Сценарийлері Сценарии мероприятий воспитательной работы Семей, 2013
жүктеу/скачать 1,51 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1-жүргізуші
- Құрманғазының «Серпер» күйі орындалады 1-жүргізуші
- «Қырандар» тобы
- «Менің Қазақстаным» әні орындалады.
Мемлекеттік тіл – менің тілімҚазақстан Республикасының мемлекеттік тілі – қазақ тілі. Мемлекеттік тілді меңгеру – Қазақстан Республикасының әрбір азаматының парызы.Қазақстан Республикасының «Тіл туралы» Заңына сәйкес қазақ тілі республикамыздағы негізгі тіл – мемлекеттік тіл болуына орай оның қолданылу аясы, бедел-мерейі мемлекет ішінде ғана емес, халықаралық қатынастар деңгейіне дейін артып келеді. Осыған байланысты қазақ тілін оқу мен оқытуды жан-жақты зерттеп, дамыту жауапкершілігін алға тартып отыр.Әрине, әр халықтың тілі өзіне ерекше құрметті. Тілдің байлығы, сөздік қорының өсуі халықтың өзіне байланысты.Халықтың тілін білсең, оның жанын сезінесің, тіл арқылы бүкіл адамзатқа тән гуманистік идеяларға қол жеткізуге болады. Мақсаты: Тыңдаушыларға мемлекеттік тілді білудің маңызы жайлы айту және оны құрметтеуге үйрету, қазақ тілі туралы мақал-мәтелдер, өлең, тақпақ, нақыл сөздер айту арқылы тыңдаушының сөздік қорын молайтып, тіл байлығын дамыту. Жүргізуші: Құрметті қонақтар, тыңдаушылар! Қазіргі таңда еліміз өз тәуелсіздігіне қол жеткізгеннен кейін мемлекеттік тіліміз – қазақ тілі болып бекітілді. Қазақстан Республикасының «Тіл туралы Заңы» күшіне енді. Болашағымызды баянды етер басты қаруымыз – тіліміз.«Адамға екі нәрсе тірек тегі,Бірі – тіл, бірі – ділің жүректегі», – деп Жүсіп Баласағұн бабамыз айтқандай кез-келген мемлекеттің, елдің ең негізгі рәмізі де, ұраны да, тірегі де сол елдің ана тілі болмақ.Біздің ана тіліміз – қазақ тілі. Біздің Отанымыз – Қазақстан. Қазақстан Республикасының өз елтаңбасы, әнұраны, туы бар. Сонымен қатар өз тілі бар. Көп тіл білсең көкжиегің кең болар, Құрметтейді кісі екен деп төрге озар. Қай елде жүрсең де бұл дұрысы, Мемлекеттік тілді үйренген жөн болар, – демекші, «Мемлекеттік тіл – менің тілім» атты сайысымызды бастауға рұқсат етіңіздер. 1-жүргізуші: Қазақ тіліміз – ана тіліміз. Ана тіліміз мемлекеттік тіл болып үлкен мәртебеге ие болды. Ол біздің қазақ халқы үшін зор қуаныш. 2-жүргізуші: Біз ана тілімізді – халқымыздың мәдени дәрежесін көтеруге пәрменді құрал болып отырған, мемлекеттік тіл мәртебесіне ие болған қазақ тілін терең де тиянақты меңгеруіміз керек. 1-жүргізуші: Жанар, сен білесің бе, Қайда жүрсем де, қандай адам болсам да бақыттымын деп сезінемін. Бақытымның бастауы – халқыма бас иемін. Халықты сүйген соң, туған тілімді де сүйемін, сол тілде жырлағым келеді. 2-жүргізуші: Талғат, мен де сен сияқты өз тілімді жырласам, қазағымның қара топырағынан жаралған тал шыбық бүршік атардай сезіледі. Бойымдағы әлдебір күш серпіліп, аласұрғандай болады. Қымбат маған ана тілім, бал тілім, Қымбат маған дала тілім, ар тілім. Ақ сүтімен бірге сіңген бойыма, Ана тілім – ардақ тұтар алтыным.
Жырлап өткен Ыбырай мен Абайлар Қасиетті менің ана тілімде, Өшпес мәңгі алаулаған арай бар. 2-жүргізуші: Құрметті қонақтар! Ортаға бүгінгі сайысымызға қатысқалы отырған «Білімділер» мен «Қырандар» тобын шақырамыз. 1-жүргізуші: Мерекеге бүгін бақ күні, Егеменді елімнің. Желбірейді көк туы, Түсіндей боп көгімнің. «Елім менің» әні орындалады. 2-жүргізуші: Ал енді, туған еліміздің тілін ардақтап, сол тілде сауатты жазып, ойымызды жеткізе білсек, нұр үстіне нұр болар еді. Оны біз бүгін өткелі отырған «Мемлекеттік тіл – менің тілім» атты сайысымыз арқылы көз жеткізбекпіз. Сайысымыз әртүрлі тапсырмалардан тұрады. Бірінші бөлімде «Сәлемдесу» немесе таныстыру. «Әдепті елдің баласы Алыстан сәлем береді» – дейді данышпан халқымыз. Әр топ өзінің мүшелерімен таныстырып, төс белгісін, шығарған қабырға газеттерін түсіндіріп, ұранын айту керек. Сәлем берем халқыма, Сәлем берем жалпыңа. Сәлемдесу кіреді, Ата-дәстүр салтына. (Әр топ өзін-өзі таныстырады). 1-жүргізуші: Екінші бөлімде «Тақырыптық әңгіме құру» Қазақпыз – қыз өсірген іңкәр қылып, Қазақпыз – ұл өсірген шырқап жүріп. Қазақпыз – құс та салып, ат жаратқан, Сайысқа түскен және тұлпар мініп. Берілетін тақырыптар: «Қазақстан», «Наурыз», «Қызылорда», «Қазақтың әдет-ғұрыптары» Өнерлі адамдарға кім жеткен, Әр салада небір өнер көрсеткен. Екінші сайысты біз бастайық, Өнерлінің әрқашан да өрісі кең. 2-жүргізуші: Мақал-мәтелдер талай замандар бойы қалыптасқан, ұрпақтан-ұрпаққа ауысып келе жатқан асыл мұра. Сондықтан да сайысымыздың үшінші бөлімі мақал-мәтелдерге арналады. «Кім көп мақал-мәтел біледі?» Мысалы:
Өнер алды – қызыл тіл Тіл тас жарады, тас жармаса бас жарады. Бас кеспек болса да, тіл кеспек жоқ. Шебердің қолы ортақ, шешеннің тілі ортақ Ең ащы да – тіл, ең тәтті де – тіл, ең жұмсақ та – тіл, ең қатты да – тіл. Қотыр қолдан жұғады, пәле тілден жұғады Білекті адам бірді жығады, білімді адам мыңды жығады. Құрманғазының «Серпер» күйі орындалады 1-жүргізуші: …Әр адамның азаматтық қасиеті мен мәдениеті өз халқын, өзінің елін қалай сүюімен, білуімен, ардақтауымен өлшенеді. Бұл азаматтық борышты ақын қалай жырлайды? Кешіміздің 4-бөлімі ақындардың өлеңіне арналады. «Білімділер тобы»: Туған тілім – тірлігімнің айғағы, Тілім барда айтылар сыр ойдағы. Өссе тілім мен де бірге өсемін, Өшсе тілім мен де бірге өшемін.
Сүйемін туған тілді – анам тілін, Бесікте жатқанымда-ақ берген білім. Шыр етіп жерге түскен сәттерімнен Құлағыма сіңірген таныс үнім.
Ана тілі – асыл күні бабамның, Қуатымсың ақ сүтіндей анамның. Сәби шақтан бесігіме жыр тыңдап, Туған тілді жаттап өскен баламын. «Оң жол ізде өмірде көп ойланып, Алдыңнан атар таңың арайлап. Азаматы бар ел деп – бұл қазақтың, Талай жұрт құрметтесін қарай қалып».
Ана тілің – арың бұл Ұятың боп тұр бете Өзге тілдің бәрін біл Өз тіліңді құрметте, – деп енді ортаға топ басшыларын шақырамыз.\Жүргізуші: «Анамыздың ақ сүтінен бойымызға дарыған тілімізді ұмыту – бүкіл ата-бабамызды, тарихымызды ұмыту» деген Б.Момышұлы. Ана тілімізді құрметтеп, сүйе білейік. Мемлекеттік тілде көп оқып, бір-бірімізбен қазақша сөйлесейік. Бүгінгі ұрпақ ана тіліне жетік, білімді, мәдениетті болуы шарт.
