Тұрсынхан Жақыпқызы (Сембаевна) Бердалина Өлеңдер мен әңгімелер



бет3/9
Дата25.08.2017
өлшемі2,31 Mb.
#25845
1   2   3   4   5   6   7   8   9

Төсіңді алуан - түрлі гүл кернесін.

Шаттығым жыр - өмірдің өлкесіннен

Жайнатам бүгін жырдың кең көшесін.

2004

БІЗ ЕЛМІЗ


Ақша бұлтпын,

Қарамаймын жалтақ пен жағымпазға,

Күле алмаймын арсызға миығымнан

Ақ жүрегім тұрады өр биікте

Кесір жүгін лақтырып иығымнан.
Орден сұрап, жалпаңдап асылмадым

Күншілдерді көргенде жасымадым

Ақ жауындай төгілем, ақша бұлтпын,

Сондықтан ғой, қуатым басылмаған.


Ар - адамның арқауы, асы деймін,

Ар - адамның салмақты тасы деймін.

Ақынның ақындығы арда болу

Жайқалтып жүрек — сезім жасыл бағын.


Асқақ елміз,

Ел руһын көтерер өренім бар

Қолтығымнан демейтін өлеңім бар.

Өнері өрге жүзген қазағымды –

Халқымды жебеп — желер құдіреті бар.
Өнерді қастерлейді менің халқым,

Жер һауамыз кейде ыстық, кейде салқын

Қиянатсыз, қылаусыз досты тауып,

Еңбек етем елімде емен жарқын.


Биік намыс, өр мінез, асқақ елміз,

Арманы - таудай, тілегі - теңіз елміз

Аспанында қыраны қалықтаған,

Қазақ! - деген достыққа берік елміз.

2004

ҚАНАТЫҢ ТАЛМАСЫН ӘЛЕМ


Ойдың планеталық

тұтастануына

тарих анналына

тіркелуге тиіс ойым.

(автордан)

Дүние дидарына қараған бір терезем,

Ордалы тұтас ойға шабыт берер.

Көшелі сөзім қанатты болса,

Уақыт көзі төрелік етер.
Тоғыстырып акылды, ойды салып ортаға,

Тұшытып тілдің табысын,

Тап басып сөздің қиынын

Қиғашын сөздің жасырма.


Әлемге тұтас ақыл керек, сау ақыл,

Білмегенге білгенің де жоққа есеп.

Солай да болса, себебін, мәнін таба алмай,

Біржола жоқ деп, ойлама, сөйле таласпай.


Дәлелдеу қиын санаға тайыз, жетесіз,

Мәңгіге сонда бар болса тәнім не етерсіз.

Күй кешер меңіреу, түсінбей жанның теңізін.

Болмаса ұмтылыс, қандай лаж оған етерсіз,


Тіршілік, - дейді санасын әлем адамның

Өлгеннең соң жан дейді оның бағасын.

Тіршілікте талмасын қаққан қанатың,

Өлтірме мәңгі өмірдің шындық санасын


Тіршілік болар әр нәрсенің негізі

Руһани өркенниет - тіршіліктің егізі.

Дене, руһтың нүр сәулелі - жүйесі

Сана - сезім - жан нұрының дүниесі.

Сөз киыны (Б. Ахметтен) - сөзтіркесі.
ТЫМ ҚЫМБАТ
Кіндік буып,

Құндақтап,

Асыраған аймалап,

Жаным! - деген жадырап

Анам менің - бір қымбат
Жүрегіммен табысып

Жанымменен жанасқан.

Айды аспаннан әперем, -

деген ыстық лебізді

Махаббатым - бір қымбат.
Тыным таппай,

Тіл ашқан

Күнді әпер деп, сұраған

Бал татыған балғыным –

Балаларым - бір қымбат.
Осы өмірде ойнатқан.

Жылдарымды жайнатқан,

Ғасыр - менің дәуірім –

Жүрегіме жыр құйған

Туған Отан тым қымбат.

2009
ҚАЗАҚТА АУЫЛ БОЛҒАН


Қазақта қай заманнан ауыл болған,

Ерлері кең жауырын - дауыл болған.

