Тақырып. Экономика және оның қоғамдағы ролі Тест тапсырмасы
Өндірістік мүмкіндіктер дегеніміз
жүктеу/скачать 54,69 Kb.
|
лекция - 1
- Бұл бет үшін навигация:
- Өндірістік мүмкіндіктердің қисық сызығы
| Өндірістік мүмкіндіктер дегеніміз – технологиялық дамудың белгілі бір деңгейінде қолдағы бар ресурстардың барлығын аса толық және тиімді пайдалана отырып экономикалық игіліктерді өндірудегі қоғамның мүмкіндіктері. Жоғарыда атап өткеніміздей, өнімнің мүмкін шығарылымын өндірістік мүмкіндіктер қисығы сипаттайды.
Өндірістік мүмкіндіктердің қисық сызығы - ресурстарды толық пайдаланудағы баламалы нұсқаларды көрсетеді. Ол әр түрлі тауарлардың арасынан таңдау қажеттілігін көрсетіп, экономикалық мәселенің мәнін бейнелейді.Қисық сызықтың ішіндегі әр бір нүкте ресурстардың толық емес пайдалануын білдіреді. Қисық сызықтан тыс жатқан нүкте мүмкін емес өндірісті, яғни қолма-қол ресурстардың жоқтығын білдіреді. Қисық сызықтың бойындағы нүкте бір тауардың екінші бір тауар өндірумен алмастырылғанын білдіреді. Іс жүзінде барлық қажеттіліктерді қанағаттандыруға өндірістік мүмкіндіктер жетіспейді. Осыған орай келесі маңызды мәселе туындайды. Ол баламалық таңдау мәселесі, яғни қажеттіліктер ішіндегі маңыздысын таңдап, тек соларды ғана өндіру. Мысалы, үкімет қолда бар ресурстарды қандай мақсатта қолдану қажеттігін анықтауы керек. Егер үкімет барлық ресурстарды халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартуға жұмсаса, онда 400 мың бірлік тұтыну тауарларын өндіреді. Ал егер үкімет барлық ресурстарды өндірістік саланы қаруландыру мақсатында жұмсаса, онда 100 мың бірлік құрал-жабдықтар өндіреді. Бірақ үкімет ресурстардың бір бөлігін тұтыну тауарларын, ал екінші бөлігін құрал-жабдықтар өндіруге жұмсай алады. Оны төмендегі кестеден көре аламыз:
Кестеде өнімдер өндірісінің 5 мүмкіндігі көрсетілген. Үкімет осы мүмкіндіктің тек біреуін таңдай алады. Кестедегі мәндерді сызбаға түсіріп көрелік, ондағы барлық нүктелерді қосқан кезде өндірістік мүмкіндіктер қисығын аламыз.
Сонымен, бұл қисық тұтыну тауарлары мен құрал-жабдықтар арасында қандай мөлшерде таңдай алатын мүмкіндігін көрсетеді. Қоғам осы қисықтан жоғары орналасқан нүктедегі өнімдер көлемін өндіре алмайды, өйткені оған оның мүмкіндіктері жетіспейді (мысалыға, І нүктесі). Қисық ішінде орналасқан қандай нүктелер қоғамның тиімсіз жұмыс істеп отырғаның сұреттейді (мысалыға, F нүктесі).
жүктеу/скачать 54,69 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||