Қуёш фасли. Ҳикоялар
жүктеу/скачать 1,22 Mb. Pdf көрінісі
|
Quyosh fasli. Hikoyalar (antalogiya)
| www.ziyouz.com кутубхонаси
93 юрмоғи лозим, у бой эмас, масжид қурдирмаган, меҳмонхана бунёд этган эмас, ҳар ҳайит арафасида Пиёнбозорда етим-есирга беминнат ош-нон улашган эмас, қатар-қатор дўконлари ҳам йўқ... булар майли-я, бари-баридан қўлнинг кири янглиг воз кечди, мол-мулкнинг баҳридан ўтиш-мумкин, лекин унинг бойлиги... битмас-туганмас орзуниятлари, бири бирндан арзанда уч аёли, бири биридан шакар ўн бир ўғил-қизи қайда қолди?.. Мактабхон укасиникида, Адолат Тўқмоқда, Зулфия Гулбоғ ўрнидаги ҳовлида-жўжабирдай жон... «Худо сиззи етказди, Тўхтажон, — деган эди ўлим тўшагида ётган Зулфиянинг отаси — Ислом саррож кўзларидан ёш дувиллаб — Қизим ҳалолингиз. Оиламга бош бўлинг — кўчада қолишмасин... » Тўхтабой истамаган эди уларнинг кўчада қолишини... «Ё, боқий! Ўзинт боқий!.. Ё, боқий!.. » Тўхтабой намоз пайти эмасада масжид дарвозасидан кириб борди. Сўл томондаги пастак уй теварагини супураётган дароз, ҳирсдай бақувват, эчки соқол қоровул чол уни кўриб ҳанг-манг бўлиб қолди. Мум тишлади. — Ассалому алайкум раҳмату ва барокатуҳ!.. Тўхтабой қоровул чолга эмас, масжидга, бу муборак масканнинг замину-еру қадди-бастига салом берган эди. У тўғри хонақоҳга йўл олди, меҳробга икки-уч одим қолгунча бир маромда вазмин юриб борди — ташқаридан уни кузатиб турган қоровул чол гўё Тўхтабой ҳозир масжидни орқалаб кетадигандек талвасага тушди, дод- вой солиб бошига ҳалойиқни йиғмоқчидек лапанглаб кўчага югурди — Тўхтабой эса меҳраб пойида пешонасини саждага қўйди... — Ёлғиз ўзинг боқийсан, Эгам!.. Фонийлар узра боқийлик ёлғиз сенга ярашади!.. Қодирсан!.. Закийсан!.. Одилсан, одил!.. Одилликда бокийсан!.. боқий!.. Антал боқий — ўзинг боқий!.. Ё, боқий!.. ... Қоровул чол ҳовлиқиб чориғини сургаб тўрт-беш бекорчини бошлаб келганда Тўхтабой Каллахонадан ўтиб Маҳсидўзликка, ундан оша Хадрага етаёзган — йўл-йўлакай нимаики кўрган бўлса, ким билан учрашиб, ким билан гаплашган бўлса — бари-барини унутган, қай ўй- қай хаёлда кетиб бораётганини сезмас, меҳробга юзма-юз чўк тушиб илтижо қилаётганда овози равонлашганини, сира қийналмай тупук ютганини, мана энди, баҳорнинг намочил кунида оғзи янаям қуришиб бораётганини ўйламас, фикри-ўйида юрса-юраверса, йўли адоғ бўлмаса, жон- жонига туташ бўлиб кетган Тошкент кўчаларидан айланиб-ўргилса... шу кетганча Тўқмоқнинг биқинидаги сермавж Чу дарёсига шўнғисада, ҳовурдан чиқса, ҳароратлари босилса, муздай ва тезоқар сувни сипқорса, ташналиги қониб ҳуши жойига келса ва ҳамма-ҳаммаси қайта бошдан бошланса... болалиги, ўсмирлиги, тижорат йўлига кириши, уйланиш, бола-чақа орттириш, довруғ таратиш манчман деган ўрис, немис, жуҳуд бойларига иззат-икром кўрсатиш... бор- будидан айрилиш, асл бойликлари бўлмиш аёлларию фарзандларидан мосуво бўлиш... Чунинг суви тезоқар-да!.. Муздаклиги яхши, о-оҳ!.. Тез оқиши ундан яхши. Шиддат билан оқади. Одамнинг умрига ўхшайди — тўхташ нелигини билмайди, олдинга, олдинга, олдинга... — Ҳой, амаки!.. — Қочинг-г!.. — Тоға-а-а!!! Тўхтабой устига бостириб келаётган трамвайни кўрдию, унинг ваҳимасини фаҳмлаб улгурмади — беихтиёр бошини силтаб тортади, вагоннинг тумшуғи чириллаб бетини ялаб ўтди. Тўхтабой тўхтамади — яна бир қадам олдинга ташлади, ташладию, трамвай вагонининг «думи» зарб билан уриб уни шу йўлга ағдарди. Тўхтабой шаҳар ўртасида ерга узала тушиб ётадиган инсон эмас эди, зеро, у лаҳзалар ичида ҳушини йиғдию, ирғиб турмоқчи бўлди, оёғи ўзига бўйсунмади, қўли билан тиралиб қаддини ростламоқчи эди — кафти аранг кўтарилиб кўксига етди , холос. Йўловчилар югуриб келиб уни ўраб олишди. Қий-чув қўпди. Аёллардан бири ҳўнграб юборди. Одамлар орасидан ёриб ўтган итёқали оқ кўйлак кийган, қўнғиз мўйлабли йигит энгашиб, энтикиб Тўхтабойнинг бошини билагига олди. Қалтироқ қўллари билан ёқа тугмаларини ечишга тутинди. |