Сборник методических разработок классных часов Уроков доброты

Халықаралық дәстүрлерді негізге ала отырып, Қостанай облысында 2020 жылдың 5
-
16 қазан 
аралығында А.Байтұрсынов атындағы Қостанай өңірлік университетінің Психология кафедрасының 
ұйымдастыруымен, жоғарыда аталған халықаралық DECIDE Эрасмус+жобасын әзірлеген, "инклюзивтік 
қоғамға зерделеу күнінен бастап" хабардарлықтың алғашқы онкүндігі өткізілді. Қостанай қаласы 
әкімдігінің білім бөлімі; "Қостанай облысы әкімдігінің білім басқармасы" ММ сияқты ұйымдар 
тарапынан белсенді қолдаудың арқасында; Қостанай облысы әкімдігінің ішкі саясат басқармасы " ММ 
"Қоғамдық келісім" КММ; Қостанай облысы ҚХА Аналар кеңесі; Л. Толстой атындағы Қостанай 
облыстық ғылыми кітапханасы; Н.Островский атындағы Қостанай қалалық кітапханасы. Жобаға ДДУ 
тәрбиеленушілері, мектеп оқушылары, колледждер мен жоғары оқу орындарының студенттері, сондай
-
ақ Аудандық кітапханалардың қызметкерлері мен ҮЕҰ өкілдері қатысты. Онкүндікке қатысушылар 
мүгедек адамдардың
құқықтарын қорғауға және өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған Қазақстан 
Республикасының заңнамалық базасымен танысты; олар өздерінің күш
-
жігерін көрсетіп, өздерін жүзеге 
асырып, өмірде жетістікке жеткен адамдармен сөйлесуге мүмкіндік алды.
Онкүндік барысында өткізілген барлық іс
-
шаралар барысында бейне сюжеттер, инвадлидті 
адамдар үшін қажетті қолжетімді кедергісіз орта мәнмәтінімен презентациялар көрсетілді; қатысушылар 
интерактивті жаттығулар орындаған тренингтер өткізілді. Мұның бәрі іс
-
шараларға қатысушылардың 
қызығушылығын тудырды және эмоционалды жауап берді, сондықтан олардың көпшілігі хабардарлық 
онкүндігінің өзектілігін және болашақта осындай іс
-
шараларды өткізу қажеттілігін атап өтті.
Сондықтан 2021 жылғы 7
-
17 қазан аралығында ұйымдастырушылар
Қостанай облысында екінші 
хабардарлық онкүндігін өткізуді жоспарлап отыр, оның шеңберінде халықтың инклюзивтік мәдениетін 
және мүгедек адамдарға толерантты қарым
-
қатынасын қалыптастыруға бағытталған түсіндіру іс
-
шараларын өткізу жоспарлануда.
Біздің міндетіміз
-
БҰҰ әзірлеген және Қазақстанда қабылданған инклюзивті қоғамның келесі 
негізгі принциптерін халықтың санасына жеткізу:
- 
әр адам өз шеберлігіне, жетістіктеріне, қабілеттеріне қарамастан, өзі өмір сүретін қоғам үшін 
құнды;
- 
әр адамның қарым
-
қатынас жасауға және естуге құқығы бар;
- 
әр адам сезінуге және ойлауға қабілетті;
- 
барлық адамдар бір
-
біріне мұқтаж;
- 
әртүрлілік адам өмірінің барлық жақтарын күшейтеді.
Еуропа елдері мен АҚШ тәжірибесі көрсетіп отырғандай, осы қағидаттарды іске асыру 
мүгедектіктің әлеуметтік моделін өмірге енгізуге ықпал етеді. Бұл модель елдердің әлеуметтік
-
экономикалық дамуының және мемлекеттердің халық өмірінің жоғары сапасын қамтамасыз ету 
жөніндегі нақты шараларының нәтижесі болып табылады. Ол мемлекет өзінің барлық азаматтарына, 
соның ішінде мүгедектерге қамқорлық жасауға міндетті екенін мойындауға негізделген. Бұл 
алаңдаушылық "виртуалды" емес, нақты болуы керек.
Мүгедектіктің әлеуметтік моделі мүгедек адамдардың мүмкіндіктерін, қабілеттерін, зияткерлік 
әлеуетін
дамытуға, олардың өмірлік ұмтылыстарын іске асыруға жәрдемдесуге сүйенуді көздейді, ал 
мемлекет пен қоғам олардың физикалық мәртебесіне барабар барлық қажетті жағдайларды қамтамасыз 
етуге шақырылады.
Дамыған елдерде бұл 100 жылдан астам уақытты қажет етті.
Қазақстан бұл жолды тезірек жүріп 
өте алады, өйткені бізде көрнекі мысал, стандарттар бар, Заңнамалық база бар, осы бағытта одан әрі 
4 

жылжудың нақты мүмкіндігі бар, үкіметтік емес секторды қолдау және мүгедектігі бар адамдардың 
өздерін қолдау бар. Мұның бәрі инклюзивті қоғам құру үшін өте маңызды.
Тәжірибе көрсетіп отырғандай, осы мақсатты іске асырудағы маңызды буын 2015 жылдан бастап 
басты проблемаларды шешуге мүмкіндік беретін ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар мен 
нормотиптік балаларды интеграцияланған оқыту нысаны ретінде инклюзивті білім беру жүйелі түрде 
енгізілетін білім беру ұйымдары болып табылады. Біріншіден, ерекше білім беру қажеттіліктері бар 
балаларды инклюзивті оқыту олардың құрдастарымен және ересектермен байланысын кеңейтуге, 
мәдени құндылықтарға қол жеткізуге, олардың әлеуметтік бейімделу деңгейін арттыруға ықпал етеді, 
өйткені барабар әлеуметтік мінез
-
құлық дағдылары қалыптасады және олардың жеке әлеуетін іске 
асыру үшін жағдайлар жасалады. Екіншіден, интеграцияланған оқыту (ерекше білім беру қажеттіліктері 
бар оқушылармен бірлесіп) толеранттылық, эмпатия, ынтымақтастық пен өзара көмекке ұмтылу, жеке 
тұлға мен адамның қадір
-
қасиетін құрметтеу сияқты жеке қасиеттер қалыптасатын нормотипті 
оқушылардың гуманистік тәрбиесіне ықпал етеді.
Бұл нәтижелерге білім беру ұйымдарында ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушыларды 
дамыту үшін оларды толыққанды білім беру процесіне тарту, өзін қоғамда сенімді позициялауға 
белсенді мінез
-
құлық көзқарасын қалыптастыру, кемшіліктерін қадір
-
қасиетіне айналдыру, сондай
-
ақ 
осы әлеуметтік топтың ерекшеліктері туралы хабардар ету арқылы ерекше білім беру қажеттіліктері бар 
оқушыларға нормотиптік құрдастардың көзқарасын өзгерту сияқты әлеуметтік
-
психологиялық
-
педагогикалық жағдайлар жасау кезінде қол жеткізуге болады.
Сонымен қатар, оқушылардың инклюзивті мәдениетін қалыптастыру бойынша мақсатты тәрбие 
жұмыстарын жүргізу қажетті әлеуметтік
-
психологиялық
-
педагогикалық шарт болып табылады.
Сіздерге денсаулық пен табыс тілеймін. Ізгі тілекпен 
– 
А. Байтұрсынов атындағы КМУ психология кафедрасының 
профессоры,
Қостанай облысы бойынша ақпараттық онкүндіктің ұйымдастыру 
комитетінің төрағасы. 
Л. В. Саркисян 

жүктеу/скачать 2,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: