Заңғар жалпы орта білім беру мектебі Бастауыш сынып оқушыларын қазақ тілі пәнінен олимпиадаға дайындауға арналған
жүктеу/скачать 0,49 Mb.
|
| ..................................................................................................................192.Жалаң сөйлем деп неге айтамыз?
.................................................................................................................. ..................................................................................................................193.Жайылма сөйлем деп неге айтамыз? .................................................................................................................. ..................................................................................................................194.Жай сөйлем деп неге айтамыз? ....................................................................................................................................................................................................................................195.Құрмалас сөйлем деп неге айтамыз? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................196.Құрмалас сөйлем қандай сөйлемдерден құралады? ..................................................................................................................197.Құрмалас сөйлем құрамындағы жай сөйлемдердің арасына не қойылады? ..................................................................................................................198.Сөйлемнің дара мүшесі деп неге айтамыз? .................................................................................................................. ..................................................................................................................199.Сөйлемнің күрделі мүшесі деп неге айтамыз? .................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................200.Сөйлемнің бірыңғай мүшесі деп неге айтамыз? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................201.Сөйлемдегі бірыңғай мүшелер арасына не қойылады? ..................................................................................................................202.Қосымша бірыңғай мүшелерге қалай жалғанады? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................203.Мәтін деп неге айтамыз? ..................................................................................................................204.Мәтін неден құралады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................205.Мәтіннің несі болады? ..................................................................................................................206.Мәтінге ат, тақырып қою деген не? ..................................................................................................................207.Мәтіндегі негізгі ой не? ..................................................................................................................208.Мәтіндегі негізгі ой мен тақырып бір-біріне қандай болады? ..................................................................................................................209.Мәтін қандай жолдан бастап жазылады? ..................................................................................................................210.Мәтіннің неше түрі бар? Жаз. .................................................................................................................. ..................................................................................................................211.Әңгімелеу мәтініне анықтама жаз. .................................................................................................................. ..................................................................................................................212.Әңгімелеу мәніні неше бөліктен тұрады? ..................................................................................................................213.Сипаттау мәтіні дегеніміз не? .................................................................................................................. ..................................................................................................................214.Пайымдау мәтіні дегеніміз не? .................................................................................................................. ..................................................................................................................215.Екі сөзден тұратын кісі аттарындағы қатар келген екі дауысты дыбыстар қалай жазылады? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................216.Жер-су аттарын білдіретін біріккен сөздердегі қатар келген дауысты дыбыстар қалай жазылады? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................217.Адам аттарында алдыңғы түбірдің соңы ұяң, үнді дыбыстарына бітіп, кейінгі түбірдің басында к,қ дыбыстары болса, қалай жазылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................218. Адам аттарында алдыңғы түбірдің соңы ұяң, үнді дыбыстарына болып, кейінгі түбірдің басында к,қ дыбыстары болса, қалай жазылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................219.Бір түбірден ьірнеше туынды сөз жасалуы мүмкін бе? .................................................................................................................. ..................................................................................................................220.