366
6)
25 ке бөлінгіштік белгі:
Егер санның соңғы екі цифры да нөл болса
немесе осы соңғы екі цифрлардан
құралган екі таңбалы сан 25-ке бөлінсе, онда
бұл сан 25-ке қалдықсыз бөлінеді.
Мысалы, 500; 8500; сандары 25 ке қалдықсыз
бөлінеді.
7)
7-ге
бөлінгіштік белгілер (үш түрлі бөлінгіштік белгісін
қарастырамыз) :
a) берілген санның соңғы цифрын сызып тастағандағы пайда болған
саннан, берілген санның соңғы цифрын екі еселегендегі көбейтіндіні
азайтқандағы сан 7-ге бөлінсе, берілген санда 7 ге бөлінеді:
7-мысал.
259 саны 7-ге бөлінеді, себебі
болады. Ал бұл
айырма 7 ге бөлінеді.
b) 7 -ге бөлінгіштіктің тағы да бір белгісін
көбейтіндісінен
пайдалану арқылы келтіріп шығаруға болады. Бөлінгіш сан төрт таңбалы сан
немесе одан жоғары таңбалы сан болса ғана осы белгіні пайдалануға болады.
Мұнда 1001 санының сиқырынан пайдаланылады. Кез келген үш таңбалы санды
1001 санына көбейтсек, сол үш таңбалы санды екі рет жазып (алты таңбалы сан
түрінде) қоя салуға болады. Мысалы 859∙1001=859∙7∙11∙13= 859859;
658∙1001=658∙7∙11∙13 =658658.
1001 санының осындай сиқырынан пайдаланып 7-ге бөлінгіштік белгісін келтіріп
шығаруға болады.Соған мысал келтіреміз.
8-мысал
Мысалы, 859 516 санының 7-ге бөлінетінін 1001 санының
сиқырынан пайдаланып тексерейік. Берілген 859516 санын мынадай
түрлендірейік: 859∙1001=859∙7∙11∙13= 859859; екендігінен пайдалансақ
859516=859∙1001-859+516=859859-343 түрінде жазуға болады. Соңғы теңдікте
азайғыш 1001 ге (сәйкесінше, 7-ге де) бөлінеді, азайтқыш 343 тың 7-ге
бөлінетінін тексеру жеткілікті. 343 = 49∙7 , демек 859516 санының өзі де 7-ге
бөлінеді.
с)
Егер санның құрамындағы тақ орындағы цифрларының қосындысы мен
оның жұп орындарындағы цифрларының қосындысының айырмасы нөлге тең
немесе 7-ге
Достарыңызбен бөлісу: 
