198
§3.
Әбу На сыр әл-Фа ра би
1.
Бе ріл ген сұ рақ тар ға жау ап бе ре оты рып, ой ла рың ды «Креа тив ті
мат ри ца» кес те сі не тү сі рің дер. Өз жау ап та рың ды бас қа топ тар дың
жау ап та ры мен са лыс ты рып, өз нұс қа ла рың ды дә лел дең дер.
1. Әбу На сыр әл-Фа ра би дің өмі рі ту ра лы қан дай қо сым ша
ақ па рат бі ле сің дер?
2. «Екін ші ұс таз» атан ған түр кі дү ние сі нің ғұ ла ма сы қан дай
ғы лы ми ең бек тер (трак тат тар) жаз ған?
2.
Мә тін маз мұ ны мен та ны сып, не гіз гі ой ды анық таң дар. Бе ріл ген
мә лі мет тер мен пі кір лер ді өң деп қол да ның дар.
Ата ғы әлем ге жай ыл ған ғұ ла ма
фи ло соф,
Арис то тель ден
кей ін гі
«Екін ші ұс таз» атан ған әл-Фа ра-
би дің түр кі тай па сы ның дәу лет ті
ор та сы нан шық қа ны мә лім. Бұ ған
дә лел – оның то лық аты-жө нін де
«тар хан» де ген атау дың бо луы. Ұлы
ғұ ла ма 870 жы лы Арыс өзе ні нің
Сыр ға құя тын же рін де гі Фа раб
қа ла сын да дү ние ге кел ді. То лық
аты-жө ні – Әбу на сыр Мұ хам мед ибн
Ұз лағ ибн Тар хан әл-Фа ра би. Ту ған
же рі – қа зақ тың ежел гі қа ла сы Оты-
рар ды араб тар Фа раб деп атаған, осы дан ба рып ол Әбу На сыр
әл-Фа ра би, яғ ни Фа раб тан шық қан Әбу На сыр атан ған.
Әл-Фа ра би Арис то тель дің, Пла тон ның, ер те дү ние де гі
Грекия ның бас қа да фи ло соф та ры ның шы ғар ма ла рын түп-
нұс қадан оқыға н. Бі лім ге, із де ну ге де ген құш тарлық тың
же те леуі мен ол жас ша ғын да сая хат жа сап, сол за ман да ғы
мә де ни әлем нің ор та лық та ры: Хо ра сан да, Бағ дат та, Да мас-
кі де (Шам), Алеп па да, Каир де (Мы сыр) бол ған. Өз өмі рі нің
көп жыл да рын Араб ха ли фа ты ның сая си жә не мә де ни
ор та лы ғы бол ған Бағ дат та өт кіз ді. Мұн да ол ғылым-бі лім ді
тия нақ ты мең ге ріп, то лық ты ра ды. Көр нек ті ға лым дар мен
Достарыңызбен бөлісу: