СұЙЫҚ ЖƏне газ механикасынан есептер жинағЫ

Ағынға
тор
тарапынан
бірлік
ауданға
түсірілген
кедергі
күші
/2
əсер
етеді
, 
мұндағы
кедергі
коэффициенті
берілген
. 
Ағынның
тордан
шығаберістегі
жылдамдығын
, 
ауытқу
бұрышын
жəне
қысымын
анықтау
қажет
. 
Берілгендері
: 
, , , , 
.
 
 
2.9 
есеп
. 
Ауа
 
ағысында
 
қалқып
 
тұрған
 
əуе
 
кемесі
 
Суретте
салмағы
кеме
ауа
ағысында
тұр
. 
Қысымы
қоршаған
ауа
қысымы
жоғары
камераға
айдағышпен
(
нагнетатель
) 
беріледі
жəне
осы
камерадан
төменгі
жағындағы
айнала
жасалған
саңылау
(
ауданы
) 
арқылы
ағып
шығып
кетіп
отырады
. 
Айдағыштың
көлденең
қимасының
ауданы
, 
қысымы
, 
камераның
көлденең
қимасының
ауданы
, 
қысымы
. 
Камерадағы
ауа
жылдамдығын
жəне
оның
қабырғасында
пайда
болатын
үйкелісті
ескермеуге
болады
. 
Суретте
көрсетілгендей
кеме
ауа
ағынында
қалқып
тұруы
үшін
айдағыш
арқылы
берілетін
ауа
шығынын
табу
керек
. 
Берілгендері
: 
, ,
, , , 
, , . 

2.10 
есеп
. 
Жел
 
турбинасы
 
Жел
турбинасы
жылдамдығы
тұрақты
болатын
ауа
ағынына
қойылған
. 
Суретте
көрсетілген
ағын
түтігіне
қамтылған
ауа
бөлшектерінің
түгелдей
дерлігі
турбинаның
қалақшасы
арқылы
өтеді
, 
ал
турбина
қалақшасы
 
бұрыштық
 
жылдамдықпен
айналады
. 
1
жəне
4
қималардағы
ағыс
толықтай
біртекті
деп
саналады
. 
Турбина
қалақшасын
идеалды
түрде
жазық
диск
деп
қарауға
болады
жəне
ол
өз
кезегінде
ағыс
қысымына
үзік
-
үзік
əсер
етеді
. 
Жел
турбинасының
айналысынан
пайда
болған
дөңгелектік
жылдамдықты
ескермеуге
болады
. 
Қалақшаларды
ұстап
тұрған
тіреу
ағынға
əсер
етпейді
санауға
болады
жəне
оның
тығыздығы
тұрақты
.
a)
Тіреуге
əсер
ететін
өстік
қысымды
,
,
анықтаңыз
; 
b)
Ағын
түтігіндегі
ауаның
массасын
(
массалық
шығын
)
жəне
ағынның
орташа
жылдамдығын
жəне
жылдамдықтары
арқылы
өрнектеңіз
; 
c)
Идеалды
жел
турбинасының
тиімді
аэродинамикалық
коэффициентін
есептеңіз
; 
d)
Диаметрі
50м
, 
дөңгелектік
жылдамдығы
10м/с
жəне
тығыздығы
1.225кг/м
болатын
турбинаның
тиімді
энергиясын
жəне
тірекке
əсер
ететін
күштің
бойлық
құраушысын
анықтау
қажет
. 
Берілгендері
: 
, , . 

2.11 
есеп
. 
Сұйықтың
 
жоғарғы
 
ыдыстан
 
төменгі
 
ыдысқа
 
құйылуы
 
Сұйықты
суретте
көрсетілген
схема
бойынша
жоғарғы
ыдыстан
төменгі
ыдысқа
түтік
арқылы
құю
керек
. 
Сұйық
төменгі
ыдысқа
үлкен
көлемдік
шығынмен
ағып
шығатындай
берілген
екі
түтіктің
бірін
таңдау
керек
. 1 
кестеде
екі
түрлі
түтіктің
параметрлері
берілген
. 
 
 
 
1 
кесте
- 
Түтіктердің
сипаттамалары
1 
түтік
2 
түтік
, м
 
5 7.5 
, м
 
0.1 0.125 
/
0.0002 0.0004 
Сонда
: 
a)
түтік
бойындағы
ағысты
турбулентті
деп
есептеп
, 
екі
түтіктің
қайсысын
таңдаған
болар
едіңіз
?
b)
қажет
деп
алынған
түтіктің
көлемдік
шығынының
ұзындығы
жəне
көлденең
қимасы
дəл
сондай
, 
бірақ
көлденең
қимасы
: 1) 
тең
қабырғалы
үшбұрыш
; 2) 
квадрат
болып
келетін
түтіктің
көлемдік
шығынына
қатынасын
табыңыз
. 
Берілгендері
: 
=10
м
, 
10 м /с
, 
9.81м/с
.
 

2.12 
есеп
. 
Құбырдағы
 
ауа
 
ағысының
 
шығынын
 
анықтау
Диаметрі
болатын
құбырға
диаметрі
болатын
қимасына
вентуриметр
қойылған
.
 
