Мұғалімнің аты-жөні:
|
Есренова Тажигуль Нагашыбаевна
|
Пән/Сынып:
|
География, 10 сынып, жаратылыстану-математикалық бағыт
|
Қай аптаның нешінші сабағы
|
6-сабақ
|
Тарау немесе бөлім атауы:
|
2-бөлім. Картография және геоинформатика
|
Сабақтың тақырыбы:
|
Заманауи картографиялық әдістер
|
Оқу мақсаты:
|
10.2.1.1 – Тақырыпқа сәйкес картографиялық зерттеулер әдістерін қолдану
|
Бағалау критериі:
|
Тақырыпқа сәйкес картографиялық зерттеулер әдістерін қолданады
|
Саралап оқыту тапсырмалары
|
Ұжымдық жұмыс
|
Бірлескен жұмыс (1,2 тапсырма)
|
Жеке жұмыс
|
Уақыты
|
Кезеңдері
|
Тапсырма
|
Тапсырманың мақсаты
|
Мұғалімнің бақылауы мен зерттеуі не?
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
1 минут
1 мин
|
Ұйымдастыру
|
Сәлеметсіздер ме, оқушылар?
Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы: Заманауи картографиялық әдістер
Бүгінгі сабақ тақырыбы: Заманауи картографиялық әдістерінен
Сіздің білетініңіз: Тақырыпқа сәйкес картографиялық зерттеулер әдістерін қолдану
Сіздің меңгеретініңіз:
Тақырыпқа сәйкес картографиялық зерттеулер әдістерін қолданады
|
|
|
|
Презентация Слайд 1
Слайд 2
|
7-8 минут
1 мин
5 мин
|
Жаңа сабақ
|
Картографиялық әдіс- картада бейнеленген географиялық нысандардың сандық және сапалық қасиеттерін түсіну мен оны сипаттап талдаудың ең тиімді жолдары
Картографиялық әдістің қолдану тарихы
Реті
|
Уақыт
|
Ғалымдар
|
Қолданы- луы
|
1
|
Ежелгі, орта, қазіргі заман
|
А.Б. Дитмар, К.А.Салищев, Н.Г.Фрадкин, А.М.Берлянт
|
Ғылыми жұмыстары-на
|
2
|
XIX-XXғ. Басы
|
А.А.Тилло, П.П.Семенов, Д.Н.Анучин, Ю.А. Шокальский
|
Ғылыми жұмыстары-на
|
3
|
|
А.Вегенер
|
Литосфера-лық тақта-лар және құрылық-тың дрейф идеясын құрастыр-ғанда
|
4
|
|
В.Кристаллер, А.Леш
|
Орталық орын теориясын ұсынды
|
5
|
|
Н.Н.Баран-ский , Э.Б.Алаев
|
Картогра-фиялық әдістің маңызын жақсы түсіндірді
|
Картографиялық әдістің қолданылуы:
Физикалық географияда картографиялық әдіс қолданылған салалар:
-ландшафттану;
-геоморфология;
-гидрология;
-жалпыгеографиялық карталар;
-тақырыптық карталар;
Әлеуметтік-экономикалық географияда картографиялық әдіс арқылы анықталды:
-нысандардың сандық сипаттамалары;
-Нысанның даму динамикасы;
-нысандарды орналастыру тенденцияларын зерттеу;
-нысандар байланысын анықтау және бағалау;
-Аудандық жоспарлау;
-әлеуметтік-экономикалық болжау;
Карталарды пайдалану тәсілдері (К.А.Салищев бойынша)
Картография-лық әдісте карталарды пайдалану тәсілдері
|
Карталарды көзбен талдау, көз мөлшерімен бағалауда құбылыстарды орналас-тыру, басқа да үйлесімді заңдылықтарды анықтау
|
Картографиялық әдіс пен картада арақашықтықты, ауданды т.б. өлшемдерді өлшеу
|
Карталар графикалық талдау, әртүрлі кеңістіктегі экономикалық кескін құрастырғанда қолданылады.
