Ко – 4 гем (Hb геміндей, ерекшелігі Ғе3+). Каталаза жануар организмінде қан құрамында кездеседі, жасушаларды пероксидтік тотығудан қорғайды.
Н2О2 → Н2О + [О]
Пероксидазалар
екікомпонентті,
Ко – 1 гем.
Пероксидаза өсімдік әлемінде кең тараған, жануарлар организмінде лейкоциттерде миелопероксидаза, сүтте лактатпероксидаза бар.
Оксигеназалар (Гидроксилазалар) тобы
Оксигеназалар – оттегін қосып алушы ферменттер. Цитоплазмада, мембрананың эндотелиалдық жүйесінде, митохондрияларда және микросомаларда кездеседі.
Гидроксилазалар екікомпонентті, коферментінің құрамында С витамині бар.
Гидроксилазалардың ролі:
стероидтар, ксенобиотиктер және басқа да циклді қосылыстардың алмасуында маңызды роль атқарады,
холестерол мен адреналиннің синтезіне қатысады.
Гидроксилазалар моно– және диоксигеназалар болып 2 топшаға бөлінеді.
Оксигеназалар
RH + O2 + HAДФН + Н+→ ROH Н2О + НАДФ+
R + О2 → R О2
Монооксигеназалар ксенобиотиктерді залалсыздандырудың бірінші сатысына қатысады. Ол оттектің бір атомын субстратқа, екіншісін суға енгізу реакцияларын катализдейді:
Диоксигеназалар
активті орталығында темір иондарының электрондары арқылы молекулалық оттекті активтендіріп, оны субстратқа тікелей енгізеді:
ӘДЕБИЕТТЕР:
Қазақ тілінде: 1.Северин Е.С. (қазақ тіліне аударған және жауапты редакторы А.Ж.Сейтембетова) «Биохимия», Мәскеу, 2014.
2. Сеитов З.С. Биологиялық химия, Алматы, 2012 ж.
Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж.. Биологиялық химия.-Қарағанды, 2007.
Тапбергенов С.О. Медициналық биохимия.-Павлодар.-2008.
Плешкова С.М. және басқалары Биохимияны студенттердің өздігінен оқып-білуіне арналған оқу құралы
1Бөлім. Белоктар, ферменттер, энергия алмасуы, витаминдер.
2Бөлім. Заттар алмасуы және оның реттелуі.
3Бөлім. Адам ағзасындағы сұйықтықтар мен тіндер биохимиясы.– Алматы, 2009 ж.
6.Биохимия пәнінен студенттердің өздігінен дайындалауына арналған тест сұрақтары – Алматы, 2007