Қыздары алма мойын, көркем сұлу,

Анасы ақ жаулықты - тәуір болған.


Қазақта киіз үй мен сауын болған,

Жылқының үйірмен көлге қонған.

Көш - қоныс думан - тоймен жалғас тауып,

Бабасы бата беріп, қолын жайған.


Қазақта ауыл болған, қауым болған,

Ақыны, би, болысы ақыл қосқан.

Батыры байтақ жерін қорғап жаудан,

Па, шіркін, мәңгілікте аты қалған.


Қазақ аулы - Ұлы дала болатын,

Ауыл - ауыл іргелесіп қонатын.

Гүлін терген сол даланың жастары,

Бірі батыр, бірі - ақын, бірі - әнші болатын.


Қазақ аулы: сүр, құрт, майын баптаған,

Наурызға деп бүрмесін де сақтаған

Жыл келгенде жаһан жұрты жанданып,

Төлдейді мал, балалар жүр мәз болып.

Ау, қыз - жігіт, туған елде әнге бас,

Елін, тілін мақтан тұтсын әрбір жас.

Жүректерге адамдықты жинасын,

Туған жердің таза һауасы - дәру ас.

2008
ҰЛЫ ДАЛА
Ұлы дала - ұлықтың ұраны,

Ұлар құсы - Ұлытаудың сыр - әні.

Ұлы дала жатыр күтіп жаңалық,

Батырлардың ұрпағынан далалық.


Алаша, Жошы күмбезі дала төсінде,

Күн ойнайды күмбездің ұшар көгінде.

Көк аспанмен тілдеседі айшығы,

Паш еткендей азаттықты айшықты.


Дала десем шетсіз - шексіз ой кешем,

Дала десем айдын - шалқар бел кешем.

Маңғаз дала жатыр түйіп сырларын,

Сезінгендей жаңа ғасыр салмағын.


Жазық дала жазуымдай жолдары,

Салады еске өткен күндер болғанды.

Зәулім таулар заңғары ғой заманның,

Шежіресі адам және қоғамның.


Жазық далам көз жетпейтін атырап,

Тұнған ақыл, дана - нақыл жеті қат.

Баласы батыр, санасы сау, тұлғалы,

Далам жатыр жаңа күнді жарылқап,


Ай қуып Күнді, Күнде Айға жетем деген,

Адамзат Әлемшарды мекендеген.

Аспан - Жер ортасының һақ төрінде,

Халық бар асқақ тұлға, айбары ерен.


Сағым дала, сабыр дала - саһара,

Сансыз өмір куәсі сол - сардала.

Қажырлы еңбек, қайратты күш - жігерің,

Мың қуатты, мың тірлікті маң дала.


Ескенде Сарыарқаның самал желі,

Шипалы саумал - самал жылы лебі.

Кең дала, көсем дала, кемел дала,

Жұмақтың жұпарындай кемеңгерім.


Даланың жалғасуда әдемі әні,

Өмірі мәңгі өнеге әсем сәнді.

Өзіңе деген іңкәр сағынышым,

Төгеді көкрегімнен жырды мәнді.


Күлшелі күмбірлеген заман болсын,

Ұл - қызың, күлімкөзің аман болсын.

Мәңгілік тыныш болсын өмір - шеру,

Сүйіктім, сұлу елім - мекенімсің.


Тәттімбет Саржайлау деп, күй тыңдатқан,

Сәкенім Сарыарқам деп, әнге қосқан.

Болашақ Ұлы өңірден сүрет тапса,

Даламның ұлылығын жырға қосам.


Әжем мен Бабам басын қосқан дала.

Ержетіп атқа қонған талай бала.

Тау - тасы, бұта - бұраң мауқын басып,

Сырласып тобылғыңмен тұрдым дара.


Япыр - ай қия алмаймын түз гүлдерін,

Тәттісі - ай түз еркесі бүлдіргеннің.

Сүйсінем әрбір атқан Ақ таңыңа,

Өмір - дала, жақын доссың жаныма.