Ауаны
тұтқырсыз
деп
есептеп
оның
массалық
шығынын
табу
керек
. 
Вентуриметрдегі
қысымдар
айырмасы
∆
, 
ал
оған
кіреберіс
қиамадағы
қысым
мен
температура
сəйкесінше
мыналарға
тең
,
. 
Берілгендері
: 
, , 
∆
, 
,
. 
2.13 
есеп
. 
Көлденең
 
қимасы
 
өзгермелі
 
горизонталь
 
құбыр
 
бойымен
 
ағатын
 
сұйықтың
 
шығынын
 
анықтау
Екі
манометр
түтікшелері
горизонталь
құбырдың
ауданы
жəне
болатын
қималарына
орналастырылған
(
суретті
қараңыз
). 
Егер
манометр
түтікшелеріндегі
су
деңгейлерінің
айрымы
∆
тең
болатын
болса
, 
онда
құбыр
қимасы
арқылы
бірлік
уақытта
ағып
өтетін
судың
шығынын
анықтау
қажет
. 
 
 
Берілгендері
:
∆
, , . 

2.14 
Сұйықтың
 
көлденең
 
қимасы
 
өзгермелі
 
құбыр
 
бойымен
 
ауырлық
 
күші
 
өрісінде
 
ағуы
 
Қимасы
өзгермелі
вертикальды
құбыр
бойымен
тығыздығы
болатын
сұйық
ағып
жатыр
. 
Құбырдың
1-1 
қимасының
диаметрі
, 
ал
2-2 
қимасының
диаметрі
, 
қысымы
тең
. 
Екі
қиманың
арасы
тең
.
 
Сұйық
жоғары
қарай
ағуы
үшін
1-1 
қимасындағы
қысым
 
қандай
болуы
қажет
, 
жəне
керісінше
төмен
қарай
ағуы
үшін
қысым
қандай
болу
керек
. 
Екі
жағдайда
да
сұйықтың
шығынын
деп
есептеңіз
. 
Төменнен
жоғары
қарай
ағыс
үшін
қысымның
жоғалу
коэффициенті
жоғарыдан
төменге
қарай
аққанға
қарағанда
көбірек
. 
 
Берілгендері
:
, , ,
, , , 
, 
.
2.15 
есеп
. 
Ағыншаның
 
краннан
 
ағып
 
шығуы
 
Краннан
су
ағып
жатыр
. 
Ағыншаның
краннан
шыңаберістегі
диаметрі
, 
ал
одан
арақашықтықтағы
қимасының
диаметрі
тең
. 
Ағыншаның
көлемдік
шығынын
анықтау
қажет
. 

2.16 
есеп
. 
Сұйықтың
 
ыдыстан
 
өз
 
салмағымен
 
ағып
 
шығуы
 
Түбінде
кішкене
саңылауы
бар
үлкен
ыдыс
сумен
(
тығыздығы
) 
жəне
керосинмен
(
тығыздығы
 
) 
суретте
көрсетілгендей
етіп
толтырылған
. 
Егер
су
қабатының
қалыңдығы
,
керосин
қабатының
қалыңдығы
болса
, 
онда
судың
саңылау
арқылы
ағып
шығу
жылдамдығын
анықтаңыз
.
 
 
Берілгендері
: 
, , , . 
2.17 
есеп
. 
Көлденең
 
қимасы
 
өзгермелі
 
құбыр
 
Диаметрі
құбырдың
кіреберіс
қимасындағы
жылдамдық
, 
температура
жəне
қысымы
тең
. 
Қысым
бүкіл
ағыс
бойында
жоғалмайды
деп
құбырдың
қимасы
екі
есе
кішірейген
жеріндегі
жылдамдықты
жəне
ауаның
секундтық
шығынын
табыңыз
. 
Берілгендері
: 
200мм
, 
60м/с
, 
310К
, 
2.45 · 10 Па
. 

2.18 
есеп
. 
Потенциалды
 
құйындағы
 
еркін
 
бет
 
Потенциалды
құйынның
жылдамдық
потенциалы
: 
Φ
arctg
.
Жылдамдық
таралуын
жəне
потенциалды
құйынның
еркін
бетінің
төмендеу
заңдылығын
есептеңіз
.
 
 
Берілгендері
: 
, , , .
 
2.19 
есеп
. 
Куэтт
 
ағынындағы
 
циркуляция
 
Тығыздығы
жəне
тұтқырлығы
тұрақты
ньютондық
сұйық
екі
шексіз
ұзын
жазық
пластинаның
арасындағы
кеңістікті
толтырып
тұр
. 
Төменгі
қабырғы
қозғалмайды
, 
ал
жоғарғысы
жылдамдықпен
қозғалады
. 
a)
Каналдағы
жылдамдықтың
таралуын
анықтаңыз
. 
b)
A
аймағын
қамтитын
тұйық
қисықтың
циркуляциясын
есептеңіз
: 
1) 
контур
бойынша
интеграл
есептеу
арқылы
, 
2) 
Стокстың
интегралдық
теоремасы
арқылы
. 
Берілгендері
:
, ,
. 
r 

2.20 
есеп
. 
Құйын
 
сақинасы
 
тудыратын
 
жылдамдық
 
 
Радиусы
жəне
циркуляциясы
Γ
тұрақты
дөңгелек
құйын
жібі
0,0,
нүктесінде
0,0,
жылдамдығын
тудырады
. 
Осы
жылдамдықты
Био
-
Савардың
заңын
пайдаланып
есептеңіз
. 

жүктеу/скачать 1,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: