Сиыр етінен жасалған балық Балық жаппай түсінікте - түздалған және ауада кептірілген балық омыртқасы. Дегенмен, біз сиыр етінен балық дай- ындайтын боламыз, ол (пішіні бойынша) нағыз балыққа үқсас.
8
Бастырма - сиыр етінен жасалған қақталған кесек ет, бүрынғы Осман империясының аумағында орналасқан елдердің асүйлеріндегі тағам. Енді сойылған кесек етті түздайды, сосын артық сүйықтықты кетіру және кесу үшін ыңғайлы пішінге келтіру үшін (түз жағып) ауыр заттың астына қояды.
Сосын сарымсақ, қызыл және қара бүрыштың үгітілген түқымдары, сонымен қатар, сүйық қамыр консистенциясын- дағы көгілдір бойдана қоспасына салады.
Алынған бөліктерді кептіру үшін жаяды.
Ысталған маринадталған ет - пастромамен шатастырмау керек.
Технологиядағы үқсас жағы - қатты заттың астында үстау.
Сиыр етінен жасалған сарделькалар
Сарделька - біркелкі қүрылымды шүжықтың шегілген етінен жасалған және цилиндрлік (созылмалы-сопақ) пішінді ет өнімі немесе жай ғана қалың және қысқа сосиска. Сарделька Мюнхенде шамамен 150 жыл бүрын ойлап шығарылған.
Сапалы өнімнің кесілген жері ашық қызғылт түсті және біркелкі жүмсақ консистенциялы болады.
Шүжық өнімдерінен басқа компания қосымша түшпара өндіруді жоспарлап отыр.
Маркетинг жоспары және нарық талдауы.
Орташа есеппен статистика деректері бойынша бір қазақстандық жылына шамамен 6,7 кг шүжық өнімін түтынады. Бүл ретте түтыну бойынша көшбасшы жартылай ысталған шүжықтар (шүжық өнімдерін түтынудың 45%). Пісірілген шүжыққа түтынылған шүжықтың шамамен 35% келеді, 20% сосискалар мен басқа өнімдерге келеді. Сонымен қатар, шүжық өнімдерін түтыну нормасы ауыл түрғындарында 2 есе жоғары.
Шұжық өнімдерін таңдау барысында аса маңызды сәттер келесілер болып табылады:
Өнімнің сыртқы түрі. Консистенция, түс, иіс. Түтынушылар бәрінен бүрын көзбен таңдайды.
Екінші орында жеке тұтыну тәжірибесі түрады. Бүл фактор азық-түлік тауарлары үшін әдеттегі оқиға, себебі адамдар бәрінен бүрын бүрынғы сатып алу және түтыну жеке тәжірибесіне негізделетін болады.
Әрине, түтынушылар үшін өнім бағасы да маңызды. Жақсы шүжық арзан түруы мүмкін емес деген түсінік қалып- тасқан.
Сонымен қатар, өндірушінің аты секілді фактор маңызды. Бренд көбінесе қүрастырушы келбет, түсінік болып табы- лады, оның көмегімен түтынушылар үшін шүжықты таңдау жеңілірек болады. Өндірушінің аты сапа мен баға деңгейінен, таныстардың үсынымдарынан түрады. Сондықтан азық-түлік өнімдері нарығындағы жақсы ат «қымбат түрады».
Ет және ет өнімдері нарығының негізгі субъекттері келесілер болып табылады:
шаруа (фермерлік) қожалықтары;
жеке қосалқы қожалықтар және ет өндіретін ауыл шаруашылық кәсіпорындары;
өндіру қүралдарымен ет азық-түлік кіші кешенінің екінші және үшінші аумағын қамтамасыз ететін кәсіпорындар;
ет және ет өнімдерін өндіру және сату үрдісін жүзеге асыру үшін жағдайларды қамтамасыз ететін нарықтық ин- фрақүрылымның кәсіпорындары және жеңіл өнеркәсіп кәсіпорындары.
Қазақстанда жоғары сапалы өнімді үсынатын жоғары технологиялық және заманауи өндіріс ретінде жаңа кәсіпорын- ды үсыну қажет.
Бастапқы кезеңде өнімді шығаруды бастағанға дейін 1-2 ай бүрын мал шаруашылығының өнімін өндіруді бастау тура- лы мақалаларды баспаға жариялаумен PR компания және отандық тауар өндірушісінің жарнамасын жүргізу қажет.
