Зертханалық жұмыс 1 Судың органолептикалық қасиеттерін анықтау Органолептикалық қасиеттер
жүктеу/скачать 23,06 Kb.
|
Документ (5)
- Бұл бет үшін навигация:
- Табиғи шығу тегі Жасанды шығу тегі
- Иістің қарқындылығы Иіс білінуінің сипаты Балл
- Символ Иістің сипаты Иістің жуық түрі
- Пробирканың (колбаның) № Баллмен бағалау Иіс
- 2-тәжірибе. Судың температурасын анықтау. Құрал-жабдықтар: 1) калибрленген термометр; 2) үлгіні іріктегіш (судың тереңдігін өлшеу үшін). Жұмыс барысы
- 3-тәжірибе. Судың түстілігін анықтау. Түстілік
- Құрал-жабдықтар: 1) Биіктігі 15-20 см шыны пробирка; 2) ақ қағаздың бір беті (фон ретінде) Жұмыс барысы
- 4-тәжірибе. Судың лайлылығын (мөлдірлілігін) анықтау.
- Құрал-жабдықтар және реактивтер: 1) пробиркалар; 2) модельді ерітінділер. Жұмыс барысы
- Лайлану дәрежесі Пробирканың нөмірі
- 5-тәжірибе. Судың дәмін және татымын анықтау.
- Құрал-жабдықтар және реактивтер: 1) қасық, 200 мл стақандар – 5 дана; 2) тұз; 3) қышы; 4) қант; 5) лимон; 6) қайнатылған су. Жұмыс барысы
- Дәм және татымның қарқындылығы Дәм және татымның пайда болуының сипаты Дәм және татымның
- Үлгі (ерітінді) Дәм және татымдар
1.6 Кесте - Иістің қасиетін анықтау
Судың иісін, ауада бөгде иісі жоқ жерде зерттеу қажет. Иістің интенсивтілігін және қасиетін бірнеше зерттеушілер анықтаса дұрыс болар еді. Иісті анықтау барысында 1,7 және 1,8 кестелерді нұсқау етіп қолданыңыз. 1.7 Кесте - Иістің қарқындылығы
1.8 Кесте - Иістің сипаты
Бақылау нәтижесі бойынша 1.5 және 1.9 кестелерді толтырыңыз 1.9 Кесте - Иістің қарқындылығын бағалау
Құрал-жабдықтар:_1)_калибрленген_термометр;_2)_үлгіні_іріктегіш_(судың_тереңдігін_өлшеу_үшін)._Жұмыс_барысы'>2-тәжірибе. Судың температурасын анықтау. Құрал-жабдықтар: 1) калибрленген термометр; 2) үлгіні іріктегіш (судың тереңдігін өлшеу үшін). Жұмыс барысы: Термометрді үштен бір бөлігіндей ғана етіп, 5 минутқа суға батырыңыз; - термометрді судан алмай, көрсеткішін санап шығарыңыз(минималды бөлудің жартысына дейінгі дәлдікпен); - жылулық ластануды зерттегенде, бір-бірінен 100 м қашықтықта суаттағы бірнеше орындардың су температурасын анықтаңыз. Температуралардың айырмашылығын есептеңіз. 3-тәжірибе. Судың түстілігін анықтау. Түстілік – темір қосылыстардың кешенді және гуминді заттардың болуымен негізделген табиғи сулардың кәдімгі қасиеті. Судың түсі суат түбінің құрылымына және қасиетіне, су өсімдіктерінің сипаты және суатқа жақын келген топырақтарға, бассейндегі шалшық және жертезектерге, т. б. тәуелді болуы мүмкін. Пробиркалардың биіктігі 10-12 см-дей су түсінің сипатын сапалы түрде анықтауға болады. Судың түсін немесе түстілігін анықтау, ақаба сулардың анализі немесе табиғи сулардың бояу сапалығының бағалануы бойынша ғана өзекті. Ауыз судың түсі болмайтынын білеміз. Су бағанасының сәйкес биіктігі аспауы тиіс: шаруашылық-ауыз су суаттарының сулары үшін тағайындалады– 20 см; мәдени-тұрмыстық – 10 см. Құрал-жабдықтар: 1) Биіктігі 15-20 см шыны пробирка; 2) ақ қағаздың бір беті (фон ретінде) Жұмыс барысы: - пробирканы 10-12 см-ге дейін сумен толтырыңыз; - жеткілікті жарықпен (күндізгі, жасанды) ақ фонда пробирканы қарап, судың түстілігін анықтаңыз. Төменде келтірілген 1.10 кесте бойынша сіздің жағдайыңызға сәйкес түстің астын сызыңыз немесе бос жолды толтырыңыз. Кесте 1.10 - Судың түстілігі
4-тәжірибе. Судың лайлылығын (мөлдірлілігін) анықтау. Судың лайлылығы шығу тегі әртүрлі ерімейтін немесе коллоидты бөлшектердің, судағы өлшенген ұсақ дисперсті қоспаларға негізделген. Судың лайлылығы кейде басқа сипаттарымен негізделеді: - Тұнбаның болуы, ол едәуір көзге көрінетін, үлкен, өте үлкен немесе болмауы да мүмкін (мм); - ірі дисперсті қоспалардың немесе өлшенген заттар санының болуы (1л суға қоспа массасының 1мг өлшенеді); - мөлдірлілік су бағанасының биіктігін өлшегендей болады, одан қараған кезде, ақ қағаздағы стандартты мөрлі шрифт көріну керек. Биіктігі 10-12 см лайөлшегіш пробиркадағы бағанның лайлану дәрежесі бойынша, лайлылықты анықтау үшін визуальді әдісті қолданады. Пробирканың лайлылығын келесі сапа бойынша анықтайды: мөлдір; әлсіз опалесцирентті (минералдың атауы – қараңғы фонда жақсы бақыланатын, бүйір жарық барысында коллоидты ерітінділердің жарықтану құбылысы); опалесцирентті; әлсіз лайлы, лайлы, өте лайлы. Көрсетілген кәдімгі әдісті біз лабораториялық, дала жағдайлары үшін ұсынамыз. Құрал-жабдықтар және реактивтер: 1) пробиркалар; 2) модельді ерітінділер. Жұмыс барысы: - Биіктігі 4 см стандартты шрифтің үстінен, суы жақсы араластырылып құйылған цилиндрді қою қажет; - шрифті әлі оқуға болатын, бағанның биіктігін тауып, цилиндрге суды құйып немесе одан төгіп, шрифтті су бағанының үстінен қарайды; - зерттеуді жарығы түзу түспейтін, жақсы жарықтанған жерде жүргізеді; - өлшеуді 2-3 рет қайталап, нәтижесінде орташа мәнді алады. Бақылау нәтижесі бойынша 1.11 кестені толтырыңыз. Кесте 1.11 – Су үлгісінің лайлану дәрежесі
5-тәжірибе. Судың дәмін және татымын анықтау. Табиғи ауыз суының ластануына күмәндық тумаған жағдайда судың дәмін бағалау жүргізіледі. 4 дәмді ажыратады: тұзды, қышқыл, ащы, тәтті. Қалған дәм сезінулерін татымдар деп есептейді (хлорлы, тұзды және т. б.). Санитарлы жағынан күдік туғызатын көздер және ашық суаттардан басқа, дәм және татымды шикі (қайнатылмаған су) суда анықтайды. Дәм және татымның интенсивтілігін бесбаллдық шкала бойынша бағалайды. Зерттелген судың дәмін және татымын анықтағанда, стақаннан суды ұртып, ауызда жұтпай 3-5 секунд ұстайды. Құрал-жабдықтар және реактивтер: 1) қасық, 200 мл стақандар – 5 дана; 2) тұз; 3) қышы; 4) қант; 5) лимон; 6) қайнатылған су. Жұмыс барысы: 1 нұсқа: - пробирканы жартылай сумен толтырыңыз; - пробиркадан 10-15 мл сұйықтықты алып, бірнеше секунд аузыңызда ұстаңыз да, оның дәмін және татымын анықтаңыз. Сұйықтықты жұтпаңыз. Су дәмі мен татымның қарқындылығын анықтап, 1.12- кестені толтырыңыз. 1.12 Кесте - Дәм және татымның сипаты мен қарқындылығын анықтау
2 нұсқа: 1) бес стақанға 100 мл қайнатылған судан құйыңыз; 2) суда ерітіңіз: - 1-стақанда 1 қасық қантты (үлгі № 1); - 2-стақанда 1 қасық тұзды (үлгі № 2); - 3-стақанда 1 қасық қышыны (үлгі № 3) - 4- стақанда 1 қасық лимон шырынын (үлгі № 4); - 5-стақанда тек қайнатылған су (үлгі № 5). 2) әр стақаннан кейін қасықты құрғақ сүртіп, сұйықтықты жақсылап араластырыңыз; 3) әр стақаннан 10-15 мл сұйықтықты ұртып, ауызда бірнеше секунд ұстап оның дәмін және татымын анықтаңыз. Бір ретте екі үлгіні ғана зерттеп, 5 минут үзіліс жасаңыз; 4) үлгі үшін сумен араластырып, әртүрлі концентрациялы ерітінділерді жасаңыз; 5) әр стақанға 2 есе, үстінен 100 мл су қосып, дайындаған ерітінділердің дәмі мен татымның интенсивтілігін анықтаңыз. Дәм және татымды бағалау үшін 1.13 кестені қолданыңыз. 1.13 Кесте - Дәм және татымның қарқындылығы
Бақылау нәтижесі бойынша 1.14 кестені толтырыңыз 1.14 Кесте - Дәм және татымның қарқындылығының сипаты
жүктеу/скачать 23,06 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|