Тағам өндіру процестерінің классификациясы



бет6/21
Дата02.12.2023
өлшемі96,22 Kb.
#194632
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21
Байланысты:
Protsess 1

Cорбция деп (латын тілінен sorbeo –сіңіру) қандайда бір затты (сорбтивті) басқа бір затпен (сорбитпен) сіңірудің кез –келген үрдісін атайды.Механизіміне байланысты сіңіруді адцорбционды, абсорбционды, хемосорбционды және копилярлы конденсациялы деп айырады. Сорбционды үрдістерді сорбцияны қолданып бірдейлі және бірдей емес жүйеден бөлу үшін қолданады.
Абсорбция – барлық сорбинт көлеміндегі бір заттың басқа затпен сіңірілуі. Абсорбция мысал ретінде газдың сұйықтықта еруін айтады. Бұндай үрдісте сіңірілетін затты –абсорбат дейді, ал сіңіретіндерді –абсорбент дейді.
Адсорбция – фазаның бөлу шегінде зат концентарциясының өзгеруі байқалады. Бұл кез –келегн фаза арасының бетінде жүреді және де кез –келген затта адсорбилене алады. Адсорбционды теңдік, демек шектік қабаттың және шектік фазаның арасындағы заттың тең орналасуы динамикалы болады және тез құрылады. Бұндай үрдісте сіңіретін затты –адсорбат,сіңірілетінді –адсорбент деп атайды.
Хемосорбция- химиялық реакциямен жүретін затты сіңіру.
Копилярлы конденсация –микропоралы сорбенттердегі будың сұйылуы.
Бұл сұйықтықтың майысқан менискісінде будың қысымы бірдей температурада сұйықтықтың жазық беткі жағында қаңық будың қысымына қарғанда олармен малынатын тар копилярлларда аз.
Нәтижесінде газ молекуласынның сұйық күйге көшу шамасы өседі және де газдың көлемі азаяды. Осының салдарынан ішке майысқан минискада газдың конденсациясының температурасы қоршған ортаға қарағанда жоғары болады. Сондықтан да газды ортадағы температура конденсация температурасына жақын, бірақ жоғары болмаса, лиофильді материалдан микропоралы сорбиттері енггізілгенмен газдың конденсациясының басталуының басы болу мүмкін. Мұндай үрдіс газдың адсорбциясы сияқты лиофильді микропоралы сорбиттермен сәйкес температуралы режимдерді ұстап қалумен түсіндіріледі.
Кез келеген сорбционды үрдіс фазалар байланысының шегінен кейін басталады, демек адсорбциядан. Шектік сұйық, газ тәрізді немесе қатты фазалар шегі болуы мүмкін.
Десорбция- сорбаттың сорбенттен бөлінуі. Сорбционды үрдіске сіңірудің алынуы (селективті) қасиетті болады. Осындай маңызды қасиет сорбентті таңдау жолымен заттарды бөлу үшін маңызды мүмкіндік тудырады. Сорбционды үрдістердің ағыны кезінде жылулық бөлінеді (кейде сіңіріледі), ал тұйық жүйелерде қысым өзгереді. Және де осыған байланысты сорбциялардың үрдістері, ережеге сай температураның төмендеуімен және қысымның жоғарлауымен жылдамдатылады.
Абсорбция абсорбент және абсорбат қалыптарын тығыз байланысқа алып келетін масса алмастырғыш аппататтарда жүреді. Абсорбердің сызбасы 38.1 суретте көрсетілген. Аппаратқа кіру үшін төменнен сіңірілетін құрамында кейбір сіңіретін компоненттері бар инертті газ жіберіледі, (V шығыны, кмоль/с, ун концентарциясы, кмлоль/кмоль инертті газы), жоғарыдан кіру үшін –сұйық сорбент (W шығыны, кмоль/с), құрамында таза абсорбенттің кейбір сіңіретін компоненттері бар (Хн, кмоль/кмоль). Осылайша дәл емес фазалардың қозғалысы қамтамасыздандырылады. Аппараттан шығу кезінде сәйкес шамалар «к» индексімен белгіленеді. Шығынсыз абсорбаттың материалды байланысының теңдігі мынандай болады: V(yн~yk)=W (xk-xн)=М, мұнда М- біріншіден екінші фазаға берілетін компонент көлемі, кмоль/с. Сорбенттің меншікті шығыны: m=W/V=( yн~yk)/ (xk-xн)
Тағам өндірісінің абсорберлері конструктивті белгілер бойынша жіктеледі. Тағам өндірісінде ең көп таралғандар тұңбалы және тарелкелі абсорберлер.
Тұңбалы абсорбер (скруббер). Нсадкамен толтырылған цилиндрлі бағанды көрсетеді. Сақиналы және хордалы тұңбалар кең таралған. Сонымен қатар тұңбаларды үлкен байланыс ауданын қамтамасыздандыратын және аз гидравликалық қарсылық көрсететін арнайы конструкцияда жиналған ағаш тақтайлардан жасайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   21




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет