Тақырыбы: ХІХ ғ. екінші жартысы мен ххғ. басындағы Қазақстан мәдениеті
жүктеу/скачать 1,36 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тақырыбы: ХІХ ғ.екінші жартысы мен ХХғ. басындағы Қазақстан мәдениеті.
- Ы Алтынсарин Педагог,ағартушы Ғалым,этнограф Жазушы Қазақтың күйшілері
- ХХғасырдың басындағы мәдениет
- Қазақ музыкасын дамытуға үлес қосқандар
- Наым - сенімдер 2.Рухани мәдениет
- Қазақстанда тараған діндер
- І.Ұйымдастыру кезеңі
- ІІ.Жаңа материалды түсіндіру кезеңі
- Сауатсыздықты жою орны және онда оқығандар.
- 2Мектепке қамтылған балалар саны.
- 3 Мемлекеттердің қаржыландырылуы.
- 4 Сауаттылық деңгейі (1926ж.Санақ бойынша)
- 5 Мемлекеттердің қаржыландырылуы
- 1920ж.Қазақстанды зерттеу қоғамы құрылды
| Т а л д ы қ о р ғ а н З а ң к о л л е д ж і
Ашық сабақтар жинағы Талдықорған
Тарих – терең ,тұнғиық ғылым. Адамзат ғұмырының небір қилы кезеңдері соның шежірелі,соқпақты беттерінде жатыр.Тарих беттерінде құпия да көп,қызық та көп.Сонымен қатар,тарих-өткен мен болашақты бір-біріне жалғастыратын көпір деп те айтуға болады.Адамзат өткен тарихынан күш-қуат алып,болашаққа үлкен сеніммен қарайды. Жас ұрпақтың тағдыры олардың бойына ізгілік нұрын себуші ұстаздардың қолында,демек мұғалім-балаларға білім ғана емес,оларды өмір бойы үйренуге үйрететін біздің тәуелсіз мемлекетіміздің болшағын қалап жатқан маман. Еліміздің өсіп өркендеуі бәсекеге қабілетті білімді,білікті жастарға,оларға білім беретін оқытушыларға байланысты десек,үздіксіз білім беру жүйесін қалыптастыру,оқу,тәрбие беруде жаңа инновациялық технологияларды ендіру менорнықтыру және оны жүзеге асыру бүгінгі ұстаздардың басты мәселесі болып келеді. Жеке тұлғаны талантты,жаңалыққа жаны құмар етіп шығару үшін мұғалім оқытудың жаңаша әдістерін қолдану арқылы оқушыны сабаққа деген белсенділігін,шығармашылық ізденісін пәнге деген қызығушылығын,сүйіспеншілігін арттыруда. Сондай-ақ,қазіргі уақыт талабына сәйкес оқытушы-педагогикалық құралдардың бүкіл әлеуетін менгерген,өзін-өзі жетілдіріп отыруға ұмтылып отыратын рухани дамыған әлеуметтік жағынан жетілген шығармашыл тұлға.Оқытушының оқу үрдісін ұйымдастырудағы қолданылатын инновациялар мен жаңа технологиялардың пәрменін осы міндеттерді ойдағыдай орындау барысында пайдаланған оқытушының іс-тәжірбиелері осы жинақта әріптестерінің назарына ұсынылып отыр. Тақырыбы: ХІХ ғ.екінші жартысы мен ХХғ. басындағы Қазақстан мәдениеті. Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушылырды ХІХғ.мен ХХғ. Қазақстан мәдениеті , қазақ әдебиетінің дамуы және қазақ әдебиетінің қайраткерлері: дүниежүзілік мәдениетке қосылған үлесі, осы кездегі театр,музыка,кино,сурет өнерінің дамуымен таныстыру. Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін,танымдық қызығушылығын , белсенділігін дамыту. Тәрбиелік: Оқушыларды өз елінің барлық тарихи құндылықтарын құрметтеуге , мәдениетке деген сүйіспеншілігін арттырып , мәдениетті жалғастырушы жас ұрпақты тәрбиелеу. Сабақтың типі: Жаңа материалды менгеру. Сабақтың әдісі: баяндау,сұрақ,жауап,ой қорыту. Сабақтың пән аралық байланысы: әдебиет,музыка. Сабақтың көрнекілігі: Слайд,сызба ,электронды оқулық мәтіні. Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі; -Оқушылармен амандасу,түгендеу. -Оқушылардың көңілін сабаққа аудару.
табиғатқа
ақын ғылымға адамгершілікке қара сөздері философ аудармашы
Саяхатшы
Этнограф
Ғалым,этнограф Жазушы
2.Тәттімбет Қазанғапұлы (1815-1862) 3.Дәулетекрей Шығайұлы (1820-1887)
1.Біржан Қожағұлұлы (1834-1897жж) 2.Жаяу Мұса Байжанұлы (1835-1929) 3.Ақан сері (Ақжігіт)Қорамсаұлы (1843-1913жж) 4.Ықылас Дүкенұлы (1843-1913жж)
Демократиялық бағытта дами бастаған С.Торайғыров, С.Дөнентаев,Т.Ізтілеуов,М.Көпеев т.б. Абайдың талантты шәкіртті – Шәкәрім Құдайбердіұлы (1858-1931жж) еңбектері тарих,философия,музыка,әдебиет,дін саласын қамтыды. Қазақ музыкасын дамытуға үлес қосқандар: К.Әзірбаев,Балуан шолақ баймурзин,Қазанғап Тілепбергенов ,Дина Нұрпейісова,Үкілі Ыбырай,Әміре Қашаубаев. Ауыз әдебиетінің алыбы Ж.Жабаев (1846-1945жж) Нұрпейіс Байғанин халық арасында кең тараған батырлар жырының түп нұсқаларын насихаттады. ІІІ Жаңа сабақты бекіту кезеңі
Ойлан тап ойыны Егер сұрақтарға жауап дұрыс толтырылса алғашқы әріптерін тігінен оқығанда Қазақстанда алғашқыда Фараб деп аталатын қаланың аты шығады.
1.Шоқан оқыған Сібір кадет корпусы қай қалада?(Омбы) 2.1864ж.Ы.Алтынсарин ашқан мектеп қай жерде?(Торғай) 3.»Кел,балалар, оқылық!» өлеңнің авторы кім?(Ыбырай) 4.1860жШоқан қызмет атқарған қала қай мемлекетте?()Ресей 5.ХІХғ.жазба әдебиетінің негізін салған кім?(Абай) 6.»Бес нәрсеге асық бол!» деп Абай айтқан қасиеттердің бірі.(Рахым)
Тест.Жыраулар, ақындар , Әншілер, күйшілер 1.»Жеті жарғы» заңдар жинағын жасауға қатысқан жырау. а/Бұхар ә/Сүйімбай б/Мұхит 2.Құрманғазының Исатай Тайманұлына арналған күйі а/»Балбырауын » ә/Сарыарқа б/»Кішкентай» 3.Абылай ханның сарай жыршысы болған ақын а/Біржан ә/ Бқхар б/Сүйінбай 4.1865жылы Абаймен кездескен ақын а/Сүйімбай ә/Біржан б/Ақан 5.»Балбырауын»күйінің авторы а/ Тәттімбет ә/ Біржан б/Ақан 6.Балқадиша әнінің авторы а/Дәулеткерей ә/Біржан б/Ақан 7.1855ж.Петербургте өнер көрсетіп күміс медальға ие болған күйші а/Құрманғазы ә/ Тәттімбет б/Дәулеткерей 8.70-ке жуық әннің сөздерін өзі жазған ақын-публист а/Ақан ә/Жаяу Мұса б/Мұхит 9.»Құлагер» әнінің авторы а/Мұхит ә/Біржан б/Ақан 10.Сазгердің 40-қа жуық күйлері сақталған.Төре күйлерінің атасы атанған а/Тәттімбет ә/ Дәулеткерей б/Құрманғазы ІV Жаңа өтілген және бұрынғы өткен сабақтарды жүйелеу,қорытындылау кезеңі. 1.Қазақ халық ауыз әдебиетінің қандай салаларын білесіңдер? 2. Батырлар жырылары қалай бөлінеді ? 3.Қазақтың қандай ертегілерін білесіңдер? 4.Тұрмыс-салт жырларының қандай түрлері бар? 5.Үш бәйтерекке кімдер жатады? 6.Бес арыс кімдер? V. Сабақты қорыту және сабақ нәтижесін бағалау.
Ұлы Отан Соғысы кезінде жазушылар, композиторлар,суретшілер кеңес адамдарының ерлігіне арналған шығармалар жазып,халықтың рухын көтеріп,оларды жан аямай еңбек етуге,майданға көмекке шақырды. VІ Үйге тапсырма ХІХғ.екінші жартысы менХХғ. Басындағы мәдениет оқу,сызба жасау. Сабақтың тақырыбы: Казақстандағы көшпенділер өркениетінің ерекшеліктері.Көшпелілер мәдениеті Сабақтың мақсаты: Білімділік:Көшпенділердің материалдық және рухани мәдениеті, діни наным сенімдері туралы білімдерін тереңдету. Олардың көшпелі өркениетке қосқан үлесін көрсету. Дамытушылық: Тарихи санасы қалыптасқан, пәнге қызығушылығы жоғары білімді азамат тәрбиелеу. Тәрбиелік: мәдениеттілікке тәрбиелеу Сабақтың түрі: Жаңа білімді меңгерту Әдісі: Түсіндіру,сұрақ, жауап, ой қорыту Сабақтың көрнекілігі: карта,слайд Тірек-сызба, суреттер, кестені пайдалану. Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру кезеңі Оқу құралын тексеріп түгелдеу Оқушылар зейінін сабаққа аудару Үй тапсырмасын сұрау: Көшпелі өркениет қай кезден басталады? Мал шаруашылығы дамуынының қандай кезеңдерін білесіңдер? Көшпелі мал шаруашылығының қандай түрлері бар? Көшпелі мал шаруашылығының пайда болуына не себеп болды? Көшпелі өркениеттің болғандығын қандай археологиялық ескерткіштерден білуге болады? Сабақтың жоспары: Материалдық мәдениет Рухани мәдениет Жартылай көшпелілердің діни наным-сенімдері Мұғалімнің түсіндіруі  материалдық мәдениет
рухани мәдениет Материалдық мәдениет Мал(төрт түлік) Обалар, күмбездер,баспана(киіз үй) Тастан, шикі кірпіштер тұрғызылған үйлер Киім-кешектер Шеберлердің, әр түрлі материалдардан (алтын, күміс, қола, мыс, қыш, ағаш) жасаған бұйымдары Жазба деректер Дін Ислам діні Табыну Несториан діні Құрбандық Христиан діні Будда діні Рух Наым - сенімдер 2.Рухани мәдениет Зергерлік бұйымдар /аң стилі, бейнелеу өнері/ Әдеп –ғұрыптар Салт-дәстүр Зергерлік бұйымдар /аң стилі, бейнелеу өнері/ Әдеп –ғұрыптар Ұмай анаға табыну Ата-баба аруағына табыну Күнге табыну Отқа табыну Жер-суға табыну Қазақстанда тараған діндер Будда Несториан Ислам Христиан Зороастриз Сабақты бекіту: Материалдық мәдениет деген не? Көшпелілердің материалдық мәдениетінің түрлерін атаңдар. Рухани мәдениеті дегеніміз қандай мәдениет? «Аң стилі» үлгісінде зергерлер нені көрсетуге тырысқан? Көшпелі тайпалардың қандай наным-сенімдерін білесіңдер? Әлемдік діндер көшпелілер арасына қалай ене бастады? Ислам діні көшпелілер арасына тез орныға бастауының себебі неде? Бағалау: Үйге тапсырма: Сабақтың тақырыбы: Қазақстанның мәдени құрлысы.Сауатсыздықты жою.Ғылым,білім,өнердің дамуы.Өнер қайраткерлері. Сабақтың мақсаты: БілімділікҚазақстанның 20-30 жылдардағы мәдениетінің даму ерекшелігін оқытып үйрету. Дамытушылық 20-30 жылдардағы мәдениеті оқыта отырып,қазіргі мәдениетдамуының сабақтастығына көңіл. Тәрбиелік: Өз елінің ұлттық мәдениетінің өсіп-өркендеуіне үлес қосу үшін кәсіптік білімдерін жетік менгеруге тәрбиелеу. Сабақтың түрі: Жаңа білімді хабарлау Әдісі: әңгімелесу,түртіп жазып алу,тірек кестесі,салыстырмалы кесте,тарихи диктант,жоба,пікір алмасу. Көрнекілік: карта , суреттер, сызба, т.б. Сабақтың барысы:
Оқу құралын тексеріп түгелдеу Оқушылар зейінін сабаққа аудару
«Мәдениет адамды тұлға денгейіне көтеретін негізгі құрао».Әл-Фараби. Сабақтаың жоспары: Сауатсыздықты жою:науқаншылдық және оның салдары. Кеңестік білім беру жүйесінің қалыптасуы. Мәдени жаңғыру қарқыны. 1.Мұғалім сөзі:20-30 жылдардағы қазақ даласындағы ағарту саласындағы қалыптасқан жағдайға тоқталу. 2.Қаулы,ережелер,деректерден үзінді. 3.Тірек кесте№1 Сауатсыздықты жою қадамдары. Қаулылар,деректер,жарғы Қызыл отау. «Сауатсыздық жойылсын»ұйымы. Мемлекет тарапынан қолдау. Ұлт зыялыларының еңбегі
№1.Сауатсыздықты жою орны және онда оқығандар.
№2Мектепке қамтылған балалар саны.
№3 Мемлекеттердің қаржыландырылуы.
№4 Сауаттылық деңгейі (1926ж.Санақ бойынша)
№5 Мемлекеттердің қаржыландырылуы
5.Тірек кестесі Идеологиялық өктемдік.
1940ж.Кириллицамен ауыстырылды Пантюркист Панисламист С.Неустроев Қазақстанның батыс өңірінің топырағы мен өсімдігін зерттеді Өлкенің тарихын,этнграфия- сын зерттеді А.Затаевич «Қазақ халқының 1000әні» 
М.Дулатов,АРязано,М.Тынышбаев еңбектері шықты 1920ж.Қазақстанды зерттеу қоғамы құрылды 1926ж.М.Е.Массон Әулиеатада қазба жұмысын жүргізді Қазақ ғылымының қалыптасуы
жүктеу/скачать 1,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
