Мектеп информатика курсы бойынша тест тапсырмаларын жасау әдістері
Қоғамды ақпараттандыру жағдайында оқушының жеке тұлғасын қалыптастырып, ақпараттық, қоғамда өмір сүруіне, сонымен қатар оның ақпарат ағымында дербес бағдар жасап, тиімді шешім табуына қажет жаңа ақпараттық техналогияларды таңдар алу және оларды қолдану қабілетін қалыптастыруда информатика пәнінің маңызы зор.
Қазіргі кезде республикамызда сапалы білім беру мәселесіне үлкен мән беріліп отыр. Сондықтан да заман талаптарына сай оқушылардың білім сапасын бақылау және бақылауды жетілдіріп лотыру іргелі мәселелердің бірі болып табылады. Оқыту үрдесінің міндеті компоненттерінің бірі оқыту нәтижелерін тексеру немесе бақылау болып табылады. Оқыту нәтижесін тексерудің мәні оқу пәні бойынша білім беру стандарттарына сәйкес оқушылардың білімін меңгеру деңгейін анықтау болып табылады.
Информатика пәні бойынша білім беру стандарттарын енгізуде оқыту сапасын көтеруге бағытталған оқушылардың білімін, біліктілігін бағалау және тексеру әдістемесіне бірқатар өзгерістер енгізілген. Осыларды ескере келе, білім беру стандарттарына сәйкес «білімділіктің қажетті ең аз деңгейін мөлшерлеу, атап айтқанда, онсыз тұлғаның дамуы, білім алуды жалғастырудың мүмкін еместігі», мұнда оқушылар білуі тиіс оқытудың нәтижесіне біртіндеп жақындайтын төрт деңгей іске асырылады:
білім беру аймағы немесе оқу пәнінің жалпы сипаттамасы;
оқушыға оқу материалын ұсыну деңгейінде курстың мазмұнын сипаттау;
оқушылардың оқу даярлығына қажетті ең төменгі деңгейіне қойылатын талаптарды сипаттау;
оқушылардың міндетті дайындықтары «өлшеуіш» деңгейін, яғни оларды орындаған тексеру жұмыстары және жекеше тапсырмалар арқылы қажетті талаптар деңгейінің жетістіктерін байқап көру.
Информатикада қарастырырлған стандарт жобасының принципті жаңалығы оқушылардың міндетті дайындықтарының деңгейін бағалау болып табылса, онда дихотомиялық шкалаға негізлелген («сыналды» — «сыналмады») баға процедурасының негізгі де критерлік-бағытталған жүйе каланады. Осы мезетте стандарттың ең төменгі талаптарынан асып кететін окушылардың жетістіктерін бағалау, дәстүрлі жүйе аналогын орынды қолдану керек. Осыған сәйкес оқушылардың білімін, біліктілігін тексеру мен бағалау дайындыктың екі: міндетті және жоғары сатысында жүргізілуі тиіс. Ол үшін бақылаудың: күнделікті тексеруде тапсырмалардың екі деңгейін қамту, окыту үрдісініе және емтиханда бақылаудың осындай түрін бөліп алу сиякты әр түрлі технологиялары болуы мүмкін.
Осы мақсатта ннформатиканы окыту процесінде білім бақылауын ұйымдастырудың тиімді тәсілдерін анықтап алу қажет және осыған байланысты мынадай мәселелерді шешу керек:
- информатика курсы мазмұнының ерекшелігіне сәйкес бақыліау түрі мен әдістемесін бөліп алу;
- информатикадан білімм бақылауды тиімді іске асыру үшін бақылау түрінің ерекшелігін есепке алу және пысықтау;
- білім бақылауда нормативті технологиялық және жеке тұлғаға бағдарланган әдістің бірдейлігін қамтамасыз ету.
Информатикадан жетістікке жету тестерін қолдану, окушыларды пән бойынша даярлауда әртүрлі оқыту әдістемесін, оқулықтарды және қолданбалы программалар пакетін салыстыру сиякгы әдістемелік мәселелерді шешуге елеулі әсер етеді. Информатикадан окыту нәтижелерін бағалау үшін тест тапсырмаларын жасау және корытынды тестерді күру мәселелері туындайды.