Сүранысты қалыптастыру және өткізуді ынталандыру келесі сәттерге байланысты жоспарлануда:
Сапалы өнім;
Басқалармен салыстырғанда бағалардың салыстырмалы төмен деңгейі;
Білікті қызметкерлер қүрамы;
Заманауи жабдық;
Сүранысты ынталандыру жөніндегі бағдарламаларды іске асыру.
Шүжық өнімдерінің нарығында бәсекелестер өте көп екенін айтып кету қажет. Мүнда нақты көшбасшы жоқ. Т0П-20 нарықтың тек қана 35% алады. Бәсекелестік деңгейі өте жоғары, әсіресе жергілікте деңгейде. Дегенмен, нарықта үлкен қүбылмалылық жоқ. Ойыншылардың жағдайы барынша түрақты әрі сенімді. Дегенмен, нарықта шыққан жері белгісіз шүжықтар, дәлірек айтқанда, қаптамасына қатысты талаптар сақталмаған өнімдер үлесі жоғары.
Жарнамалық акциялар өткізу жоспарланып отыр: көтерме компаниялармен өзара тиімді жағдайларда ынтымақтастық туралы келісу,
нарықтарда өзінің бөлшек сауда нүктелерін үйымдастырумен айналасу;
ауыл шаруашылық тауардың апта сайынғы жәрмеңкелеріне қатысу;
мемлекеттік сатып алуға қатысу;
БАҚ жарнамалық акция өткізу;
аудан және облыс әкімдігінің қолдауымен шарттар жасасу бойынша облыстың сауда компанияларымен жүмыс жасау;
плакаттар шығару;
қоғамдық сатып алу орындарында және сауда нүктелерінде өнімнің дәмін татуды үйымдастыру;
Сауатты маркетингтік саясаттың және күркетауық етін жылжытудың белсенді тәсілдерінің арқасында нарықта по- зициялардың бекітілуіне және өндіріліп жатқан өнімге мақсатты аудиторияның назарын тартуға қол жеткізуге болады.
Технологиялық үрдіс.
Шүжық өнімдерін дайындау үшін мыналар қолданылады: сиыр еті және шошқа еті, жылқы еті және тауық еті, субөнім- дердің жеке түрлері. Шикізат ретінде сатып алынған кез келген ет мүқият санитарлық-гигиеналық және ветеринарлық бақылаудан өтеді!
Жоба сауалнамасы:
Инвестициялық жобаның мақсаттары: «кеспе» макарондарын өндіру жөніндегі цехін ашу.
Өнімі: макарон өнімдері.
Жоба құны: 9 125 000 теңге.
Өзін өзі ақтау мерзімі: 5 жыл. Жоба тұжырымдамасы
Жоба түжырымдамасы «кеспе» макарондарын өндіру жөніндегі цехін ашуды көздейді.
Макарон өнімдерін өндіруді үйымдастыру үшін алаңы 200 м2 үй-жай қажет. Жоба аясында қолайлы үй-жайды жалға алу жоспарланып отыр. Өндірістік үй-жай «Азық-түлік өнімдерін өндіру жөніндегі кәсіпорындарға арналған санитарлық ережелер» талаптарына сәйкес келеді: ыстық және суық сумен жабдықтау коммуникациясын, жарық беруді, желдетуді, жылуды жүргізу қамтамасыз етілген; үй-жай қабырғалары кафельді плиткамен әрленген, канализацияға ағынды қамтама- сыз ететін мозаикалы едендер дайындалған. Берілген электрлік қуаттылық белгіленген мағыналарға сәйкес келеді.
Сипатталған үрдістерде қолданылатын барлық жабдық, көлік және шығыс материалдары сапасы бойынша барлық заманауи талаптарға сәйкес келеді және қолдануға үсынылады.
Жоба түжырымдамасы келесілерді көздейді:
өнеркәсіптік қызмет үшін үй-жайдың мақсаттылығы;
өнімнің әлеуетті түтынушыларына қатысты жақындық;
көлікпен жету;
үй-жайдың жоспарының жарамдылығы;
жалақы қоры айына 320 000 теңге 4 қызметкер;
жүктеудің жоспарланған көрсеткіштеріне шығу барысында компания 5 жыл ішінде 224 тонна макарон өнімдерін сатып, 116 млн теңге көлемінде пайда әкеледі;
алаңы 201,5 ш. м өндірістік-қоймалық үй-жайды жалға алу. Жабдық: макарон өндіруге арналған технологиялық желілер, соның ішінде:
пресс;
кептіргіш шкаф;
елегіш;
тасымалдағыш;
Жоба бойынша жалпы инвестициялық шығындар МТ7-350 «кеспе» макарондарын өндіруге арналған желіні сатып алудан түрады.
Жоба бойынша инвестициялық шығындардың сметасы:
Шығындар түрлері бойынша инвестициялар құрылымы
Сома, мың теңге
%
Қарыз қаражат, мың теңге
%
Жеке қаражат, мың теңге
%
Макарон өндірісіне арналған желі, шикізат
9 125
100%
9 125
100%
-
0%
Барлығы
9 125
100%
9 125
100%
-
0%
Өнім сипаты
Макарон өнімдерінің пайда болу тарихы көптеген ғасырларға созылады. Макарон жасау туралы алғашқы мәліметтер
бізге Мысырдан біздің эрамызға дейін IV мыңжылдықтан келген. Макарон өнімдерін дайындау мәдениетін әлем бойынша
римдіктер таратқан деп саналады. Мәлім болғандай, Рим алпауыт қала болған, азық-түлікті сақтау проблемасы қиын-
дық тудырған. Римдіктер бірден тамаққа қосылатын жұмыртқа шикі пастасын жасаған - онымен бірге ет, балық немесе
көкөністерді бұқтырған. Макарондар заманауи түрінде бізге шығыстан келген. Еуропада макарондар 1292 жылы Қытайға
өзінің кезекті саяхатынан алып келген Марко Полоның арқасында таратылған деп саналады. Өнім өте дәмді тағам болып
саналған және тек қана бай адамдар үшін қолжетімді болған. Сұрыптары мен түрлерінің үлкен көлемі, дайындау қара-
пайымдылығы, барынша ұзақ сақтау мерзімі, сонымен қатар, керемет дәмдік қасиеттері макаронды соншалықты танымал
етті, қазір онымен ешкімді таңқалдыра алмайсың.
Негізгі шикізат - ұн қаланың көтерме сауда нарықтарында өз қаражаты есебінен сатып алынады. Ұнды сатып алу қа-
жет болған жағдайда жүзеге асырылады, бірақ міндетті үшкүндік қор көзделген. Өндірістік үрдіс инфрақұрылымы электр
қуатын, ауызсу, газ, бу қолдануын көздейді. Ауызсумен технологиялық үрдіс қалалық желіден қамтамасыз етіледі.
Маркетинг жоспары және нарық талдауы.
В некоторых странах макароны даже стали национальным блюдом. В Казахстане, по результатам исследования Media
МагКейбір елдерде макарон тіпті ұлттық тағамға айналған. Қазақстанда TNS Gallup Media Asia компаниясы жүргізген
Media Marketing Index1 зерттеуінің нәтижелері бойынша макарон өнімдерін халықтың 97% тұтынады (1-диаграмманы
қараңыз).
Қазақстанда макарон өнімдерін тұтыну, %
ММІ деректері бойынша - сауалнама Қазақстанның халық саны 100 мың жэне
одан көп 20 қаласында, жасы 15 бастап және одан жоғары адамдар арасында жүр-
гізілген. Іріктеу көлемі 3000 сұхбаткерден тұрады. Сауалнама 2008 жылғы қыркүй-
екте жүргізілген.
Макарон өнімдерінің маркаларын білуін және тұтынуын талдау барысында білуі
сонымен қатар, тұтынуы бойынша үлкен алшақтықпен «Сұлтан» маркасы ұсынған
отандық өндірістің өнімі көшбасшы болып тұрғанын байқауға болады. Бұл марка-
ны макарон өнімдерін тұтынушылардың 91% біледі. «Сұлтан» маркасының тұты-
нушылар саны макарон тұтынатын халықтың 81% алады. Көшбасшылар бестігін
білуі және тұтынуы бойынша 13% және 5% тиісінше «Әділ» маркасы аяқтайды
(2-диаграмманы қараңыз).
2-сурет - Макарон өнімдерінің маркаларын білу және тұтыну.