-Паз, -қор, -қой, -ғой, -кер -гер, -кеш, -хана, -ист, -изм, -бан, -жан, -тал жұрнақтары буын талғамайды, сол күйінде жазылады. Бұл жұрнақтар – қазақ тіліне шет тілінен енген қосымшалар. Мысалы: әсемпаз, әзілқой, еңбекқор, ақылгөй, жұмыскер, арбакеш, дәріхана, мейірбан, сезімтал т.б.
Кірме сөздердегі буын үндестігіне бағынбайтын жағдайлар: Кірме сөздерде дауысты дыбыстар жуан-жіңішке болып араласып келе береді. Мысалы:
араб тілі: кітап, мұғалім, құдірет т.б.
орыс тілі: кино, театр, алгебра т.б.
Х әрпіне біткен сөздерге қосымшалар жуан түрде жалғанады. Мысалы: тарих-тың, цех-тан т.б.
Рк, нк, кс, кт дыбыстарының тіркесіне біткен орыс тілінен енген сөздерге қосымшалар жіңішке түрде жалғанады. Мысалы: парк-тен, танкі-ні, пункт-ке т.б.
Ль әріптерінің тіркесіне біткен орыс тілінен енген сөздерге қосымшалар жіңішке түрде жалғанады. Мысалы: рольді, ролі, рульді, рулі т.б.
Төмендегі көркем әдебиеттерден келтірілген мысалдардағы түсініп, мәнерлеп оқы. 1.Жарысқан қыз-бозбаланы көргенде қойшы Әлжан да бір жасап қалады (Ғ.Мүсірепов). 2. Амантай деген басшы адамымыз бар еді. 3. Ол жалғыз Бурабай көлеміндегі қалаға сырнайшы атанған (С. Мұқанов) 4. Олар мал өсіруші, май жасаушы, түбіттен шәлі тоқушы кәсіпшілігімен айналысатын (С.Мұқанов). 5. Ол екеуінің достық пен туысқандығы, құрбылығы қосылып, заң жүзінде ең бір тәтті, ыстық жақындар болатын (М.Әуезов). 6. Теңгелі жерде теңдік жоқ. Түлкінің қызылдығы өзіне сор. Түстік өмірің болса, кештік мал жи (мақалдар). 7. Ол сөз алып, мінбеге шықты (Ж.Жұмақанов). 8. Кісі аттары жазылған тізім ұзақ оқылды (С.Мұқанов).
Қазақ халқының мінезіндегі ең жақсы қасиет не?
А) жомарттық
B) әдептілік
C)мейірімділік
D) қайырымдылық
Е) кішіпейілділік