Дала жатыр ғасырларды айғақтап,

Арман - ойым Айға барып жайғаспақ.

Тәулсіздік туын тікті аңсаған,

Қазақстан ұлы дала, кең - байтақ.

АҚЫННЫҢ ӘЛЕМІ
Әр ақынның өз әлемі

Қаңтардағы қызыл гүл

Кешегі әуен, бүгүнгі ән

Келешекте гүл дәурен


Әр ақынның өз әлемі,

Ертеңгіге мың әуен.

Әр ақынның айтар сөзі,

Өмірге жүктер мың сәлем


Әр ақынның Әлемі бай

Өмірге Ұлы сыймайды.

Ақынды жырақ қалдырма жалғыз

Әнін ол саған сыйлайды.


Дүние мінсіз, жырлайды

Ақынсыз өмір жылайды

Ақындар мәңгі жырлайды

Өмірге, мына,

Сондықтан олар сыймайды.

ТЕК БІР АУЫЗ СӨЗ ҒАНА

Кеуде керер қуанышты жеткізген,

Сары алтындай сардар сана салмақты.

Табылғандай қуаныштан бір пана,

Шаттандырар, тек бір ауыз сөз ғана.


Шалқытқандай шабытымды шаттықта,

Күн орнатқан бір басыңа бақытты.

Шабытыма шабыт қосып шалқытып,

Қуантады тек бір ауыз ғана.


Бақытымнан аспан бұлты тарқайды

Ашылғандай махаббаттың сарайы.

Тұнығында жанымның бір тетігі,

Жадымда, тек, сол бір ауыз сөз ғана.

1999

АҚ ЖҮРЕГІМ



Ақ жүрегім Алатау асқарындай,

Ақ шуағым Әлемнің аспанындай.

Ақ көңілдің аты арып, тоны тозбас,

Ақ пейілім табиғат шаттығындай.


Ақ сәулелі таң мезгіл құшағында,

Ақ таң ойнап, тарады гүл бағына

Ақ көңілім - ақ таңым арайланды,

Ак иықтан күн сәуле қарағанда.


Күн батырып, таңды да атырамын,

Жүрегімде толқиды асқақ әнім.

Оңай емес, ой мүжіп көз ілмеген,

Түсін құрбы, ақынның жан азабын.


Жүрек жұтап, іздедім, армандадым,

Төзім, шіркін, тербелді, аңғарғаным.

Көңіл алаң, жүрек - жұт, өмір - азап,

Уақытпен жарысып, зымырадым.


Жүрегімде сағыныш гүлі алау,

Көңілімнен күрсініс тапты бояу.

Жұрт ұйқыда, түн мең - зең, дала жым - жырт,

Сағыныштың құлымын - жалғыз ояу.


Сағынғаннан саламын осынау әнге,

Кейбір жандар түсінбес мұндай мәнге.

Кербез мұңым, сағынған аяулы әнім,

Ақ жүректен құйылсын жүректерге.

1990

*Ж* - ЖҮРЕГІМ


Жүрегің жүрегімді жүдетті де,

Жырласам жүрегіңе жыр жете ме?

Жаңғыртып жасындайын жазайыншы,

Жайқалтып жайлауымның жаз желегін.


Жаралған жолбарыстан жүрегім жоқ,

Жап - жарық жүрегімде жүрерге жол

Желіксе жайлауымның жұпар желі

Желпиді жауған жаңбыр жүрек желін.


Жауабы жүрегімнің жалынында

Жақұт жаным жай жатпас жанабында

Жау жаңбыр жер жүзінің жанын жібіт.

Жылауық жел жас жүрекке жармаспа.


Жас жүректер жаңбырлардан жасқанба

Жаңбыр жауса жаңарар жер жайқала

Жанарынды жуса жаңбыр жауыны

Жүректерге жылу жолда жыр жаз да.

2003
АҚЫН – ҚҰДІРЕТ
Өлең - құдірет

Өлең - қадір, қасиет

Өлеңді өрге

Жеткізу ерге өсиет.

Өсиет - ақын,

Жырға да жақын сол - ақын.

Өмірдің күйкі Бейқам да, мазаң тірлігін

Аямай сынап,

Кеміс - мінін буады,

Сондықтан ақын

Өлеңге жақын туады.

Өлең - қадір, қасиет

Сондықтан, Ақын - құдірет!

2004
ЖҰЛДЫЗ ЖАНҒАН ТҮН ЕДІ


Самаладай жұлдыз жанған түн еді,

Түн құшағын жарық қылған кім өзі?!

Оның әсем жанарынан жаз есіп,

Түн түнекті түре жортқан кезі еді.


Паң тұлғада екі көзі шам - шырақ,

Сол бір ғажап сұлулыққа бағынған.

Бейбіт өмір, тыныш тірлік күлкісі,

Одан асқан нұрды жаны таппаған.


Ақ көңілі асыл ойға шомылған

Сол ақынға кез болыпты мөлдір жан

Қарапайым сұлулықтың құлы боп,

Ақын болып Әлемде жан жаралған.

2004
ЖҰЛДЫЗЫН ТӨКТІ ТҮН
Кеудемнен кетпейді бір - сағыныш - мұң,

Келеді құлағыма бір нәзік үн.

Тектен - тек, ақын, әсте, мұңаймайды,

Жұлдызын төкті үстіме қаранғы түн.


О, тоба, қуаныштан қақты жүрек,

Жұлдызды кұшақ - құшақ алдым күреп.

Тағындым басыма да, кеудеме де.

Жасарып, он сегіздей, қалдым түлеп.


Көрдің бе, ақын бекер туламайды,

Тектен - тек Ай, Жұлдызды жырламайды

Тентіреп сезім, сағыныш мұнданса да,

Ақынжүрек - тәкаббар, жыламайды.


Тек қана,

Ақынжүрек әлсін - әлі күрсінеді жалығып,

Жырлайды күйдің астарын ұғып, жаны ұшып.

Бұл дүнияның күтуде жарық шырағын.

Тосды алдан құрметін Алла - Тәңірдің.

2004
ДҮНИЕ ЖҰМБАҚ, ДҮНИЕ ЖҰМАҚ...

(Ән)
Дүние жұмбақ, дүние жұмақ жетелі,

Береді өлшеп есебі - шөлмек еселі.

Еседі жел де, көшеді ел де көшелі

Дүние жұмақ, дүние жұмбақ өтеді.

Өмірдің назы өткелдің сазы құрғайды

Жас сәби өсіп жетеді, желдей еседі.

Қарақат көзі бал шырын сөзі тамаша

Өмірдің сөзі, бұлақтың көзі сол бала.

Дүние жұмбак дүние жұмақ кезеңді

Арқаның желі, самалы мәңгі еседі

Баламенен жалғасқан өмір еселі,

Сондықтан да ғұмырды мәңгі деседі.

2004
МАХАББАТТЫҢ МҰҢЫ БАР
Білесің бе, құрбылар!

Махаббат, - деген ұғым бар.

Білмесеңдер, жастарым,

Осы сөзді ұғып ал.


Білесің бе, бозбала!

Махаббат дейтін ұғым бар.

Білмегенге сездірер

Махаббатың мұңы бар.


Білесің бе, қыз бала!

Махаббат жайлы сөзім бар.

Білмесеңіз айтайын

Көкрегіңе сызып қал

.

Білесің бе, махаббат қызықтарын



Жүрегіңе түсірме сызық - дағын

Ойнасаң да ойлап айт құрбыларға

Махабатпен ойнама, қарақтарым.
Көбелек боп жағалап отты ұшпа

Махаббатсыз ешкімді сүйіп, құшпа.

Құдіретін махаббат сыйламасаң,

Қала берер қайғысы жүрек тұста.


Махаббатсыз дүние бос екенін

Абай - шындық жаңғыртып діттегенін.

Ұмытпайық, ұмытпа толқын жастар,

Төлеген Қыз - Жібегін іздегенін.


Көңілімнің мөлдірі көкірегімде

Қалай жүрмін мына өмір көлгірінде.