Әділқазылар сайыс қорытындысын айтады. Тіл бірлігі – ел бірлігі 
I - жүргізуші: Қайырлы күн! Ана тілін ардақ тұтар тіл жанашырлары! II - жүргізуші: Армысыздар, өрлі де, асқақ рухты тәуелсіз елдің жас ұландары! Қазақстан Республикасы халықтарының тілдер күніне арналған салтанатты жиынды ашық деп жариялаймыз! (Әнұран) І – жүргізуші: Қайта туды қазағымның ай – күні, Күннен – күнге асар ма екен айбыны? Жетпіс жылда өтті талай кешуден, Қатар көріп шаттық , табыс, қайғыны. ІІ – жүргізуші: Қазақпын мен, қазақтың бөлшегімін, Қажеті не басқаның өлшемінің. Қазақ деген жалғыз ұлт мен боламын, Енді міне жетеді көпке үнім. І – жүргізуші: Ана тілі - әр адамның өз ұлтының жан дүниесі мен мәдениетінен ғасырлар бойы жиған рухани азығынан нәр алатын кіндік тамыры. ІІ – жүргізуші: Біздің ана тіліміз – қазақ тілі. Ол тек отбасы , ошақ қасының ғана тілі емес, мемлекеттік тіл! І – жүргізуші: 22 – қыркүйек – Қазақстан Республикасы халықтарының тілдер мерекесі. Бұл – барша елге ортақ, жалпы халықтық мереке, барлық ұлт өкілдеріне көрсетілген құрмет. ІІ – жүргізуші: Бүгінде Қазақстан Республикасының Тіл туралы Заңына 20 жыл толып отыр. (пауза жасалады.) І – жүргізуші: Ерлік, елдік, бірлік, қайрат, бақ - ардың, Жауыз тағдыр жойды бәрін не бардың. Алтын күннен бағасыз бір белгі боп, Нұрлы жұлдыз, бабам тілі , сен қалдың. ІІ – жүргізуші: Қазақ халқы бар тарихын көшіп жүріп өткізсе де, батпаққа батырмай, құмға шашпай, жұртына қалдырмай, шабындыға алдырмай, барлық жинаған сөз байлығын, күйі мен жырын бізге жеткізді. ...Толғауы тоқсан қызыл тіл, Сөйлеймін десең өзің біл... (дауыс, фон) Нұртуғанның термесі «қанекей тілім сөйлеші» 1.Осы жерде терме орындалады. 2.Термені айтқан адам Абыз кейпінде Тілді аманаттайды. Сахналық көрініс: І оқушы: (сахна сыртынан дауыс) Мен заманымда қандай едім? Мен ақын, шешен, ділмар бабаларыңның бұлбұлдай сайраған тілі едім. Мөлдір судай таза едім. Жырға соққан толқындай екпінді едім. Мен наркескендей өткір едім. Енді қандаймын? Кірленіп барамын, былғанып барамын. Жасыдым, мұқалдым. Мен не көрмедім? Маған әкеліп араб пен парсыны қосты. Бертін келе шүлдірлетіп ноғайды, былдырлатып орысты араластырды. Бір күндерде мені мүлде жоқ қылғысы келгендерде болды. Өліде үшбақы болғыр Абайға өкпем жоқ. Тіріде маған ара түсушілер аз болды. Мен жылы сөзді, алдымен айналып кетейін, осы күнгі Ахмет деген кісіден ғана естідім. Төле би: Жасыма! Уа, халқым! Көсіле шабар жерің бар! Тау көтерген елің бар, Қол бастайтын ерің бар. Атадан қалған сара жолың бар, Сөз қадірін біліңдер! ІІ оқушы: (сахна сыртынан дауыс) Төңкеріске шейін көрмегенім қалған жоқ. Төңкеріс болмаса, бейшара қазақ менен айырылатын да шығар деп едім. Төңкеріс болды. Қазақтың көзі ашылды. Қазақтың көзі ашылған соң, менің де күнім туды ғой деп қуанушы едім. Молдалардың тілмаштардың қол жаулығы болудан құтылдым ғой деп ойлаушы едім. Оның үстіне қазақ тілі – мемлекеттік тіл болсын деген заң шықты. Төбем көкке төрт елі жетпеді. Бірақ не керегі бар, босқа қуанған екенмін... Қазыбек би: Налыма! Біз қазақ деген мал баққан елміз. Бірақ ешкімге соқтықпай, жай жатқан елміз. Елімізден құт береке қашпасын деп, жеріміздің шетін жау баспасын деп, найзаға үкі таққан елміз. Ешбір дұшпан басынбаған елміз. Басымыздан сөзді асырмаған елміз! ІІІ оқушы: (сахна сыртынан дауыс) Жанның бәрі теңдік алып жатқан кеңес үкіметінің тұсында менің бұтымды бұт, санымды сан қылып, кім көрінген созғылай бастады. Өзгені не қылайын, отаршылдық саясатын қолданбас-ау дейтін білім кеңесі екеш білім кеңесі де мен аямады. Әйтеке би: Тамыры суда тұрса да Уақыты жеткенде Қурамайтын құрақ жоқ. Тек жақсыдан өлмейтін сөз қалады. 3.8 – сынып оқушысы «Қазақ тілі туралы» өлең оқиды. І – жүргізуші: Туған тілім! Тас бұлақтың тұнығы да сенде! ІІ – жүргізуші: Туған тілім! Ана сүтінің жұғымы да сенде! І – жүргізуші: Туған тілім! Райхан гүлдің жұпары да сенде! ІІ – жүргізуші: Туған тілім! Мәжнүн ғашықтың іңкәрі де сенде! І – жүргізуші: Туған тілім! Қыран құстың жанары да сенде! (Пауза жасалады.) І – жүргізуші: Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Көп ұлтты мемлекет үшін мемлекеттік тіл өте қажет. ІІ – жүргізуші: Мемлекеттік тіл-көп ұлтты елдің барлық халқын саяси-мәдени бірлікке ұйымдастырудың басты құралы. І – жүргізуші: Олай болса, қазақ тілін жете білу арқылы біздер өнер мен білімнің, мәдениет пен ғылымның биігіне жетіп, өз халқымыздың өткен – кеткенін зерделеп, оны әлемге таныта аламыз. Өз тілімізді құрметтеу арқылы басқа тілді де үйреніп, мәдениетін қадірлейміз. ІІ – жүргізуші: Елімізде қазақ тілінің мәртебесін өсіріп, мемлекеттік тілді қастерлеп, мемлекеттік тілдің өз тұғырына қонуына атсалысып жүрген өзге ұлт өкілдері қаншама. І – жүргізуші: (қонаққа сөз беріледі) Құттықтау сөз Еремина Любовь Феодоровна 1. орыс,ағылшын тілінде өлең оқылады 2. ән «Құс жолы» І – жүргізуші: Біз – ежелден ер деген даңқы шыққан халықпыз! ІІ – жүргізуші: Біз - ел бірлігі жолында әрқашан намысын бермеген халықтың ұланымыз! І – жүргізуші: Біз – алтын күн бедерленген көк байрақты әлем биіктерінде желбіреткен бейбітшіл елдің азаматымыз! ІІ – жүргізуші: Біз – кең байтақ жерінде бірлігі жарасқан алуан ұлт ұлыстан тұратын бір тұтас халықпыз! І – жүргізуші: Біз – атадан мұраға қалған қасиетті тілімізді қадірлей білетін ұрпақпыз! ІІ– жүргізуші: Ана тілі – біздің ар-ождан, адамгершілігіміздің айнасы. Адам ана тілімен бақытты, Ана тілімен асқақ . І – жүргізуші: Бұл жанды тіл – менің азат тілім, Жадымда талмай самғар қанат тілім. Жыры - қуат, сөзі – ана уызындай, Бірге: Жасай бер, ана тілім – Қазақ тілім! ІІ– жүргізуші: Тіл мерекесі аясында ұйымдастырылған шараларға атсалысып, қатысуларыңыз сұралады. Жоспармен таныстырып шығу. Ән «Атамекен» І – жүргізуші: Ана тіліміздің мәртебесі асқақтай берсін! ІІ– жүргізуші: Ана тіліміз тек биіктерден көрініп, өркендей берсін! Салтанатты жиынды жабық деп жариялаймыз. жүктеу/скачать 1,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|