Тјжірибелік сабаќтыѕ таќырыптары



Pdf көрінісі
бет25/44
Дата17.11.2023
өлшемі1,31 Mb.
#191660
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   44
Байланысты:
orman biologiyasy met ukaz utebaeva b h

ультраксерофиттер
- сексеуіл, арша, емен және т.б 
2)
Ксерофиттер
- қырым, кәдімгі және Банкс қарағайлары, жиде,
шырғанақ , шегіршін, және т.б. 
3)
ксермезофиттер
- кәдімгі емен, үшкір жапырақты үйеңкі, қарағаш , 
кармала және т.б. 
4)
мезофиттер
- жөке, шамшат, шаған , қотыр қайың , балқарағай,
көктерек, самырсын, майқарағай және т.б. 
5)
мезогигрофиттер
- қаратерек, талдар, үлпек қайың, сұр қандыағаш 
және т.б. 
6)
гигрофиттер
- шаған, сұр тал, қара қандыағаш және т.б. 
Суық және ылғалды орындарда өсетін өсімдіктерді
психрофиттер
, ал 
суық құрағақ жерлерде өсетіндер – 
криофитте
р деп аталады.Кейде ерекше 
экологиялық өсімдік топтарын – 
тропофиттер
деп атайды, олар ылғалды және 
құрғақ маусымдар қайталанып отыратын аймақтарды өседі. Бұл ағаштар мен 
бұталар қолайсыз ауа райы кездерінде жапырақтарын түсіріп тастайды.Жазғы
құрғақшылық уақытында жапырақтарын түсіретін тропофиттерді қыс 
кезіндегі жасыл өсімдіктер – баобабтар деп атайды. 


33 
Ылғал көздері
. Өсімдіктер үшін ылғалдың негізгі көзі жауын 
шашындар, конденсациялық ылғалдар ( шық, қырау, тұман, көк мұз), жер 
асты және топырақ сулары болып табылады.
Жауын шашынның орманға әсері олардың түсу уақытына, қарқыны 
мен ұзақтығына, ауа температурасы мен ылғалдылығына, топырақ 
ерекшклігіне, жер бедеріне байланысты түрлі себептер жиынтығының
әсерімен білінеді. 
Қатты 
жауын 
шашындар 
(қар,бұршақ) 
орманның 
негізгі
компоненттеріне оң әсерімен қатар, теріс, те әсері болады. 
Олардың оң әсері : ылғал көзі , жылуды шығармайды, топырақты терең 
тонға шалынудан қорғайды, ал өсімдіктердің тамыр жүйесін ,тұқымды, жас 
шыбықты,, өскінді, топырақ дүниесін – аяз ұруынан сақтайды. Қар қалыңдығы-
50 см және одан көп болғанда топырақ үсті мен астының температуралар
айрмашылығы 20 с-қа дейін жетеді. 
Теріс әсері: ағаштардың желегіне жиналған қар салмағымен ағаштарды
сындырады және құлатады, сонымен қатар , жас ағаштардың діңдерін 
деформациялайды. 
Қар салмағынан 1-2 жас кластарының қарағайлары көп сынады.
Бұршақ пен шық жапырақтарды , гүлшелерді , жемістерді, бұтақтарды және 
ағаштың жлектерін зақымдайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   44




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет