| 43 жаттығу
Қатысушылар шеңбер құрап отырады. Жаттықтырушының қолында доп.
Нұсқаулық: «Қазір біз бір-бірімізге кез-келген зат есімді атап доп лақтырамыз. Мысалы, мен Назарға доп лақтырамында: «алтыбақан» сөзін айтамын. Назар «алтыбақанға» қатысты ойына келген кез-келген сөзді айтады да, допты ары қарай жібереді. Келесі адам өзіне қатысты айтылған сөзге орай өзінің ассоциациясын айтады. Мүмкіндігінше тапсырманы жылдам орындауға, өзінің әрекетіңді көп ойланбауға тырысайық».
Бір қарағанда, қарапайым көрінетін жаттығу тренингке қатысушыларды қиындықтарға тірейді. Бұны олардың ойыма ештеңе келіп тұрған жоқ деп хабарлауынан, ұзақ үзілістен, кейде тіпті ашулануынан байқауға болады. әрі осындай жағдайда пайда болған қолайсыздықты қатысушылар алдын-ала дайындалған сөздермен әрекет етіп жеңуге тырысады. Жаттықтырушы жаттығуды орындау барысында бұған басым назар аудармайды. Ең бастысы, жүргізуші неге ұмтылады – бірден пайда болатын ассоциациялардың пайда болуына әсер ететін қалып орнату.
Жаттығу аяқталғаннан кейін, топ мүшелерінен тапсырманы орындау барысында қандай қиындықтарға тап болғанын, жұмыс барысында олар неге назар аударғанын сұрауға болады.
Көп жағдайда, талқылаудың тақырыбы бірқатар топ мүшелерінің қатысуынан құрылған ассоциативтік тақырыптар тізбегінің ұзақтығы болмақ: «тостаған – қасық – кастрюль – асхана...» немесе «кеш – орындық – бұлбұл – самал жел...» және т.с.с. қажет болған және қолайлы сәтте жаттықтырушы талқылауға лекциялық үзінділерді қосуына болады, бұл жерде ассоциацияға К. Юнгтың акссоциативтік тәжірибесінің формальдық қисыны мен теориялық жағдайына негізделе бекітілген байланыстарды қарама-қарсы қойылуына негізделген Дж. Локк ұсынған «ойлардың ассоциациясы» терминіне түсініктеме жасауға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