|
Карталарды статистикалық талдау, әртүрлі құбылыстарды, олардың байланысын зерттеуге мүмкіндік береді
|
Карталарды түрлендіру көмегімен талдау кез-келген демрграфиялық немесе экономикалық құбылыстарды жақсы көрсету үшін қолданылады
|
Карталарды математикалық талдау
|
Карталарды автоматты талдау ақпаратты тасымалдауға, таңдауға, зерттеуге мүмкіндік береді
|
Картаның негізгі қасиеттері:
Картаның негізгі қасиеттері:
|
Қолдану
|
Үлгілеудің математикалық заңдылығы
|
Картографиялық проекцияларды қолдану
|
Кескіндеудің таңбалығы
|
Картографиялық белгілердің ерекше әдісін қолдану
|
Карталарды жинақтау
|
Кескінделетін нысандарды таңдау, жалпылау
|
Кескіндеудің нақтылық жүйесі
|
Геожүйенің иерархиясын, олардың арасындағы байланысы мен элементтерін көрсету
|
Карталарды талдаудың тәсілдері:
1. Карта бойынша картада бейнеленген құбылыстарды сапалы сипаттау тәсілі;
2.Карталарды графикалық талдау тәсілі, әртүрлі екі-үш өлшемді графиктер мен диаграммалар құрастыру;
3.Графоаналитикалық тәсіл-карталар бойынша өлшемдер жүргізуге арналған;
4.Математикалық- картографиялық үлгілеу;
Картографиялық әдістің жаңа формалары
Карталар
|
Ерекшелігі
|
Нысандар
|
Аноморфты
|
Масштабы көрсетілген құбылыстардың сандық көрсеткішіне байланысты карта өзгеріп, құбылып отырады
|
Аумақтың ауданы, халық саны
|
Картоид
|
Картографиялық прокциясыз, масштабсыз сызылған сызбалар
|
Ұқсас географиялық нысандар мен құбылыстарды табуға көмектеседі
|
Менталды карта (ақыл-ой, майнд-мэптер, ес,ой диаграм-масы)
|
География-лық құрылым түрінде ақпаратты жазу және оқудың ерекше түрі
|
География-лық құрыл-ымдар
|
Менталды карталардың басты қағидалары
Басты қағидалар
|
Картаны қабылдау және есте сақтауды белсендіреді
|
Ойлау қабілетінде нақтылықты қалыптастырады
|
Картаны талдау, ойлау жүйесін дамытады
|
Ландшафты картография
Нысандардың сандық сипаттамаларын алды
|
Жаңа тақырыпты меңгеру
|
|
|
Презентация
Слайд 4
Слайд 5
Слайд 6
Слайд 7
Слайд 8
|
8 минут
|
Тәжірибе
|
Тапсырма №1. Қазақстан экономикалық аудандарының халық саны мен ауданының арақатынасын көрсететін картодиаграмма құрастыру;
Реті
|
Аудан
|
Аудан үлесі %
|
Халық санының үлесі %
|
1
|
Шығыс
|
11
|
8
|
2
|
Батыс
|
27
|
15
|
3
|
Солтүстік
|
22
|
9
|
4
|
Орталық
|
16
|
8
|
5
|
Оңтүстік
|
24
|
60
|
Тапсырма№2
Картоид әдісімен Африка өзендері картасын мысалға ала отырып, Оңтүстік Американың өзендерін сызып көрсету.
Тапсырма №3
Менің бір күнім менталды картасын көре отырып, әр оқушы өзінің картасын құрастырып, соны қолдануы керек
|
Жаңа тақырыпты тәжірибе арқылы меңгеру
|
|
Дескриптор:
1.Картодиаграм-ма құрастыру.
Дескриптор:
1.Картоид әдісін қолдану
Дескриптор:
1.Менталды карта құрастырып, қол-дану
|
Слайд 9
Слайд 11
|
3 мин
|
Бекіту
|
Тапсырма №4
Менталды «Мақсат» картасын құру.
|
Тақырыпты меңгергенін анықтау
|
|
Дескриптор:
Менталды карта-ны құрып, қолда-ну
|
Презентация
Слайд 13
|
|
|
Сабақты қорытындылау + - таңбаларын қолданып өз өзіңізді бағалаңыз
Бүгінгі сабақта:
|
+ -
|
Карталардың қолданылу тарихын, карталардың қолданылған салаларын білдім
|
|
Картаның қасиеттері мен талдау тәсілдерін анықтадым
|
|
Картоид «ұқсас карта» жасау
әдісін меңгердім
|
|
Менталды карта құрастырып, өзіме қолдана аламын
|
|
|
|
|
|
Слайд 15
|