Тест — оқушының білімін, біліктілігі мен дағдысын бакылаудын немесе оқушы білімінін бір сапалык касиеті бар-жоғын тексерудің ерекше түрі болып табылады. Көп жұмыстарда "тест" үғымы анықталды. "Тест" (ағылшынша Теst — байқау, зерттеу, сынау) – психология мен педагогикада сыналушының білімін, біліктілігін және дағдысын, сонымен катар психофизиологиялық және өзіндік мінездемелерін стандартталған тапсырмалардың орындалу корытындысы бойынша өлшеу дегенді білдіреді.
В.С.Аванссов "Тест түріндегі тапсырма — бұл мазмұнынан басқа тестің түріне де мынадай талаптар койылатын тапсырма: барлық сыналушылар үшін нұскаулардың бірдей болуы; нұскаулардын тапсырма мазмұны мен түріне сәйкестілігі; кысқалығы; тапсырманың — ақиқат немесе жалған, жауапқа катысты логикалык түрде тұжырымдалып айтылуы; тапсырма элементтерінін дұрыс орналасуы, кыскалығы, қажеттілігі, жауаптың белгілі бір орнының болуы, бағанын кабылданған қалыптағы бірдейлігі" деп
тұж ырымдады .
Тарихи тұрғыдан тестің жабық түрі алғашқы болып есептеледі, дайын жауаптардың ішінле біреуі дұрыс жауап болады да, ал калғандары дұрыс емес жауаптар болады. Егер білетін окушылар оны дұрыс орындаса, ал білмейтіндер кате жауапты тандаса, тестік тапсырма '"жаксы жұмыс істейтін" деп есептеледі. Бірақ, тапсырма орынды тұжырымдалған болуы (үшін бұл шарт әлі жеткілікті емес. Тапсырманың жабык түрінін жетістіктерімен қатар кемшіліктері де бар.Онын жетістіктеріне тестілеудін көп уақыт алмайтындығы,балл санаудың карапайымдығы жатады. Дайындықтары нашар сыналушылардын қиынырақ тест тапсырмаларына жауапты кездейсоқ ойлап табуы онын кемшілігін көрсетеді.
ЕхсеІ - электрондық кестесінде жасалған информатиканын «Телекоммуникация» мазмұндық желісі бойынша жасалған жабық тесттің үлгісі. 1-суретте көрсетілген.
1.Web-парақ (HTML құжаты) дегеніміз:
А тип txt немесе doc болып келетін мәтіндік файл;
В тип htm немесе html болып келетін мәтіндік файл;
С тип com немесе exe болып келетін мәтіндік файл;
D тип gif немесе jpg болып келетін мәтіндік файл;
E тип gif немесе tex болып келетін мәтіндік файл;
2. Интернеттегі парақтарды көру үшін мына прогроммалар қолданылады.
А Microsoft Word немесе Word Pad
В Microsoft Accsess немесе Microsoft Works
С Internet Exsplorer немесе NetScape Navigator
D HTML Pad немесе Front Page
E Internet Exsplorer немесе Microsoft Works
Ашық тестке жауап бергенде оқушы тапсырмадағы жоқ сөзді және қойылған сызықтың орнын сан немес формуламен толықтырады. Тапсырма бір мәтінді анық жауапты талап ететіндей және екі жақты түсінік беру жіберілмейтіндей етіп құрылады.
Бақылау материалы үшін маңызды болып табылатын термин кілтінің орнына қойылады. Бірінші жеті-сегіз сөзден аспайтын сұрақты тұжырымдау ұсынылады. Сосын құрастырушы қойылған сұракка жауап жазады. Содан кейін тест құрастырушы шамамен сол сұрақтың көлеміне сәйкес мөлшерде жауап жазады. Ары қарай айтылғандардан сөз кілті немесе бір, екі сөз алынып тасталады да олардын орнына сызықша койылады.
Тестік тапсырмалардың осындай жақсы жағымен қатар олардың кейбір кемшіліктері де бар. Педагогикалық және әдістемелік әдебиеттерде атап көрсетілгендей, тестің және тестік тапсырмалардың мынадай кемшіліктерін айтуға болады:
Достарыңызбен бөлісу: |