Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев



Pdf көрінісі
бет162/644
Дата01.03.2023
өлшемі11,21 Mb.
#170587
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   644
Байланысты:
b51b9b89e1b6b84ef8ef8f36547c93bb

ДЕКАРТ РЕНЕ (1596-1650) 
– жан 
мәселесін эмпириялық тұрғыдан 
зерттеуге ерекше үлес қосқан фран-
цуз ғалымы. Оның айтуынша, әр 
адам үшін нақты, әрі сенімді, оның 
өз ойының болуы («Мен ойланамын, 
яғни өмір тіршілігіндемін» деген қа-
ғида) ұсынған. Д. рационализм және 
интроспекциялық психологияның 
негізін қалаушысы, физиологияда 
рефлекстік актінің алғашқы сипат-
тамасын берген ғұлама. Ол дүниені 
екі субстанциядан – материалдық 
және рухани негіздерден тұрады деп 
есептеді. Негізгі еңбектері: «Метод
туралы ойлар» (1637), «Рухтың құл-
шыныстары», т.б.
ДЕМЕНЦИЯ 
(лат. 
dementia – 
ессіз-
дік) – жоғары психикалық функция-
лардың жете дамымауының не семуі-
нің салдары болып табылатын кем-
ақылдық. 
Бастапқы деменция – 
тұқым қуалаған аурудың, туа біткен
ДЕДУ
ДЕМЕ


157
зақымдаушы факторлардың немесе
баланың өсуінің ең алғашқы кезең-
деріндегі жоқшылықтың салдарынан 
зияттың жете дамымаушылығы. 
Екін- 
ші деменция 
– жаттығулардың, эмо-
циялық қуаттаулардың (әлеуметтік, 
жастық, дәрі-дәрмектік, ауру-сырқау-
лық) үнемі әсер етуі себепті психи-
калық функциялардың сипатына бай-
ланысты сенильдік (қарттық), алко-
гольдік, эпилепсиялық, жарақаттану-
дан кейін болған және т.б., деменция-
лар түрлері болады Д. – жалпы ал-
ғанда зияттылық қабілетінің әлеумет-
тік және кәсіптік функциялардың 
қалыпты орындалуы мүмкін бол-
майтындай болып жоғалуы. Термин 
көп функциялы бұзылуларды бел-
гілеуге арналған. Мұндай кезде ес 
болмайды, пайымдау және басқа да
жоғары психикалық процестерге қа-
білеттілік қалмайды. Әдетте, когни-
тивтік процестердің мұндай бұзы-
лулары тұлғаны жеке әлеуметтік өзара 
әрекеттестік қабілеттерінің бұзылуы-
на ұласады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   644




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет