Сабақтың тақырыбы Туризм деген не? Сабақтың мақсаты



бет14/46
Дата13.09.2023
өлшемі1,77 Mb.
#180919
түріСабақ
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   46
Байланысты:
туризм қмж
6025, 1278, 6 класс қазақстан тарихы, ТЕКСЕРУ ХАТТАМАСЫ 3-4 СЫНЫП, 2-саб жаратылыс 3
1970

1979

1989

1999

2003

2004

2005

2006

2007

794 320

933 426

1 048 546

988 840

980 072

985 552

992 089

1 001 094

1 009 210




2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

1 018 845

1 020 791

1 034 487

1 046 497

1 055 813

1 069 874

1 084 482

1 098 740

2011 жылдың 1 қаңтарына халық саны 1043,6 млн адамды құрайды. Халықтың құрамы 90-нан астам ұлттан тұрады, оның 71,4% -ы қазақтар.

Облыстың этникалық құрамы




Халық саны
1989 жылы


%

Халық саны
1999 жылы


 %

Халық саны
2010 жылы


 %

барлығы

1038667

100,00 %

988840

100,00 %

1043843

100,00 %

Қазақтар

507302

48,84 %

640346

64,76 %

722627

69,23 %

Орыстар

275424

26,52 %

179258

18,13 %

141829

13,59 %

Дүнгендер

23555

2,27 %

30333

3,07 %

42404

4,06 %

Түріктер

17145

1,65 %

24823

2,51 %

29354

2,81 %

Өзбектер

21512

2,07 %

22501

2,28 %

24986

2,39 %

Күрттер

8796

0,85 %

10855

1,10 %

13220

1,27 %

корейлер

13360

1,29 %

14000

1,42 %

12452

1,19 %

Әзірбайжандар

11653

1,12 %

10593

1,07 %

12185

1,17 %

Татарлар

16618

1,60 %

12576

1,27 %

10651

1,02 %

Қырғыздар

5279

0,51 %

4966

0,50 %

7752

0,74 %

Немістер

70150

6,75 %

11394

1,15 %

6695

0,64 %

Украиндар

33903

3,26 %

10013

1,01 %

3888

0,37 %

Ұйғырлар

2805

0,27 %

2569

0,26 %

2783

0,27 %

Шешендер

881

0,08 %

2438

0,25 %

2548

0,24 %

Гректер

9273

0,89 %

2024

0,20 %

1637

0,16 %

Белорустар

3986

0,38 %

1481

0,15 %

870

0,08 %

басқалары

17025

1,64 %

8670

0,83 %

7962

0,76 %

Жамбыл облысының әкімшілік бөлінісі
Облыста 10 аудан, облыстық мәндегі Тараз қаласы және аудандық мәндегі Қаратау, Жаңатас, Шу сияқты үш қала, 367 елді мекен бар.
Облыстың аудандары

Облыс орталығы Тараз

  • Байзақ ауданы — Сарыкемер ауылы

  • Жамбыл ауданы — Аса ауылы

  • Жуалы ауданы — Момышұлы ауылы

  • Қордай ауданы — Қордай

  • Меркі ауданы — Меркі ауылы

  • Мойынқұм ауданы — Мойынқұм

  • Тұрар Рысқұлов ауданы — Құлан ауылы

  • Сарысу ауданы — Жаңатас қаласы

  • Талас ауданы — Қаратау (қала)

  • Шу ауданы — Төле би ауылы

Бағалау: Ауызша «Екі жұлдыз бір ұсыныс»



Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды
Жұп бойынша
Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді
Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды

Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды


Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы
ҚБ өзін өзі бағалау


ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»

Бағалау парақшасын толтырады.


ҚБ Бағдаршам



http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj
аудиокітап
Алты томдық «

Сабақтыңсоңы



Білімді бекіту:
«Серпілген сауал» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне доп лақтыра отырып сұрақтар қояды.


Кері байланыс:
Оқушыларға рефлексия парағын ұсынамын.Сабақ барысында алған білімдері туралы кері байланыс жазады.
«3.2.1.»
3 факт
2 көзқарас
1 тұжырым
.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.




Рефлексия парағы


Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы

  1. .


Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау



Бөлім




Педагогтың аты-жөні




Күні




Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы



Туған өлкенің әдет-ғұрыптары

Сабақтың мақсаты



Оқушылар бойында мәдени, рухани, ұлттық сана мен туған өлкенің әдет-ғұрыптарын үлгі ету арқылы саналы ұрпақ қалыптастыру.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

І.Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен сәлемдесу,түгендеу, назарларын сабаққа аудару
ІІ.Үй тапсырмасы.
1.Жамбыл облысында қанша халық тұрады?
2. Өлкемізде қанша ұлт өкілдері тұрадыжәне оның қанша пайызы қазақтар ?
3.Өлкемізге Ұлы Жібек жолының қандай маңызы тиді?

Оқушы өз жұбын табады
Әдіс арқылы қайталау
Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ

Ұялы телефон
Және интернет желілері
Кітап



Ортасы

Жаңа тақырып:
Жамбыл облысында қазақ халқының салт-дәстүрлерінің барлығын дерлік қолданады. Атап айтатын болсақ:салт – кәсіпке, сенімге, тіршілікке байланысты әдет-ғұрып, дәстүр. Ол ұрпақтан-ұрпаққа ауысып отырады. Уақыт өткен сайын салтқа өзгеріс еніп, өзгеріп, қоғамға байланысты бейімделіп келеді.
Жаңа қоғамдық қатынасқа сай келмейтін дәстүрлер ығысып, өмірге қажетті жаңалары дамып отырады.
Дәстүр – ұрпақтан-ұрпаққа ауысатын, тарихи қалыптасқан нормалар мен үрдістер. Ол – қоғамдық ұйымдар мен халықтың мінез-құлқының, іс-әрекетінің рухани негізі. Дәстүр мәдениетпен тығыз байланысты, сондықтан мәдениеті дамыған ел дәстүрге де бай. Ата-ананы құрметтеу, үлкенді сыйлау, адалдық, әділеттілік, мейірімділік сезімдері озық дәстүрлерге жатады.
Дағды, әдет-ғұрып деген ұғымдар адамның мінезі мен тіршілігіне байланысты қанға сіңген қылықтарды білдіреді.
Аластау – ырым. Шамандық наным-сенімнен қалған. Аластау арқылы көз, тіл тигенді қайтару, ауру-сырқауды, үй-жайды бәле-жаладан аластау арқылы тазаланады. Үй-ішін аластауға қазақтар ертеден бастап адыраспанды, аршаны пайдаланған, аршаны үйдің кез келген бұрышына іліп қойған. Егер үйге көз тиген болса, адыраспанды немесе аршаны табаға салып тұтатып, түтінімен бүкіл үйді аластап, есіктерді жауып қойған. Қазіргі кезде жаңа үйге кірген кезде үйді аластау әдетке айналған.
Аузына түкірту – ырым. Ертеден келе жатқан ырым бойынша, қазақтар белгілі батырлар мен билерге, ақындарға, тағы басқа елге белгілі адамдарға жас сәбидің аузына түкіртіп алатын болған. Оның мақсаты – сәби сол адамдардай өнегелі кісі болсын деген ұғымнан туған.
Бие байлар – сауылатын биелерді көктемде алғаш рет байлар алдында жасалатын ырым. Желіні тартып, құлындарды байлау кезінде мал сойылып, ауылдағы адамдар түгел қонаққа шақырылады. Бие байлар көктем шығып, ақтың молайған кезінде жасалған.
Шөміш қағу – ырым. Көктемде сәуір айының бас кезінде көкжиекті бұлт торлап, күн күркіреп, найзағай жарқылдайды. Осы кезде ата-бабаларымыз «күн күркіреді, көк дүрілдеді» деп, үлкен қуанышпен қарсы алған. Осы алғашқы күн күркіреген кезде киіз үйдің босағасына, табалдырығына ағаш шөмішті тигізіп:
Айран, сүт көп болсын,
Жақсылық көп болсын,
Жабырқау жоқ болсын.
Ел-жұрт тоқ болсын, –
деп тілеу тілеп, көктемнің алғашқы найзағайлы күркірек жаңбырын қарсы алады. Осыны шөміш қағу деп атайды.
Шашу – әдет-ғұрыптың бір түрі. Жаңа түскен келіннің, жаңа туған нәрестенің тойына барғанда, қуаныштың белгісі ретінде құрт, ірімшік, кәмпит, өрік-мейіз шашады. Шашуды әдетте жасы үлкен әйелдер, әжелер шашады да оны жас балалар теріп алады. Халқымыздың ежелгі дәстүрі бойынша, той жасаған үйге оның жақындары «тойға шашу» деп, тәтті тағамдар әкеледі.
Тұсау кесу – бала тәрбиесіндегі әдет-ғұрып, ырым. Баланың аяғын жіппен немесе қойдың піскен майлы ішегімен тұсап, бала-шағалы, аяғы жеңіл, ақкөңіл адамға кескізеді. Тұсау кесу құрметіне тағам дайындап, көршілерді жинап, жеңіл-желпі құрмет көрсетіледі. Тұсау кескен адамға сыйлық беріледі. Тұсауды ала жіппен кесу көне шаман дінінен қалған.
Айдар – ғұрып. Балалардың төбе шашын ұзарта өсіріп, моншақ араластыра өріп қояды. Мұны «айдар» деп атайды. Бұл ғұрып негізінен ер балаға жасалады. Мысалы, Кенесарының інісі атақты Наурызбай батырдың ұзын айдары болған.
Сәлемдеме – біреу арқылы жіберілетін аманат зат; туыстық жағынан жақын адамдардың бір-біріне жіберетін сыйы. Өзінің бару мүмкіндігі болмай, сол жаққа жол түскен таныс адамдар арқылы сәлемін жолдайды. Сәлемдемеге ақша, көйлек-көншек, орамал немесе соғымнан сақталған сыбаға жібереді.
Енші – қазақ дәстүрінде үйленген баласын отауға шығарғанда ата-анасының бөліп беретін мал-мүлкі, балаға тиісті үлесті енші дейді.
Еншіні үлкен ата, әке, олар жоқ болса, ұлдың үлкені бөледі. Қара шаңырақ пен ата-ана кенже баланың қолында қалады. Дәстүр бойынша ұлдың үлкені әке дәулетінің үштен біріне, кенже екіден біріне, ортаншылар төрттен бір үлесіне ие болады.
Айттыру – қызға құда түсер алдындағы салт. Жігіттің әкесі кісі жіберіп, қыздың басының бос екенін, әке-шешесінің айттыруға қарсы емес екендігін біледі. Содан кейін қызды ресми түрде айттырады. Ескі салт бойынша қызға жігіттің, жігітке қыздың есімін ататады. Той қамы, басқа да әртүрлі жол-жоралғы осы жолы кесіледі.
Ауыз тию – ғұрып. Алыс сапарға, емделуге шыққан адам ауылдың үлкен үйінен дәм татып аттанатын ырым бар. Бұл «қара шаңырақтың иесі» қолдасын деген сенімінен шыққан. Сондай-ақ дастарқан үстінде келген адам дәмнен ауыз тиюге тиісті деген ырым бар. Қазақтың дәстүрі бойынша, үйіне келген адамға дәм ауыз тигізбей шығармау керек.
Жол беру – қазақ халқының дәстүрлі әдет-ғұрыптарындағы этикалық жоралғы. Жасы кіші адам үлкенге бөгет жасамай, жол босатады, үй ішінде төрге отырғызады, астан дәм татар кезде де осы әдеп сақталады.
Сүйінші – қуанышты хабар әкелушіге берілетін сыйлық. Дүниеге жас нәресте келгенде, келін түскенде, алыстан сағынған адам келгенде, жоғары атақ берілгенде, үлкен сыйлық алғанда қуанышты хабарлаушы адам сүйінші сұрайды, осы кезде бағалы зат немесе ақша берілуі керек.
Сыйлық – тұрмыс салт-дәстүрі, құрмет көрсету, ол барлық халықтар арасында ертеден келе жатқан дәстүр. Сыйлық бұрын қазақ қауымдарында мәртебелі адамдарға, дарынды ақын-әншілерге, құда-жекжаттарға берілген. Сыйлыққа түйе бастаған тоғыз берген, ат мінгізіп, шапан жапқан немесе басқа да бағалы заттар берген. Ал қазіргі кезде үздік өнерге, озат адамдарға, үздік спортшыға ақшалай сыйлық беру әдетке айналған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   46




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет