Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев



Pdf көрінісі
бет165/644
Дата01.03.2023
өлшемі11,21 Mb.
#170587
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   644
Байланысты:
b51b9b89e1b6b84ef8ef8f36547c93bb

 
қажетсінулер 
мен түрткілерге қатысы жоқ, адап-
тивтік мағынасы, реттеушілік фун-
кциясы жоқ құбылыстар қатарына 
қосты.
 
Эмоциялардың ерікті ретте-
луінің проблемасы бұл орайда қара-
пайымдандырылып баяндалады: жа-
ғымсыз эмоцияларды, мыс.,
 
ашулы
жағымды эмоцияларға тән қимылды 
әдейілеп жасаса, басуға болады деп
есептеледі. Бұл теорияға психоло-
гиядағы қарсылықтар эмоцияларды 
перифериялық өзгерістерден
 
туын-
дайтын түсініктердің жиынтығы деп 
механистік түсінушілік; жоғарғы се-
зімдер табиғатын түсіндіру тұрғы-
сында болды. Физиологтардың сыны 
жануарларға жасалған эксперимент-
терден алынған мәліметтерге негіз-
делді (Ч.С.Шеррингтон, У.Кеннон 
және т.б.). Олардың ең бастылары сол 
бір ғана перифериялық өзгерістердің 
өздері алуан түрлі эмоциялар кезін-
де, сондай-ақ эмоциялармен байла-
нысты емес күйлер кезінде болып жа-
татынын көрсетеді.
Л.С.Выготский бұл теорияны орга-
низмдегі өзгерістерден туындайтын 
«төменгі», элементар эмоцияларды 
бейне ешқандай материалдық негіз-
дері жоқтай көрінетін «жоғарғы», 
ақиқат адами күйініш-сүйініштер-
ге (эстетикалық, зияттық, адамгер-
шілік және т.б.) қарсы қойғаны үшін 
сынады.
ДЖЕЙ
ДЖЕЙ


159
ДЖЕМС УИЛЬЯМ (1842-1910)

америкалық психолог және фило-
соф. Ол организмнің физикалық жай-
күйін сипаттайтын бірін-бірі үздік-
сіз алмастырып отыратын жеке пси-
хикалық күйлерді – «сана легі» ұғы-
мын енгізе отырып, ассоцианизмге 
қарсы шықты. Джемс психика – ол 
организмнің биологиялық тұрғыдан 
өмір сүруінің шарты деді. Сананы 
оның бейімделушілік қызметінде қа-
растыра отырып, Д. өзінің прагма-
тизмдік философиялық концепция-
сын ұсынды. Д. тұлға теориясын құ-
рушылардың бірі. Ол тұлғаның үш
қырын (физикалық, әлеуметтік және 
рухани) талдап көрсетті. Ол эмоция
шеттік теорияларының бірі америка-
лық алғашқы психология оқулығы-
ның авторы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   644




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет