Тјжірибелік сабаќтыѕ таќырыптары
Азот пен күл тәрізді элементтердің биологиялық айналымы
жүктеу/скачать 1,31 Mb. Pdf көрінісі
|
orman biologiyasy met ukaz utebaeva b h
| Азот пен күл тәрізді элементтердің биологиялық айналымы.
Ормандағы биологиялық айналым – сүректің тіршілігі кезінде қоректік элементтердің теңдей мөлшері әлде неше рет айналым жасайтын құбылыс: топырақ→ ағаштар→ өсімдік қалдығы → орман қордасы→ топырақ. Бұл құбылыс ауа мен топырақтан керек элементтерін тұтынудан, қорек элементтерінің өсімдікте ұсталуынан және оларды топыраққа қайтарудан (өсімдік қалдығымен қоса) жинақталады. Биологиялық айналымның кез келген басты көрсеткіштері – оның сіңімділігі және қарқындылығы. Сіңімділік – айналымға қатысатын элементтің көлемі немесе қуаты. Айналымның қарқындылығы- элементтің айналым циклын өтіп шығуы жылдамдығы. Жалпы орман айналымын екіге бөледі: 1. кіші биологиялық айналым – жапырақтар, ұсақ бұтақтар, түбірлер және топырақ арасында болатын қоректік элементтердің циклі; 2. үлкен биологиялық айналым- қоректік элементтердің діндер, ірі бұтақтар және тамырлар құрамына кіру және ағаштар қурап кеткен соң топыраққа олардың қайта оралу цикілы. Тапсырма: 1. Кеппе шөптегі олиготрфтарға, мезотрофтарға және меготрофтарға биоморфологиялық сипаттама беріп, тамырларының көлденең кесіндісін микроскоп астында қарап, тамырлардың формаларына көңіл аударып суреттерін салу. 2. Топырақ байлығына қатысты ағаш тұқымдастарын топтарға бөліп, 9- кестені толтыру. Кесте 9- Топыраққа қатысты ағаш топтары Топыраққа қатысты ағаш топтары Ағаш тұқымдастары Олиготрофтар Сексеуіл,... Мезотрофтар Емен, меготрофтар Қайың, 40 Бақылау сұрақтары: 1. Ағаш түрлерінің қажеттілігімен талап етуі жайында түсініктердің айырмашылығы не? 2. Микроэлементтер дегеніміз не және олардың өсімдік тіршілігінде маңызы қандай? 3. Орманның топыраққа әсерінің ерекшеліктері қандай? жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|