдық құрылыстың қандай негізгі белгілері бар?

5) Ежелгі тас ғасырының алғашқы немесе төменгі кезеңі қай уақытты қамтиды?

6) Ежелгі тас ғасырының жоғары немесе кейінгі кезеңі қай уақытты қамтиды?

7) Питекантроп адамы алғаш қай жерден табылған?

1. 
   Синантроп адамы алғаш қай жерден табылған?
   

10) Адамдар үшін өздері ашқан қандай жаңалықтар өте пайдалы болды?

11) Жаңа тас ғасыры адамдарының тіршілігіндегі басты жаңалықтар не болды?

12) Мыстытас ғасырындағы (энеолит) адамдарда діни сенім, нанымдардың болғанын немен дәлелдейсің?

13) Мыстытас ғасырында адамдар қағамында қандай өзгерістер болды?

14) Неолит дәуірінде тас өңдеудің қандай жаңа әдістері пайда болды?

(Карточкалар тақтада ілулі тұрады.)

 

Адам дамуының кезеңдері

№ 1      неандертальдық     —     питекантроп     —     синантроп

(дұрысы: питекантроп — синантроп — неандертальдық)

№ 2     кроманьондық     —            гомо             —             люси

(дұрысы: гомо — люси — кроманьондық)

 

ІІІ. Сызба түрінде берілген тапсырма.

Сурет салудағы өзгерістер

   палеолит адамдары                                         неолит адамдары

№ 2

                   Мыс құралдарының пайда болуының

                   адамдар қоғамына әкелген өзгерістері

ІV. Суретпен жұмыс.

№ 1. Оқулықтағы 106-беттегі сурет. "Ежелгі адамдар паналаған үңгір".

Сұрақ. Алғашқы адамдардың өмір сүруі мен тіршілік етуіне байланысты не айта аласың?

№ 2. Оқулықтың 112-бетіндегі сурет. "Алғашқы адамдардың тіршілігі".

Сұрақ. Адамдар тіршілігінде қандай өзгерістер болды?
V. Картамен жұмыс (карта қағаз-плакатқа сызылып ілінеді. Оқулықтың 21-22 параграфындағы "Тас ғасыры ескерткіштері" картасын пайдаланамыз).

№1. Қазақстан аумағындағы тас дәуірі адамдарының тұрақтарын тауып, нөмірлеп көрсет.

№2.  Қазақстан аумағындағы тас дәуірі адамдарының санмен көрсетілген тұрақтарының шартты белгісін қойып, атын жаз.
VІ. "Жұлдызды сәт" ойыны.

№ 1

1. 
   Ең ежелгі адамдар қонысы қай жерден табылды?
   

2) Ежелгі тас ғасырынң (палеолиттің) төменгі не алғашқы кезеңі қанша мың жылдықтың арасын қамтиды?

3) Қазақстан жерінен табылған адамдардың тұрағын тапқан археолог-ғалым кім?

4) Б. з. б. 800-500 мың жыл бұрын өмір сүрген адамды қалай атаған?

5) Синантроптың қазақшасы?

6) Мұз басу дәуірі Қазақстанда болды ма?

7) Шығыс Қазақстандағы бес мыңдай тас құрал-саймандар табылған тұрақты ата.

8) Алғашқы адамдар қандай кәсіптермен айналысты?

1. 
   Орналасу сипатына қарай тұрақтар нешеге бөлінеді?
   

10) Тасқа салынған суреттер қалай аталады?

№ 2

2) Кейінгі тас дәуірінің археологиялық ескерткіштері алғаш қай жерден табылған?

3) Қазақстанда алғашқы адамдар қашан пайда болды?

4) Олдувай, ашель, мустье дегенді қалай түсінесің?

5) Африкадан 1947 ж. америка археологтары тапқан адам қаңқасын неге "Люси" деп ат қойылған?

6) "Ақылды адамға" ғалымдар берген ат?

7) Қазақстандағы алғашқы адамдардың ең ежелгі тұрағы қай жерден табылған?

8) Жаңа тас ғасыры (неолит) бұдан қанша жыл бұрын басталған?

9) Жаңа тас ғасырының басты жаңалығы?

10) Тас ғасыры адамдары алғаш пайдаланған металл?

Сайыстың әр кезеңі өткен сайын әділ-қазылар алқасы бағалап, қорытындысын жариялап отырады. Сайыс аяқталғаннан кейін қорытынды бағасын жариялап, мақтау айтады.