Түбір сөзге дауысты дыбыстан басталған тәуелдік жалғау жалғанғанда, түбір сөздің соңғы буынындағы ы, і қалай жазылады? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................221.Туынды сөз деп неге айтамыз? .................................................................................................................. ..................................................................................................................222.Туынды түбір қалай жасалады? ....................................................................................................................................................................................................................................223.Түбір сөзге жұрнақ бұрын жалғана ма, әлде жалғау ма? ..................................................................................................................224.Тәуелдік жалғау дегеніміз не? .................................................................................................................. ..................................................................................................................225.Етістіктің жіктелу деп неге айтамыз? .................................................................................................................. ..................................................................................................................226.Сөз тіркесі деп неге айтамыз? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................227.Алфавиттегі әріптер қалай түзілген? ..................................................................................................................228.Әр сөйлем қалай жазылады? ..................................................................................................................229.У дыбысы қашан жуан айтылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................230.У дыбысы қашан жіңішке айтылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................231.У дыбысы қашан дауысты болады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................232.И дыбысы қашан жазылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................233.Й дыбысы қашан жазылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................234.Сөз ішінде я әрпінен бұрын ы, і жазыла ма? Олардың орнына қай әріп жазылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................235.И әрпінен соң у, а әрпі жазыла ма? ..................................................................................................................236. И әрпінен соң у, а әрпінің орнына қай әріп жазылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................237.Дауыссыз дыбыс деп неге айтамыз? .................................................................................................................. ..................................................................................................................238.Дауыссыз дыбыс әріптерін жаз. ....................................................................................................................................................................................................................................239.Сөз аяғында б әрпі естілмегенімен, оның орнына қай әріп жазылады? .................................................................................................................. ..................................................................................................................240.П дыбысына біткен сөзден кейін дауысты дыбыс келсе, п дыбысы қай әріпке өзгереді? .................................................................................................................. ..................................................................................................................241.Ғ дыбысы сөз соңында жазыла ма? ..................................................................................................................242.Қ дыбысына аяқталған сөзден кейін дауысты дыбыс келсе, қ дыбысы қай дыбысқа айналады? .................................................................................................................. .................................................................................................................. ..................................................................................................................243.К, г дыбыстары жуан буындарда келе ме, жіңішке буындарда келе ме? .................................................................................................................. ..................................................................................................................244.Сөз басында л, р әріптерінің алдында кейде ы, і естілмегенмен олар жазыла ма? .................................................................................................................. ..................................................................................................................245.Орфография дегеніміз не? ..................................................................................................................246.