Салқынбай А., Абақан Е. с
жүктеу/скачать 13,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік
| СИГНИФИКАТ
(лат. signifi-- catum - белгіленетін) - тіл д ік белгінің үғымдық мазмұны. Бүл мағынада «С .»термині о р та - ғасырлық схоластикалық логика- дан басталады (Иоанн Солсбери- XII ғ.). XX ғ. Ч.У. Моррис (1938) еңбектерінде қайтадан қолданыс табады . Д ә с т ү р л і л о ги ка д а «мағынаның мазмұны», «мән» (Г.Фреге), «интенсионал» (Р.Карнал), «маңыз» (У.О.Куайн), «концепт» (А.Черч), «айқындалатын» (Ф.де Соссюр) т.б. терминдерге жақын болады. Гносеологиялық түрғы- дан алғанда С. адам санасын- дағы қайсыбір денотат қасиет- терінің бейнесі болып табылады. «Денотат» терминінің екі мағы- насы болғандықтан (денотат- референт және денотат-экстен- сионал), «С» те р м и н і де екі мағынаға ие болады. Бірінш і- сінде, С. идеалды, психикалық н ә р се р е тін д е -м а те р и а л д ы денотатқа қарама-қарсы қойы- лады. Екіншісінде, С. тіл жүйе- сіндегі сөздің номинанты ретінде қаб ы л д а на д ы . Б е л гіл і бір референтті әр түрлі С.-ты бар белгілермен айқы ндау-көркем әдеби те кс те ж и і ке зд е с е тін құбылыс. Мыс.: М .Булгаковтың « М а сте р ж э н е М а р га р и т а » романында бір кейіпкердің әр түрлі сигнификативтік атаулары бар: «азамат», «ала ки ім д і» , «субъект», «регент», «аудар- машы», «үзын түра ала киімді», « б е й та н ы с» , «ала к и ім д і» , « с ү м ы р а й - а у д а р м а ш ы », «Коровьев», «Ф агот», «алаяқ Фагот» т.б. С. әрқаш анда да денотат б е л гіл е р ін ің кеш енін кө р с е т е д і, олар т ү р а қт ы не уақытша, абсолютты не жанама болуы мүмкін. жүктеу/скачать 13,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|