Ә) Мұғалімнің кәсіби ізденісі. Жаңа технологияларды іздестіру үрдісі бұрынғы дәстүрлі технологияларды ығыстырумен, педагогикалық үрдісті тұтас үрдіс, яғни оны жалпы адамзаттық құндылықтар, ізгілендіру теорияларына сүйенген жүйе ретінде қарастырылуда.
Ұрпақ тәрбиесінің өзектілігі қазіргі таңда қоғам алдында бұрынғыдан да өткір қойылып отырылуына байланысты, тек білім беруде ғана емес, тәрбие саласында да жаңа технологиялардың қажеттілігі сөзсіз артуда.
Қазіргі қоғам алдында тұрған өзекті мәселе бұл — әржақты дамыған, көпмәдениетті, шығармашыл, әлеуметтік бейімделген тұлға қалыптастыру. Оқушы қабілеттерін жан – жақты дамытып, шығармашылығын ұштай білу үшін ұстаз өзі шығармашыл тұлға болуы тиіс. Ол шығармашыл, жаңашыл, озық ойлы, кәсіби шебер маман болуы қажет. Себебі, педагогикалық, психологиялық зерттеулерге сүйенсек, мұғалімнің жоғарғы оқу орынында алған теориялық білімді қайта жетілдіру қажет етеді.
Ендеше педагог қызметкерлердің кәсіби біліктілігін арттырып, олардың педагогикалық, әдістемелік жағынан өсуіне аудандық білім бөлімі, мектептегі әдістемелік кабинеттің, Қызылорда қаласындағы ИПК институтының ықпалы орасан зор.
Педагог қауымының педагогикалық технологияны игерудегі шығармашылық ізденістері оның кәсіби жетілуінің басты тетігі болып табылады. Мұғалім қызметі басқа еңбек түрлерінен өзінің ерекше шығармашылық сипатымен өзгеше. Өйткені, нағыз педагог болу үшін үнемі іздену, өз білімін заман талаптарына сай ғылыми – теориялық ақпараттармен толықтырып отыру қажет.
Тәрбие бағытында өз кәсіби біліктерін арттыруға келетін облыс педагогтарымен курс барысында кеңінен пайдаланылып жүрген арттерапия, СТО, АКТ, жобалау, дебат технологиялары, тәрбиенің интерактивті әдістері, соның ішінде тренингьер, топпен жұмыс, т.б. жоғарыда аталған технологияларды да тереңірек зерттеп, өз жұмыстарына шығармашылықпен пайдалану — әр педагогтың кәсіби деңгейінің жоғарылауына апаратын бірден – бір төте жол дер едік. Қай технологияны пайдалансақ та, қанша жерден жаңашыл педагог атансақ та ұлттық тәрбиені, халық педагогикасын жадымыздан шығармайық, яғни өз тамырымыздың үзілмеуіне күш салғанымыз абзал.
Еліміздің білім беру ордаларында уақыт талабына сәйкес инновациялық технологияны қолдану арқылы жаңаша дәріс беру өмір талабынан туындап отырғандығы мәлім. Сондықтан оқушыларға білім беру маманы ретінде сабақта тек пән бойынша дәріс берумен ғана шектелмей, «Халық педагогикасы» саласына қарасты «Ата дәстүр» тәрбиесін заман талабына сай ұштастыра білудің мәнінің зор екендігіне көз жеткізіп келемін.
Жалпы орта мектепте оқушыларға оқу – тәрбие саласы бойынша дәріс беруде әр мұғалім өзінің пәнін игеруде өзіндік ұстанымы болуы керек.
Күнделікті іс – тәжірибе көрсетіп келе жатқандай, күн өткен сайын жетілген заман талабына сай инновациялық тұрғыда біліктілікті ұштастыру әр пән мұғалімінің үйреншікті ісі болуға тиіс.
Өзім дене шынықтыру пәні маманы ретінде біліктілік ұстанымы арқылы оқушыларға дәріс беріп, оны іс – тәжірибеден өткізіп жүрмін, қорытындысы оң нәтиже беріп келеді. Өз алдыма осындай мақсат қою арқылы «Ақсеңгір» мектебінің мұғалімі Сыдықов Іскендір ағамыздың «Қазақстан мектебі» журналына шыққан ізденістерін өз сабақтарымда және оқушы тәрбиелеуге пайдаланудамын.
Қоғам дамуының қазіргі кезеңі адам қызметінің басым бөлігін ақпараттандырумен, компьютерлендірумен ерекшеленеді. Соған байланысты мұғалімдердің қызмет аясын кеңейіп, ақпарттық – компьютерлік іс — әрекетінің практикалық сұранысы артуда. Қоғамдық прогрестегі жетістіктер болашақ ұрпақтың білімі мен тәрбиесіндегі жетістіктерге, ал ол өз кезегінде мұғалімнің білік деңгейіне байланысты. Сондықтан да мұғалімдердің инновациялық біліктілігі проблемасы аса назар аударуды талап етеді. Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында да мектеп оқушылары бойында адамгершілік және тұрмыс негіздерін қалыптастыру, азаматтыққа тәрбиелеу және олардың ақыл – ойын айқындау басты міндет екендігі айтылған. Олай болса, қоғам болашағы – жас ұрпақтың бойына адамгершілік, ізгілік, мейірімділік, ақыл – ой, сана – сезім қалыптастыратын салауатты тәрбие беру мазмұнын жаңаша құру қажет. Осы орайда, «Сабақ беру – үйреншікті жай шеберлік емес, ол – үнемі жаңадан жаңаны табатын өнер» деген, Жүсіпбек Аймауытовтың сөзін айта кету артық болмас.
Егеменді еліміздің ең басты мақсаты өркениетті елдер қатарына көтерілу болса, ал өркениетке жетуде жан – жақты дамыған, рухани бай тұлғаның алатын орны ерекше. Қазіргі білім берудің басты мақсаты да сол жан – жақты дамыған, рухани бай жеке тұлға қалыптастыру болып табылады.
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
Қазіргі білім беру жүйесінің мақсаты
Мұғалімнің кәсіптік қызметінің құрамдас бөліктері
Мұғалімнің кәсіби ізденісі.
Əдебиеттер:
Смятских А.Л., Туркина Т.М. Формирование профессиональной компетентности студентов педколледжей. — М.: Издат. центр НОУ ИСОМ, 2003. — С.
Кузьмина Н.В. Профессионализм личности преподавателя и мастера производственного обучения. — М.: Высш. шк., — 119 с.
Прохорова М.В. Теоретические и методические основы формирования управленческой компетентности специалистов по физической культуре и спорту в условиях высшего физкультурного образования: Дис. ... д-ра пед. наук. — СПб., 1992. — 449 с.
Набиева Е.В. Формирование исследовательской компетентности студентов педагогического университета через систему спецкурсов по единой теме: Автореф. дис. ... канд. пед. наук. — Иркутск, 2001. — 30 с.