Орфоэптя дегенде ненеі түсінесің? .................................................................................................................. ..................................................................................................................247.орыс тіліне енген дыбыстарды жаз. ..................................................................................................................248.Еріндік дауысты жыбыстарды жаз. ..................................................................................................................249.Еріндік дауыссыз дыбыстарды жаз. ..................................................................................................................250.Езулік дауысты дыбыстарды жаз. ..................................................................................................................251.Қазақ тілінде екпін қай буынға түседі? .................................................................................................................. ..................................................................................................................252.Тасымалдауға болмайтын сөздерген мысал келтір. .................................................................................................................. ..................................................................................................................253.Тасымалдауға болмайтын бір буында сөздерге мысал келтір. .................................................................................................................. ..................................................................................................................254.Тасымалдауға болмайтын екі буында сөздерге мысал келтір. .................................................................................................................. Б А С Т А У Ы Ш С Ы Н Ы П Қазақ тілі пәніне арналған сұрақтардың жауаптары. 1.Қазақ әліпбиінде неше әріп бар? -42 2.Қазақ тілінде неше дыбыс бар? -37 3.Қазақ тілінде неше қосарлы дыбыс бар? 3.Олар: Я=Й-А Е=Й-О Ю=Й-У 4.Қазақтың төл дыбыстары нешеу? -9 5.Қазақ және орыс тіліне тән дыбыстар нешеу? -33 6.Дыбыс дегенде нені түсінесің? Дыбысты көреміз, жазамыз. 7.Әріп дегенде нені түсінесің? Әріптерді көреміз, жазамыз. 8.Дыбыс нешеге бөлінеді? 2-ге. Олар: дауысты, дауыссыз дыбыстар. 9.Дауысты дыбыс нешеге бөлінеді? 2-ге Жуан, жіңішке. 10.Дауысты дыбыс әріптерін жаз. -а,ә,е,е,и,о,ө,ұ,ү,ы,і,э,ю,я, (у) 14+(1) 11.Жуан дауысты дыбыстарды жаз. -а,о,ы,ұ, → 4 (у) (и) э 12.Жіңішке дауысты дыбыстарды жаз. -ә,е,ө,і,ү, →5 (у) (и) 13.Дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді? 3-ке Қатаң, ұяң, үнді. 14.Қатаң дауыссыз дыбыстарды жаз. -к,қ,т,п,с,ц,ч,х,һ,ш,щ,ф – 12 15.Ұяң дауыссыз дыбыстарды жаз. -б,в,г,ғ,д,ж,з – 7 16.Үнді дауыссыз дыбыстарды жаз. -р,л,м,н,ң,й,у – 7 17.Дыбыстардың еріннің қатысына қарай қалай аталады? -еріндік, езулік. 18.Еріндік дыбыстарды жаз. -о,ө,ұ,ү,у 19.Езулік дыбыстарды жаз. -а,ә,е,ы,і,ы,э 20.Дауысты дыбыстар жақтың қатысына қарай қалай аталады? - ашық, қысаң. 21.Ашық дауыстыларды жаз. -а,ә,е,э,о,ө – 6 22.Қысаң дауыстыларды жаз. -ы,і,ұ,ү,у,и – 6 23.Қандай сөздер жуан айтылады? -Сөздегі дыуысты дыбыстар жуан болса, сөз жуан айтылады. 24.Қандай сөздер жіңішке айтылады? -сөздегі дауысты дыбыстар жіңішке болса, сөз жіңішке айтылады. 25.Жұп дауыстыларды ата. -а-ә, о-ө, ы-і, ұ-ү. 26.Буын қалай жасалады? -Сөзде дауысты дыбыс қанша болса, буын сонша болады? 27.Тасымал деп нені айтамыз? -жазу жолына сыймаған сөзді буынға бөліп, келесі жолдан жазуды тасымал дейміз. 28.Буынның түрлерін ата. -3 ашық, бітеу, тұйық. 29.Ашық буын қалай жасалады? -Дауыссыздан дауыстыға аяқталған буын ашық буын.Мысалы:-та,-но,-се тб. 30.Тұйық буын қалай жасалады? -Дауыстыдан дауыссызға аяқталған буын тұйық буын. Мысалы: ат,-он,-ет тб. 31.Бітеу буын қалай жасалады? -Дауыссыздан дауыссызға аяқталған буын бітеу буын. Мысалы:-нан,-тар,-сал тб. 32.Үндестік заңын ата. -буын үндестігі, дыбыс үндестігі. 33.Буын үндестігі қалай жасалады? -Түбір сөздің соңғы буынына бірыңғай жуан не бірыңғай жіңішке қосымшалардың қосылуы буын үндестігі деп аталады. Мысалы: Дос+тың, ел+де. 34.Дыбыс үндестігі қалай жасалады? -Дауыссыз дыбыстардың бір-біріне ықпал етіп, өзара үндесіп айттылун дыбыс үндестігі деп аталады. Мысалы: жүн+нен, мектеп+те 35.Фонетика нені зерттейді? -дыбыстарды зерттейді. 36.Лексика нені зерттейді? -сөздерді зерттейді. 37.Грамматика нені зерттейді? -Тілдің грамматикалық құрылымын зерттейді. 38.Морфология нені зерттейді? -сөз таптарын, сөз құрамын зерттейді. 39.Синтаксис нені зерттейді? -Сөйлем мүшелерін зерттейді. 40.Сөз құрамын ата. -түбір, қосымша. 41.Түбір дегеніміз не? -сөздің одан әрі қарай бөлінбейтін мағыналы бөлігін түбір дейміз. 42.Түбір түрлерін ата. -негізгі түбір, туынды түбір. 43.Қосымша түрлерін ата. -жұрнақ, жалғау. 44.Қосымша қалай жасалады? -қосымша сөзбен бірге қосылып жасалады. 45.Жұрнақ дегеніміз не? -Сөздің мағынасын өзгертетін қосымша жұрнақ 46.Жұрнақ түрлерін ата. -1)Сөз тудырушы → М:әнші 2)Сөз түрлендіруші → М:балақай. 47.Жалғау түрлерін ата. -Көптік, тәуелдік, септік, жіктік. 48.Көптік жалғауларды ата. -лар,-лер,-дар,-дер,-тар,-тер. 49.Тәуелдік жалғауды ата. Жекеше: І-м,-ым,-ім ІІ-ң,-ың,-ің -ыңыз,-іңіз ІІІ-сы,-сі,-ы,-і Көпше: І-мыз,-міз,-ымыз,-іміз. ІІ-тарың,-терің,-дарың,-дерің,-ларың,-лерің. -тарыңыз,-теріңіз,-дарыңыз,-деріңіз,-ларыңыз,-леріңіз. ІІІ-сы,-сі,-ы,-і. 50.Жіктік жалғауларды ата. Жекеше: жүктеу/скачать 0,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|