Студенттер мен жас ғалымдардың «фараби әлемі» атты халықаралық ғылыми конференциясы


ТЕМІР СУЛЬФАТЫН ЖӘНЕ НИТРАТЫН СИНТЕЗДЕП АЛУ



Pdf көрінісі
бет213/399
Дата06.11.2023
өлшемі2,6 Mb.
#190003
1   ...   209   210   211   212   213   214   215   216   ...   399
Байланысты:
Сборник конф Фараби Әлемі 2023 химфак-печать

 ТЕМІР СУЛЬФАТЫН ЖӘНЕ НИТРАТЫН СИНТЕЗДЕП АЛУ 
 
Тлеуғабыл Ә.М. 
Ғылыми жетекшісі: 
х.ғ.к., проф. м.а. 
Азимбаева Г.Е.
Қазақ
 
Ұлттық
 
қыздар
 
педагогикалық
 
университеті
 
Жыл сайын Қазақстанда 43-53 млн тонна шамасында темір рудасы өндіріледі жәнеде 
жылына 4,5-5 млн тоннаға дейін темір қалдықтары жиналады.
2021 жылы үш айдың ішінде шетелге 2,4 миллион тоннаға жуық руда мен концентрат 
жәнеде Қазақстандық кәсіпорындар жылына 900 мың тонна темір қалдықтары мен 
рудаларын экспорттаған болса, ал 2022 жылдың 9 ай ішінде 68 654 тонна қара металдан 
жасалған бұйымдар экспортталған [1-3]. 
Сырттан темір өнімдерін сатып алғанша өзіміздің елдегі темір қалдықтарын қайта 
өңдеп қажетті бұйымдар алуға мүмкіндік мол. Сондықтанда біздің зерттеу жұмысымыздың 
мақсаты темір қалдықтарынан қажетті темірдің тұздарын синтездеу болып табылады. 
Зерттелудің мақсаты:
 
темір сульфатының және нитратының синтезделуінің қолайлы 
жағдайын анықтау. 
Зерттеу нысаны:
 
зерттеу нысаны ретінде темір шеге алынды. Еріткіш ретінде 10%, 
20%, 30% H
2
SO
4, 
және 10%, 15%, 20% HNO

қолданылды. 
Темірдің (II) сульфатын синтездеуге қолайлы жағдайын анықтауға 10%, 20%, 30% 
H
2
SO

қолданылды. Реакция жүретін ара-қатынас яғни қаттының сұйыққа ара-қатынасы Қ:С 
= 1:10, Қ:С = 1:20, Қ:С = 1:30, Қ:С = 1:40 болды. Реакция 70-80 
о
С-та 1-8 сағат аралығында 
жүргізілді. 
Темірдің (III) нитратының синтездеуге қолайлы жағдайын анықтауға 10%, 15%, 20% 
HNO
3
қолданылды. Реакция жүретін ара-қатынас яғни қаттының сұйыққа ара-қатынасы Қ:С 
= 1:10, Қ:С = 1:20, Қ:С = 1:30, Қ:С = 1:40 болды. Реакция 70-80 
о
С-та 2-13 сағат аралығында 
жүргізілді. 
Қорыта келгенде темір (II) cульфатының синтезінің қолайлы жағдайы: 10%- күкірт 
қышқылы, Қ:С ара-қатынасы- 1:20, уақыты-5 сағат, температура- 70-80 
o
C, шығымы - 98%, 
түзілген тұздың формуласы - FeSO
4
*7H
2
O. Темір (III) нитратының синтезінің қолайлы 
жағдайы: 20% - азот қышқылы, Қ:С ара-қатынасы - 1:30, уақыты - 5 сағат, температура- 70-
80 
o
C, шығымы- 98%, түзілген тұздың формуласы - Fe(NO
3
)
3
*9H
2
O. 
Әдебиеттер: 
1. 
Қалиев 
М, 
Трахтенберг 
С. 
Қара 
металл 
қалдықтарын 
өзімізде 
өңдеу. 
(
https://mail.kz/kz/news/kz-news/kara-metall-kaldyktaryn-ozimizde-ondeu-usynyldy

2. 
Бек 
Байтас. 
Қазақстан 
қандай 
тауар 
түрлерін 
экспортқа 
шығарады? 
(
https://qamshy.kz/article/59261-qazaqstan-qanday-tauar-turlerin-esportqa-shygharady

3. Economic Research Institute-Qazaqstan/ 10-поставшиков изделий из черных металлов в 
Казахстан (
https://economy.kz/ru/Novosti_instituta/id=5584
)


«Фараби Әлемі» атты студенттер мен жас ғалымдардың халықаралық конференциясы
220


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   209   210   211   212   213   214   215   216   ...   399




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет