Салааралық мемлекеттік бірлестіктер – халық шаруашылығы кешенінің бір жүйесіне кіретін дербес кәсіпорындардың шаруашылық бірлестігі. Бұл біркелкі (біртекті) өнімдер өндірмейтін әр түрлі ведомстволарға жататын кәсіпорындар негізінде құрылатын бірлестіктер.
Шаруашылық ассоциациялар – кәсіпорындардың бір немесе бірнеше өндірістік- шаруашылық қызметті бірігіп атқару мақсатымен белгілі шарт негізінде құрылған бірлестіктер.
Консорциум – нақты міндетті (күрделі мақсатты бағдарлама және жобалар) шешу үшін уақытша шарт негізінде ұйымдастырылған бірлестіктер.
Осы ұйымдық құрылымдар бірқатар ортақ принциптерге негізделген, сонымен қатар, олар толық сақтала ма, жоқ па, оған жауап беру әлі ерте. Қорыта айтқанда, Қазақстан нарыққа дендеп енген сайын кәсіпорындардың түрлері де барған сайын әралуан сипат алуда. Оларды таңдау проблемалары да күрделенуде. Сондықтан, оларды терең зерттеп, қыры-сырын ашу, жан-жақты талдау бүгінгі күннің басты мәселесі.