Іздейтінім сезімнің серілері

Тауыспайық тәттіні сезімдегі

.

Махаббаттың мәңгілік егіздері



Суытпайық жалынды сезімдегі

Абайла, махаббаттың киесі бар,

Махаббатсыз дүние мұңға батар!

2004
ОУ, ДОМБЫРА


Жаным жұмсақ, сырлы өмірге ғашықпын,

Әуес боп әңге, құмартып күйге асықтым.

Екі шекті домбыраны шертпелеп,

Қайғы шерді екі шектен ағыттым.

Әнге, күйге арқау болған домбыра,

Қазақ үнін әуелеткен домбыра,

Өзің болдың ақ бесігі тарихтың,

Анық тілмен қарт өмірді таныта.

Мәдениет марапатын көрсетіп,

Ұлт өнерін руһани өрлеттің.

Екі шекті, бір тиекті домбыра,

Жан сезімін, ел сенімін тербеттің.

Ерекше бас аққу мойын келбетің,

Кеуде керіп, шанақтан күй селдеттің,

Құлақ бұрап, түзеп қойып тиегін,

Әсем күйді, сұлу жырды көлдеттің.

Сүйем сені, ұйып тыңдап үніңді,

Қолға ұстадым түймедей шақ күнімде,

Бір қуаныш, жұбаныш бар секілді,

Сенің сұлу сазды, назды үніңде,

оу, домбыра!

2003
ТАҢҒА ҚАРСЫ ЖҮГІРДІМ


Бірде тұрып, таңға қарсы жүгірдім.

Жүгірдім де, сүріндім, жыламадым,

Қайта тұрып жүгірдім.

Маған қарай, желмен желіп

Келеді екен таң шапақ

Мен аңсаған бір бақыт сол,

Ұстай алдым шашадан.

Салдым айғай әлемге:

Міне, міне, - дедім

Міне, менің бақытым,

Қарасам ... Алақанда Ақ Үкім –

Өзі сұлу, өзі ақылды,

Тек, жанары мұңды екен.

Көзім түсіп көзіне

Күлді көзім көктемдей.

Ол да күлді,

Аузын тосып, өбкендей.

Бірге күлдік, кезек қысып көздерді.

... Елең еттік,

Әупілдектің әнін тыңдап.

Ол да, мен де таңдандық.

Көктем екен,

Енді ғана аңғардық,

О, аңғалдық, аңғалдық

Махаббат пен Бақытты,

Жүрек толы жақсылықты

Жанмен ұғып, кеуде кере,

Шын жүректен ән салдық.

Көктем таңы осы екенін

Енді ғана аңғардық.

О, балауса - аңғалдық.

СЕНІ ІЗДЕДІМ


Кей жандардың ақылы теңіз дедім.

Сол теңізден жан құрбы сені іздедім.

Мен іздедім, әлде, сен мені іздедің

Әйтеуір сол іздерді көп іздедім.

Кездестірдім іздерін ізгі жанның

Түсінді ме жай - күйін қыл қаламның

Орайында, ақының аңдағанда

Орны өзгеріп, жойылды із - қадамың.

Қайран құрбы ақылың азайды ма,

Көңіл хошың, қуатың бозайды ма,

Сәулең болса кеудеңде келіп қара

Әлі жүрмін Ақылдың сарайында.

Әлі жүрмін ақыл - ой сарайында

Ақ ниетпен алысқа қараймын да

Бәз - баяғы іздерден сені танып,

Қуанамын Таң - Шолпан арайында.

2005

ӨМІР НЕДЕН ТҰРАДЫ

Өмір бар ғой:

Тоғысу мен торығудан тұрады.

Кімнен? Қашан? Не керек? — деп сұрады

Өмір сенің қуа берер соңыңнан

Есіртеді сені қағып арқаңнан.
Өмір бар ғой:

Айрылу мен табысудан тұрады.

