Гүлдің пішіні
|
Гүлдер пішіні бойынша екіге бөлінеді – дұрыс гүл және бұрыс гүл.
Дұрыс гүл – гүл жазықтығына бірнеше сығық жүргізгенде теңдей бөлікке бөлінеді, яғни сәулелі симметриялы. Мысалы, мақта, қызғалдақ, итмұрын, алма, түймедақ, т.б.
Бұрыс гүл – гүл бөлімдеріне теңдей бөлу үшін бір ғана сызық жүргізуге болады, яғни екі жақты симметриялы. Мысалы, сәлбен, соя, асбұршақ, т.б.
|
Қос жынысты гүл
|
Бір гүлде аталық пен аналықтың бірге болуы.
|
Дара жынысты гүл
|
Бір гүлде тек аталық немесе тек аналық болады.
|
Жыныссыз гүл
|
Аталық және аналық мүшелері дамымайтын гүлдер. Оған гүлкекіре, күнбағыстың себет гүлшоғырының шетіндегі гүлдер жатады.
|
Гүлдің өсімдікте орналасуы
|
Өсімдіктер гүлдерінің орналасуы бойынша 2 түрлі болады:
а)Бір үйлі өсімдік. Аталық гүлдер мен аналық гүлдердің бір өсімдікте болуы. Олар – жүгері, орман жаңғақ, асқабақ, қайың.
ә)Екі үйлі өсімдік. Аталық гүлдер бір өсімдікте, аналық гүлдер екінші өсімдікте болады. Мысалы, қарасора, қалақай, тал, терек.
|
Гүл формуласы
|
Гүл бөліктерін бас әріптермен белгілеу, символикалармен көрсету және сан арқылы қанша екенін жазу. Мысалы: аталық гүл ♂, аналық гүл ♀, дұрыс гүл * немесе +, бұрыс гүл ↑. Егер гүл бөлімдері біріккен болса () – ға алынады, көп болса ∞ белгі жазылады. Тостағанша, күлте, аталық пен аналықтар санын сандармен көрсетеді. Халықаралық атауда тостағанша Са (Саlyx), күлте Со (Corolla), жай гүлсерік Р(Periqonium), аталық А(Androeceum), аналық G (Gynoeceum).
Мысалы: Асбұршақ гүлінің формуласы: Са(5)Со3+(2)А(9)+1 G1
Қазақша атауда тостағанша -Т, күлте - К, Аталық – А, аналық – Ж(жатын). Мысалы:
Қызғалдақ гүлінің формуласы:
К3+3А3+3Ж(3)
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |