| 13/ Бүтін санды 2-лік санау жүйесінен 10-дық санау жүйесіне ауыстыру ережесін жазыңыз.
Бүтін ондық санды екілік санау жүйесіне ауыстыру үшін осы санды қалдықтарын белгілеп ала отырып, бөлінді бөлгіштен кіші болғанша 2-ге бөле беру керек. Нәтижесінде қалған бөліндіден бастап, оңнан солға қарай қалдықтарды бір қатарға жаза отырып, ондық санның екілік санау жүйесінде жазылу түрін аламыз.
14/ Қандай санау жүйелері позициялық және позициялық емес деп аталады? Мысалдар келтіріңіз.
Позициялық санау жүйелерінде әрбір цифрдың мәні, осы санның жазылуында тұрған орнына тәуелді. Қазіргі кезде кең тараған позициялық санау жүйелеріне ондық, екілік, сегіздік және он алтылық жүйелер жатады.
Позициялық емес Санау жүйесінде символдың мәні сандағы орналасқан орнына байланысты емес. Бұл жүйенің мысалы ретінде римдік Санау жүйесін, яғни рим цифрларын алуға болады.
15/ Санау жүйесінің негізі деген не?
Санау жүйесінің негізі — санау жүйесін ұсынатын сан. Ондық санау жүйесінде бұл сан 10, ал екілікке — 2, сегіздікте — 8. Он алтылық санау жүйесінде негізі 16 тең.
16/ Есептеу техникасы үшін негізі 2 болатын санау жүйесі неліктен аса маңызды болады?
ЭЕМ-де ақпаратты өрнектеу үшiн екiлiк жүйе қолданылады. Екiлiк жүйеде қосындыда негiздеушi ретiнде 2 санын қолданады. Екiлiк жүйенiң маңыздғы құндылығы – цифрды ұсыну ыңғайлылығы және компьютер аппаратурасының қарапайымдылығы.
17/ ЭЕМ архитектурасында 2-лік белгілеуден 16-лық белгілеуге ауысу неліктен орындалды?
Екiлiк жүйенiң кемшiлiгi – мұнда санды жазу үшiн 0 мен 1 цифрлары көп қажет болады. Бұл адамның екiлiк санды қабылдауын қиындатады. Сондықтан да он алтылық жүйеге көшірілді.
18/Бүтін ондық санды екілік жүйеге ауыстырудың қандай тәсілдерін білесіз? Екілік жүйеден ондық жүйеге ауысу тәсілдері қандай?
Сандарды екілік санау жүйесінен ондық санау жүйесіне ауыстыру үшін, осы жүйедегі санды:
қосындысы түрінде жазып, ондық жүйенің ережесі бойынша арифметикалық операцияларды орындау керек.
Бүтін ондық санды екілік санау жүйесіне ауыстыру үшін осы санды қалдықтарын белгілеп ала отырып, бөлінді бөлгіштен кіші болғанша 2-ге бөле беру керек. Нәтижесінде қалған бөліндіден бастап, оңнан солға қарай қалдықтарды бір қатарға жаза отырып, ондық санның екілік санау жүйесінде жазылу түрін аламыз.
19/Екілік санды қалай сегіздік және он алтылық жүйеге ауыстыруға болады? Сегіздік және он алтылық сандарды екілік жүйеге қалай ауыстырады?
Екiлiк жүйедегi санды сегiздiк жүйеге аудару үшiн екiлiк санды оңнан солға қарай цифрларды үштен жеке-жеке топқа бөледi. Содан кейiн цифрлардың әрбiр тобын кестеде көрсетiлген цифр түрiнде жазады.
Екiлiк жүйедегi санды оналтылық жүйесiне аудару сегiздiкке ұқсас жүредi, тек айырмашылықы әрбiр түрленетiн екiлiк сан оңнан солға қарай цифрларды төрттен жеке-жеке топқа бөлiп, цифрлардың әрбiр тобын кестеде көрсетiлген цифр түрiнде жазады.
Достарыңызбен бөлісу: | 