Кімнен? Қашан? Не керек? - деп сұрады

Көнбейді ол сенің ыңғай, ырқыңа,

Еркелетер ақылдыны ынтыға.
Өмір бар ғой:

Кешірім мен ескеруден тұрады

Кімнен? Қашан? Не керек? - деп сұрады

Өмір сенің туа бермес оңыңнан

Баз өмір кеш келсе егер қолыңнан.
Өмір бар ғой:

Әкесі емес ешкімнің

Сылап, силап, сүйе бермес бетіңнен.

Өмір көшін өз қолыңа береді,

Даналарға, ақылдарға сенеді
Өмір - өзен. Ағысы ерен. Тынысы терең.

Түңілмей түсінгенге өмірдің берері мол.

Адамға керегі сол!

КЕЛЕДІ ЖҮЗІП АЛТЫН АЙ


Қапталдай жанап қасымнан

Келеді жүзіп алтын Ай

Жарығын айдың сүйемін

Қараңғы түссе болмас жай.


Қапталдай жүзіп қасымнан,

Келеді қалмай Аусұлу.

Жымыңдап алыс жұлдыздар

Шақпақ қанттай шашылған.


Қапталдай жүзіп сұлу Ай

Келеді күтіп ақ таңын

Шығарып салып сұлуды

Мен едім тосқан Нұр таңын.


Қапталдай жүзіп қасымнан

Күн сұлуды іздеп келеді Ай

Сұлуын Айдан қызғанған,

Сібірлеп атты айшық Таң.

Ай батты жылжып қамыға,

Таң самал саумал жұпары - ай

Ғажабын Әлем қайтерсің,

Күн шықты күліп далаға.


Ай тосып Күнін көре алмай,

Төсінде көктің жүзеді.

Қызарып көзі күннің де

Көре алмай Айын жүдеді.


Ғашықтар солай, қосылмай,

Әлі жүр іздеп бір - бірін.

Ғаламат ғалам осылай

Жүйткиді диірмен тасындай.

БІР КЕЗДЕ БОЛДЫҚ
Бір кезде болдық жалындай

Ауылдың болдық еркесі

Өткен күн кетті сағымдай

Сенбеске бәрі ертегі.


Бір кезде болдық Алтын Ай,

Қыздардың болдық өртеңі.

Сенбесең саған не дейін,

Құрбының болдық көркемі.


Бір кезде болдық жүректі,

Даланаң гауһар гүліндей.

Махаббаттың күші екен,

Бәріне енді түсінем.


Бір кезде болдық Нұрлы Аспан,

Өлеңдер бізден басталған.

Сенбесең қалқам не дейін,

Арналған талай дастандар.


Бір кезде болдық бұлбұлдай,

Суындай зәмзәм бал қосқан.

Сен, мейлің, сенбе қарағым,

Махаббат мәңгі жалғасқан.

2005
ҚАЙРАН ЖАСТЫҚ!
Жасөрім кыз боп, қылығын тердім қызықтың

Қыдырған бұлттай қырқасын астым қырықтың.

Қырық деген қылшылдаған о т е к е н

Қырық тоғыздың мүшелін түйіп толықтым.

Қайран да, қайран жастықтың отты жылдары

Күндерім жылжып, уыста мәңгі т ұ р м а д ы.

Ұяттан қорқып қазақы с а л т т ы,

Дәстүрлі жолды құптадым.

Теректей түзу, қайындай шашты жұптадым.

Текке де өтті — ау талай бір тірлік сағымдай.

Дүние, шіркін, өтіпті - ау қас - қағымдай.

Қыз дәуреннің кызбасымен гүл жиып,

Өткіздім өмір арманға еріп күй талғай.

Бұлт та кетті қырды басып, т а у а с ы п

Күлген күнді қуа түрді т ү н ғашық,

Жұлдыз санап, айға асылып тербелген

Қайран жастық -

Махаббат мастық – у мен тең.

Тірліктің балын ләззәттің нәрін беретін

Хал - қуаттың махаббаттың

Жұмбақ жанын кеш ұқтым.

Салмақты едім серпілдім сәтте селт етіп,

Бұл жалғанға түйілдім сенбей с е р т е т і п.

Қайран отты к ү н д е р і м

Қадіріңді білдім де, кейде, білмедім.

