Органикалық қышқылдар. Клетка шырынында едәуір мөлшерде органикалық қышқылдар болады. Олар алма қышқылы, лимон қышқылы, шарап қышқылы, қымыздық қышқылы т.б. Органикалық қышқылдар өсімдіктерді вирустар, бактериялар және саңырауқұлақтар туғызатын аурулардан сақтайды.
Минералды заттар. Клетка шырынының құрамында әртүрлі минералдық тұздар бар. Кейде олар едәуір мөлшерде жиналады. Бұларға нитраттар, фосфаттар және хлоридтер жатады.
Н и т р а т т а р – азот қышқылының тұздары, күнбағыста, алаботада, қалақайда кездеседі. Ф о с ф а т т а р – фосфор қышқылының тұздары – пиязда, қара алқада бар. Х л о р и д т е р – тұз қышқылының тұздары. Тұзды топырақта өсетін өсімдіктерде кездеседі.
Кристалдар. Көптеген органикалық және органикалық емес қышқылдардың тұздары клетка шырынында кристалдар түрінде кездеседі. р түрлі қышқыл кристалдарының өзіне тән құрылысы, пішіні, құрылымы болады. Кристалдардың клетка үшін маңызы мынадай: кристал болған жерде клеткадағы артық тұздардың мөлшері азаяды. ағаштар мен бұталарда кристалдар көбінесе жапырақ клеткаларында пайда болады, жапырақтың түсуімен байланысты өсімдік бойындағы артық тұздар босайды.
Достарыңызбен бөлісу: |