Жастық жігер, оралшы, бір сәт, құстайын

Өлгенімше аялап, алақанда,

Па! Кербезімді ұстайын.


АДАМ ЖАНЫ ҚҰПИЯ
Адам жаны бір қиын сыр,

Дүниенің тіршілігі өлшеусіз.

Денедегі атомдардың әсерін

Он түрінен ұға алмайсың бір түрін.


Адам жаны ми деп босқа ойлама,

Ми жан емес екенін де жобала.

Әр уақыттың дене арасы әртүрлі,

Сезіміңмен байланысын бағала.


Жан маторы жүрек деп те ұқпайық,

Ғалымдардың айтқаны көп,

Жан сезімге тоқтайық.

Жанды жерлік сөкет сөзге соқпайық.


Жан мен дене қосылып сән түзеген

Тіршілігін сырлы дүние үптеген

Еш сипатпен өлшеп - пішіп болмайды,

Тіршіліктің қасиеті жүктелген.


Жан мен дене бір әсердің жалғасы,

Әркімдердің дәлелі, тек, далбасы.

Жан мен дене Нұр сәтінен жаралған,

Алпыс сәтте айналады атомдарың ағзаны.


Қанда темір, мида құрсау шарасы,

Жүрек мидың қан айналу саласы.

Нұр жүрістің Аспан - Жердегі арасы

Мүштәри ғой, адам оның бағасы.

Түп қуаттың түп себебі бар білем,

Бір Алланың ғажабына мән берем.

Білмейсің бе? Білуге асық құмартып,

Жоғынды ізде, барыңды алма жоғалтып.

2005
ҚИЯЛ ТОЛҒАНЫСЫ
Қиял менің серігім,

Қиали ойдан аулақпын

Талпынам қағып қанатты,

Құлшынам көңіл - күйіммен.

Бұл дүния баянсыз,

Таппасаң ойдың амалын,

Тек мәңгілік жасасын

Құс - қауырсын қаламым.

Мынау фәни жалғанға

Ой көзімен қарайық

Ақылды қадір тұтпасаң,

Қасиет күтпе жаманнан.

Алдамшы, «ауру» тағдырды

Ақымақ сатып алғандай

Сене берме әркімге,

Болма ғаріп, ойланбай.

Тылсымын дүние ұқпайсың

Ақылың, күшің толғанша.

Бірі - алдау, арбау, қулықты

Айырып, түстеп болғанша.

Есігін ашып айқара,

Өмірді танып, білген жөн,

Өйтпесең сырлы, сын дүние

Тіршілік болар у мен тең.

Жақсы даңқ қалар дүниеде,

Кір көңіл кетер өмірден.

Жақсы - жаман күн кешу,

Өр кеуде - қасиет, көңілден.

Ақыным жырла желігін,

Жеңісін төзім, сезімнің

Дүние қалар, тән қурар,

Жүйесі қалсын сөзімнің

Ізгілік менің іңкәрім

Өлеңім өршіл тұлпарым.

Оңға да, солға қарайын,

Салдырып жырдың сарайын.

Ақындардың ақ сөзін

Оқымай жүрген пенде көп.

Шайырларымен шаттанып,

Құрмет тұтар ел де көп.

Өлеңнің бар ғой руһы,

Ескермей қалмас еш пенде.

Жеткенше тірлік ғұмыры

Жырлайды жүрек егіле.

Өмірдің өрі аумалы,

Сыр қылдым өмір қатпарын,

Тазалап ардың шауһатын

Сырладым заман жапсарын.

Мынау дозақ дүние

Көнер ме қайта жасауға

Бір күрескер кездессе

Тазарар ма еді «беу кеуде»

Қилы заман қиынын

Қидырдым сап қып қамшыма

Таланыңа байланған

Тар пейілге табынба.

Айнымас көңіл ақылдан

Тәкаббар тұлға - өр шайыр

Өмірдің тағдыр - тұрағын,

Насихат етер сол - шайыр.

Қиал менің серігім,

Қиали ойдан аулақпын.

Қолыма қонды Бақыт құс,

Жібіне жүрек байлансын.

2005
СЫРЛЫ ҮМІТ СӘТІ

(Ой - ТОЛҒАУ)


Сырлы үмітім сенді саған бір құдай,

Жылжыр жылдар бәйгедегі жылқыдай.

Жылыма жыл қоса гөр менің періштем,

Жырмаламай, жұлқыламай, жырытпай.


Үкілі үміттің жұлдызын іздеп келемін,

Ақталар деп үмітім, Аллаһға мен сенемін.

Үлесімнен Аллаһ берген бос қалмай,

Өлең тауға шығамын, әсте, жасқанбай.


Аспан Жердің арасы сәт - сәт өзгерген,

Кереметін, ғажабын дана, көз көрген.

Көрмесін енді Болашақ өмір азабын,

Көрейік біз тамаша өмір ғажабын.


Жер қопарып, бетін жыртып, бөздеген,

Жерді илеп, елді билеп, нені, сонда көздеген

Шын жыласа соқыр көзден жас шағар –

Атам қазақ озбырлыққа төзбеген.


Өтті жылдар, өтті ғасыр ел кезген,

Сана мен салт, талай дәстүр өзгерген.

Өзгермеген, тек, қазақы қасиет,

Ата - баба қалдырды ғой мәңгілікке өсиет.


Ата - ана өсиеті мәңгілік,

Жырға қостым қасиетін ән қылып.

Қазақстан көкбайрағы желбіреп

Бар әлемді біз қараттық таң қылып.


II

Өлең тауға шығып ап жұлдыз санаймын,

Арман - өмірдің орындалғанын қалаймын.

Армандарым ықыласыммен дос болсаң

Асқар таудай асқақ болуға жараймын.

Кейде, осы, шұғылалы нұр шашқандай баламын,

Күн нұрының шұғыласымен толамын

Кейбір сәтте ашардай бір жаналық,

Күнді сүйіп, Айға барып қонамын.
Қайта оралып ойға тағы шомамын,

Құдай білер аяғы не боларын.

Ой толқытқан асыл арман жетелеп,

Сәтті күнгі сәттіліктен толармын.


Санамаймын жылдарымды жылжыған

Кәрі емеспін жоқты - барды мыжыған.

Келсе келсін жетпіс, мейлі тоқсаның,

Әйтеуір мен көштен қалмай жылжығам.


Кейбір сәт желдей есіп желігемін,

Кеудемді күнге тосып керілемін.

Жамандықты дарытпай шауһатыма,

Жақсы ақынның назына берілемін.


III

Кейде ойлаймын. Мен кім осы, кіммін? - деп,

Түрлі ойлардан жүрегіме кірбің кеп.

Жазушы ма, ақын ба, ұстазбын ба?!

Кім болсамда адам боп қаламын да.
Ақынмын деп, өзімді қалай айта алам

Алтын ғасыр кемесінде шайқалам.

Әрбір ноқат, нүкте, сұрақ лебіңе

Өлеңменен жауабымды қайтарам.


Мен ұстазбын бала, шәкірт баптаған,

Түн ұйқымды төрт бөліп,


Каталог: admin -> files
files -> Ббк 83. 3 (5 Қаз) Қ 25 Қ25 Қалдыбаев Ә. Көңіл көмбесі
files -> Баймаханбет ахмет аяулы соқПАҚ Тараз, 2008 жыл. Менің президентім
files -> Аула драмалық шығармалар әрқилы ойлар атланта жоқ, америка сапары
files -> Тақталас. Пьесалар, бірқақпайлар. Тараз, «Сенім» баспасы, 2006-256 бет
files -> Шағын хикаяттар, әңгімелер, ертегілер, мысалдар
files -> Баймаханбет ахмет жас шынар, ТӘкаппар шынар тараз – 2013 жыл
files -> Арғынбай бекбосын фәнилік драма (2500 рубаят)
files -> Елен Әлімжан бауыржанның пырағЫ
files -> Үміт битенова көҢіл күнделігі
files -> Көсемәлі СӘттібай¥лы шарбақтының жалғызы


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет